Όταν συγκρίνουμε την απήχηση που έχουν, στη φιλοσοφική συνείδηση της Δύσης, οι λέξεις «Πλάτων» και «πλατωνισμός» με την απευθείας ανάγνωση και μελέτη των πλατωνικών διαλόγων, είμαστε σχεδόν αναγκασμένοι να παρατηρήσουμε μία ασυμφωνία: από τη μία πλευρά, σχηματίζεται η εντύπωση μιας φιλοσοφίας υπεροπτικής και ισχυρής, της οποίας κύριος στόχος είναι να οικοδομήσει μία αυστηρή επιστήμη του μεταφυσικού από την άλλη, ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα κείμενο εντόνως υπαινικτικό, το οποίο γεννά διαρκώς ερωτήματα, και στο οποίο αυτού του είδους η επιστήμη κατ' ουσίαν δεν παρουσιάζεται ποτέ. Το άρθρο αυτό θέτει το ζήτημα της ιστορικής γενέσεως αυτού του μετασχηματισμού, προωθώντας την ακόλουθη θέση: η αιτία της δημιουργίας του «πλατωνισμού», ως επιστήμης του μεταφυσικού, οφείλεται στο γεγονός ότι σε μία συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας (αρχής γενομένης με τον Μέσο πλατωνισμό) ή πλειονότητα των πλατωνικών φιλοσόφων αποδέχθηκε την αριστοτελική αντίληψη βάσει της οποίας η πρώτη φιλοσοφία, τουτ' έστιν η φιλοσοφία με την αρχική της έννοια, δεν μπορεί παρά να είναι η επιστήμη της μεταφυσικής. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η φιλοσοφία του Πλάτωνος, στην οποία οι αρχές της μεταφυσικής δεν είναι τίποτε άλλο από εδραιωμένες υποθέσεις όσο και προϋποθέσεις για τη δυνατότητα πραγματοποίησης του αγαθού σε ηθικό και πολιτικό επίπεδο, κατέληξε να γίνει μία φιλοσοφία από την οποία απαλείφθηκε εντελώς ο ηθικός και πολιτικός στόχος, προς όφελος μιας μεταφυσικής επιστήμης με χαρακτήρα καθαρά στοχαστικό. Ωστόσο, ο στόχος αυτός δεν επιτυγχάνεται χωρίς να παραβιασθεί το πλατωνικό κείμενο, όπου τα ηθικά και πολιτικά ζητήματα είναι εξέχοντα, ενώ ή επιστήμη του μεταφυσικού απλώς δεν υφίσταται.
Academy of Athens
