Η φορεσιά του Καστελλόριζου,είναι η νυφική φορεσιά της περιοχής, που τη φορούσαν όλες τις μέρες οι παντερμένες γυναίκες του νησιού.
Η φορεσιά των κοριτσιών που δεν είχαν παντρευτεί ήταν απλή, στο πρότυπο της γυναικείας, αλλά με φτηνά υφάσματα και χωρίς στολίδια. Αποτελείται από βαμβακερό πουκάμισο με μανίκια, ένα κοντοβράτσι, στη μέση ένα φαρδύ βαμβακερό ζώσμα και από πάνω ένα βαμβακερό ή μάλλινο κοντό ζιπούνι. Στη φορεσιά συμπεριλαμβάνεται ένα μάλλινο σάλι, ενώ παπούτσια ή κάλτσες δεν φορούσαν τα κορίτσια. Η φορεσιά των κοριτσιών συμπληρώνεται με τα σκουλαρίκια, που είχαν τρεις χρυσές λίρες.
Τα κύρια μέρη της νυφικής φορεσιάς είναι: το κοντοβράτσι, τα πεκάμισα, το καβάδι ή χρυσό σάκκο, το ζεπούνι, το ζώσμα, το κοντόχι, η γούνα, οι κάλτσες και τα πασούμια.
Στο κεφάλι συναντάμε το ραξίνι, το τσακί ή κασκί και το κρέπι. Τη φορεσιά στόλιζαν χρυσά κοσμήματα, όπως οι βούκλες, το κορδόνι, τα σκουλαρίκια, η καρφίτσα, βραχιόλια και δαχτυλίδια.
Το κοντοβράτσι είναι μια πλατύτατη βράκα, από άσπρο βαμβακερό ή μεταξωτό ύφασμα. Τα πεκάμισα ήταν άσπρα μεταξωτά, ως τους αστραγάλους, τα οποία έχουν αντικατασταθεί από το άσπρο βαμβακερό και μεταξωτό πεκάμισο, που φτάνει ως το γόνατο. Από πάνω οι γυναίκες φορούσαν ένα δεύτερο αραχνοΰφαντο από μετάξι. Το καβάδι φοριέται πάνω από τα πεκάμισα και κάτω από το ζεπούνι, το κοντόχι και τη γούνα. Είναι ραμμένο από χρυσοΰφαντη στόφα, ενώ εσωτερικά έχει φόδρα από άσπρο και σταμπωτό βαμβακερό ύφασμα. Επίσης, το καβάδι έχει στενά μανίκια έως τον αγκώνα. Το ζεπούνι είναι από βελούδο ή στόφα και έχει φόδρα από άσπρο και βαμβακερό ύφασμα και όλες οι ραφές του έχουν κεντήματα.
Το ζώσμα είναι πλατιά ολομέταξη ζώνη με μεταξωτά χρυσά κρόσσια στις άκρες. Το κοντόχι είναι βελούδινο, βυσσινί ή σκούρο γαλάζιο γιλέκο ως τη μέση, με μανίκια ως τους αγκώνες και στολισμένο με γούνα και κεντήματα. Φοριέται πάνω από το καβάδι και το ζεπούνι. Η γούνα, που αντικατέστησε το κοντόχι, είναι ραμμένη από το ίδιο ύφασμα αλλά πιο είναι πιο μακριά. Οι κάλτσες ήταν διπλές βαμβακερές, οι εσωτερικές σε χρώμα γαλάζιο ή κίτρινο και οι εξωτερικές σε άσπρο ή καφέ. Τη φορεσιά συμπληρώνουν οι χαμηλοτάκουνες μυτερές παντόφλες από μαύρο ή κόκκινο βελούδο.
Στον κεφαλόδεσμο συναντάμε το ραξίνι, το μικρό κόκκινο φέσι από τσόχα ή βελούδο με τη χρυσή φούντα, το τοπάζι. Το τσακί ή κασκί μπαίνει γύρω από το ραξίνι, στη βάση του και είναι μια σκληρή ταινία ντυμένη με μεταξωτό ύφασμα. Το κρέπι είναι μεγάλο κεντημένο μεταξωτό μαντίλι με κρόσια, το οποίο φορούσαν πάνω από το τσάκι και το στερέωναν με μια καρφίτσα. Στα κοσμήματα συναντάμε τις βούκλες, χρυσές ή ασημένιες πόρπες που κλείνουν τα πεκάμισα. Το κορδόνι είναι μια λουρίδα από πεντόλιρα που καλύπτει το στήθος. Τα σκουλαρίκια αποτελούνται από τρείς χρυσές λίρες, ενώ η καρφίτσα που στερέωνε το κρέπι ήταν και αυτή φτιαγμένη από τρεις χρυσές λίρες. Τα βραχιόλια τέλος, και τα δαχτυλίδια ολοκλήρωναν τη φορεσιά του Καστελλόριζου.
(EL)
Charity Company of the Municipality of Mandra-Eidyllia
Island
