Η θρησκευτική κληρονομιά της Ελλάδας– οι μονές, οι εκκλησίες, τα παρεκκλήσια, οι μητροπόλεις, τα τέμπλα τους, τα λατρευτικά αντικείμενα, οι τοιχογραφίες, τα άμφια, τα κείμενα- αλλά και η ιστορία των προσώπων της Ορθοδοξίας όπως είναι οι ιερείς, οι Μητροπολίτες, οι αγιογράφοι, οι μελωδοί, συγκροτούν μια πολύτιμη παρακαταθήκη εθνικής, τοπικής και ατομικής ιστορίας που καλύπτει 2000 χρόνια και αντιπροσωπεύει ένα ουσιαστικό μέρος της πολιτιστικής ταυτότητας της χώρας μας.
Στη Θεματική Έκθεση αυτή παρουσιάζονται οι συλλογές τριών Μητροπόλεων με μεγάλη ιστορία: της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου, της Ι.Μ. Θεσσαλονίκης και της Ι. Μ. Ιωαννίνων.
Μέσα από μια σειρά υπέροχων φορητών εικόνων και φωτογραφίες τέμπλων, ιερών κειμηλίων, λειτουργικών σκευών, αμφίων, ταμάτων, προσωπογραφιών και ευαγγελίων, θα ανακαλύψετε την απαράμιλλη τέχνη της ορθόδοξης εικονογραφίας και των εφαρμοσμένων τεχνών.
Η Ιερά Μητρόπολη Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου δημιουργήθηκε το 1833. Ο Χριστιανισμός διαδόθηκε στις Κυκλάδες από τον 3ο μ.Χ. αιώνα, όπως καταδεικνύουν οι χριστιανικές κατακόμβες της Μήλου, και η ίδρυση της «Επισκοπής Δήλου», της πρώτης Επισκοπής των Κυκλάδων, τον 4ο αιώνα. Μετά την Ελληνική Επανάσταση και την μονομερή ανακήρυξη Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, το 1833, ονομάστηκε «Επισκοπή Κυκλάδων». Το 1852 προήχθη σε Αρχιεπισκοπή και ο τίτλος της μεταβλήθηκε σε «Σύρου και Τήνου». Από το 1900 προστέθηκε στον τίτλο και η Άνδρος, ενώ το 1922 προήχθη σε Μητρόπολη, όπως όλες οι επισκοπές της Ελλάδος, και προσετέθη στον τίτλο η Κέα και η Μήλος.
Η εκκλησία της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε από τον Απόστολο Παύλο. Στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, η Εκκλησία της Θεσσαλονίκης υπαγόταν στη δικαιοδοσία του Πάπα της Ρώμης. Τον 8ο αιώνα, η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης εντάχθηκε στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, όπου παραμένει μέχρι σήμερα. Στο Βυζάντιο, ο επίσκοπος Θεσσαλονίκης έφερε τον τίτλο του «Αρχιεπισκόπου». Κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης υπήρξε καθοριστικός παράγοντας, με τον ιερωμένο Αιμιλιανό Λαζαρίδη να συνεργάζεται με σημαντικές προσωπικότητες για την υποστήριξη των Ελλήνων στον αγώνα. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, η Θεσσαλονίκη υποδέχθηκε χιλιάδες πρόσφυγες από Ανατολική Ρωμυλία και Μικρά Ασία, με την Εκκλησία να προσφέρει πνευματική και υλική στήριξη. Στις νέες προσφυγικές συνοικίες οργανώθηκαν ενορίες και κτίσθηκαν νέοι ναοί, ενώ οι πρόσφυγες έφεραν μαζί τους πολύτιμα ιερά κειμήλια, ενισχύοντας την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.
Η ιστορία της Ιεράς Μητρόπολης Ιωαννίνων είναι στενά συνδεδεμένη με την ιστορία του τόπου και, κυρίως, με την πόλη των Ιωαννίνων. Τα βυζαντινά χρόνια ήταν πολύπαθα, με συνεχείς επιδρομές, αναταράξεις και συγκρούσεις. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία της Εκκλησίας των Ιωαννίνων από τα μέσα του 14ου αιώνα (1345), καθώς κατά την περίοδο που η πόλη ανήκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου, αποτελούσε επισκοπή υπό τον Μητροπολίτη Ναυπάκτου. Κατά την οθωμανική κυριαρχία διατήρησε σημαντικά προνόμια, και η έδρα της μεταφέρθηκε στον ναό του Αγίου Αθανασίου. Σήμερα, η Μητρόπολη εποπτεύει πολλές ενορίες και μοναστικές κοινότητες στην περιοχή.
Μάθετε περισσότερα :
Η θεματική έκθεση περιλαμβάνει τεκμήρια από τους εξής φορείς:
