Στο Διδασκαλείο Κρήτης στο Ηράκλειο λειτουργούσε δανειστική βιβλιοθήκη από την έναρξη της λειτουργίας του το 1901. Επρόκειτο για μια πολύ σημαντική υπηρεσία, που παρείχε μορφωτικά μέσα στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες της εποχής. Άλλωστε, στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Διδασκαλείου δεν είχε ακόμη ιδρυθεί στο Ηράκλειο δημοτική βιβλιοθήκη, η οποία ιδρύθηκε το 1908. Στον τελευταίο σωζόμενο συγκεντρωτικό κατάλογο βιβλίων του Διδασκαλείου εντοπίστηκαν 666 τίτλοι, ενταγμένοι σε 5 Ταξιθετικές Κατηγορίες (Τ.Κ.): α. Γράμματα - Επιστήμαι – Τέχναι. β. Επιστημονικά. γ. Ελεύθερα αναγνώσματα. δ. Βοηθητικά. ε. Διδακτικά. Η ανωτέρω ταξινόμηση δεν αντιστοιχούσε σε κάποια αυστηρή θεματική κατηγοριοποίηση με δεδομένο ότι ορισμένα βιβλία ίδιας θεματικής ταξινομήθηκαν σε διαφορετικές Τ.Κ..
Η Τ.Κ. «Ελεύθερα Αναγνώσματα» ήταν η πολυπληθέστερη της δανειστικής βιβλιοθήκης (από το σύνολο των 343 βιβλίων της συγκεκριμένης Τ.Κ. διασώθηκαν τα 67). Η Τ.Κ. περιελάμβανε ιδίως βιβλία από τις εκδοτικές δραστηριότητες του Συλλόγου προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων (ΣΔΩΒ, με ιδρυτή τον Δημήτριο Βικέλα). Συμπεριελάμβανε βιβλία από όλες τις εκδοτικές σειρές του ΣΔΩΒ, καθώς επίσης και βιβλία ποικίλων γνωστικών αντικειμένων, εκτός των σειρών αυτών. Η πρώτη σειρά «Ωφελίμων Βιβλίων» («Κόκκινα Βιβλία») κυκλοφόρησε το 1900-1908 και περιελάμβανε 100 βιβλία. Από αυτά, τα 99 υπήρχαν στη δανειστική βιβλιοθήκη του Διδασκαλείου. Αφορούσαν θέματα θρησκείας, ιστορίας, γεωγραφίας, θετικών επιστημών, οικονομίας, κοινωνίας, υγείας, ηθικής διαμόρφωσης του ατόμου και του φυσικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, στη βιβλιοθήκη υπήρχαν 64 βιβλία από τη δεύτερη σειρά του Συλλόγου («Πράσινα Βιβλία», 1908-1940), η οποία περιελάμβανε 76 βιβλία και επιχειρούσε να τονίσει την έννοια του εθνικά και κοινωνικού ωφέλιμου. Τα θέματα των βιβλίων αναδείκνυαν την ιστορική μνήμη, τις εκδηλώσεις του λαϊκού βίου, ιστορικά και γλωσσικά θέματα.
Το βιβλίο "Εις την άβυσσον", μετά από έρευνα για το τεκμήριο, διαπιστώθηκε ότι ανήκε στην κατηγορία «Ελεύθερα Αναγνώσματα» της δανειστικής βιβλιοθήκης του Διδασκαλείου Κρήτης στο Ηράκλειο. Περιέχει τρία διηγήματα επιστημονικής φαντασίας. Στο πρώτο, που φέρει τον τίτλο "Εις την άβυσσον", ο συγγραφέας περιγράφει τις προσπάθειες πειραματικής εφαρμογής και ρίψης μιας μεταλλικής σφαίρας στον βυθό της θάλασσας, προκειμένου ο άνθρωπος που βρισκόταν εντός της να τον εξερευνήσει. Το δεύτερο διήγημα τιτλοφορείται "Το άστρον" και περιγράφει την εμφάνιση ενός άστρου στο ουράνιο στερέωμα,που απειλεί να καταστρέψει τον πλανήτη. Το τελευταίο διήγημα "Οι Αργοναύται του αέρος" αναφέρεται στην προσπάθεια κατασκευής μιας ιπτάμενης μηχανής σύμφωνα με το πρότυπο του σχήματος των πτηνών και του τρόπο πτήσης τους. Ο Herbert G. Wells (1866-1946) ήταν Άγγλος συγγραφέας, κυρίως έργων επιστημονικής φαντασίας.
(EL)
A lending library was operated in the Didaskaleion of Crete in Heraklion since the beginning of its establishment in 1901. It was a very important facility, which provided educational tools to the students of that time. After all, in the first years of the operation of the Didaskaleion, a municipal library had not yet been established in Heraklion. The municipal library was founded in 1908. In the last surviving consolidated list of books of the Didaskaleion, 666 titles were found, included in 5 Classification Categories (C.C.): a. Letters - Science - Art. b. Scientific. c. Free readings. d. Ancillary. e. Didactic. The above classification did not correspond to any strict thematic categorization given that some books of the same subject were classified in different C.C..
"Free Readings" was the most multitudinous C.C. of the lending library (out of the total of 343 books of this particular C.C., 67 were saved). The C.C. included, mainly books from the publishing activities of the Society for the Distribution of Useful Books (SDUB, founded by Dimitrios Vikelas). It included books from all the publishing series of SDUB, as well as books on a variety of academic subjects, outside of these series. The first series "Useful Books" ("Red Books") was published in 1900-1908 and included 100 books. 99 of them were found in the Didaskaleion's lending library. They dealt with religion, history, geography, positive sciences, economy, society, health, moral formation of the individual and the natural environment. In addition, in the library there were 64 books from the second series of the Society ("Green Books", 1908-1940), which included 76 books and attempted to emphasize the concept of national and social utility. The themes of the books highlighted historical memory, events of popular life, historical and linguistic themes.
The book "In the Abyss", after thorough research, was proven that it belonged to the "Free Readings" category of the lending library of the Didaskaleion of Crete in Heraklion. It contains three science fiction short stories. In the first, titled In the Abyss, the author describes the attempts to experimentally apply and drop a metal sphere to the bottom of the sea, in order for the man inside the sphere to explore it. The second short story is titled The Astron and describes the appearance of a star in the celestial body, which threatens to destroy the planet. The last short story The Argonauts of the Air refers to the attempt to build a flying machine according to the model of the shape of birds and their mode of flight. Herbert G. Wells (1866-1946) was an English writer, mostly of science fiction.
(EN)
Une bibliothèque de prêtfonctionnait à Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion depuis son ouverture en 1901. C’était un service très important qui fournissait des supports et outils pédagogiques aux étudiants et aux étudiantes de l’époque. D’ailleurs, pendant les premières années de fonctionnement de Didaskalio, il n’y avait pas de bibliothèque municipale à Héraklion ; celle-ci a été fondée en 1908. Dans le dernier dernier catalogueré capitulatif de livres de Didaskalio qui a été retrouvé, 666 titres d’ouvrages ont été identifiés et ceux-ci étaient classés en 5 catégories : a. Lettres–Sciences – Arts. b. Ouvrages scientifiques. c. Lectures libres. d. Guides pratiques. e. Livres de didactique/ manuels scolaires. La classification présentée ci-dessus ne correspondait pas à une catégorisation stricte, étant donné que certains ouvrages de la même thématique avaient été classés en catégories différentes.
La catégorie «Lectures libres» était la plus volumineuse de la bibliothèque de prêt (sur un total de 343 ouvrages de cette catégorie, seuls 67 ont été sauvés). Cette catégorie comportait surtout des ouvrages édités par l’Association pour la Diffusion des Livres Utiles (fondée par Dimitrios Vikelas). Elle comprenait des ouvrages de toutes les collections de cette Association, ainsi que des livres de diverses disciplines qui n’appartenaient pas à ces collections. La première collection de «Livres Utiles» («Livres rouges») a été publiée en 1900-1908 et comprenait 100 ouvrages. 99 d’entre eux se trouvaient dans la bibliothèque de prêt de Didaskalio. Ils portaient sur des sujets ayant trait à la religion, l’histoire, la géographie, les sciences, l’économie, la société, la santé, la formation morale de l’individu et l’environnement naturel. En plus, dans la bibliothèque il y avait 64 ouvrages de la deuxième collection de l’Association («Livres verts», 1908-1940) laquelle comprenait 76 ouvrages et tentait de mettre l’accent sur l’idée d’une utilité nationale et sociale. Les thèmes abordés mettaient en lumière la mémoire historique, les événements de la vie populaire ainsi que des sujets historiques et linguistiques.
Après une recherche documentaire, ila été constaté que le livre "Dans l’abîme" appartenait à la catégorie «Lectures libres» de la bibliothèque de prêt de Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion. Il comporte trois récits de science-fiction. Dans le premier, intitulé Dans l’abîme, l’auteur décrit les efforts et expérimentations d’un homme qui s’est enfermé dans une boule d’acier et cetteboule a été jetée au fond de la mer pour que l’homme qui était à l’intérieur de celle-ci puisse explorerl’océan. Dans le deuxième récit intitulé L’Étoile, l’auteur se réfère à l’apparition d’une étoile au ciel, laquelle menace de détruire la planète. La dernière nouvelle, Les Argonautes de l’air, se réfère aux tentatives de création d’une machine volante prenant comme modèle la morphologie des oiseaux et leur façon de voler. Herbert G. Wells (1866-1946) était un écrivain anglais qui avait écrit principalement des textes de science-fiction.
(FR)
Special Account for Research Funds of University of Crete (SARF UoC)
