Ζωογραφίες

Τα ζώα είναι το θέμα των πρώτων ζωγραφικών έργων της ανθρωπότητας· o προϊστορικός άνθρωπος αποτυπώνει στις βραχογραφίες των σπηλαίων τα ζώα που υπάρχουν γύρω του, κυρίως εκείνα που κυνηγά για να τραφεί. 

Οι απεικονίσεις των ειδών του ζωϊκού βασιλείου εξυπηρετούν επιστημονικούς, διδακτικούς και καλλιτεχνικούς σκοπούς. Μυθολογία, λαογραφία και ποικίλες μορφές τέχνης βρίθουν από αναπαραστάσεις ζώων. Εξίσου συχνές είναι οι απεικονίσεις ζώων σε χειρόγραφα και έντυπα βιβλία από τη γέννηση της τυπογραφίας έως σήμερα. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στα μεσαιωνικά «βιβλία για ζώα» [bestiaries] που περιέχουν εικονογραφημένες ιστορίες με ηθικό δίδαγμα και πρωταγωνιστές πραγματικά ή μυθολογικά ζώα.

Οι απεικονίσεις ζώων σε επιστημονικά βιβλία ή σχολικά εγχειρίδια αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο καθώς, παρά την επικράτηση της φωτογραφίας ως μέσου καταγραφής, η σχεδιαστική αναπαράσταση των ειδών αποτυπώνει λεπτομέρειες ουσιώδεις για την επιστημονική έρευνα. Επιπλέον, κάποιες από αυτές τις απεικονίσεις αποκτούν σήμερα μεγαλύτερη αξία λόγω της εξαφάνισης ή της απειλής εξαφάνισης κάποιων ειδών. Αποσκοπώντας λοιπόν στη δημιουργία εικόνων που μεταφέρουν αποτελεσματικά ορισμένες πληροφορίες δια μέσω του οπτικού καναλιού στον παρατηρητή, η επιστημονική εικονογράφηση παραμένει χρήσιμη για τη μετάδοση πολύπλοκων επιστημονικών θεωριών στο ευρύ κοινό ή στη σχολική αίθουσα.

Τα τεκμήρια της Θεματικής Έκθεσης που ακολουθεί προσφέρουν μια εικαστική περιήγηση στον πλούτο της πανίδας που μας περιβάλλει και ταυτόχρονα συνιστούν μια επιστημονική παρατήρηση του συναρπαστικού κόσμου των ζώων που προσφέρεται για διδακτική αξιοποίηση. Άλλωστε, πολλά τεκμήρια της Έκθεσης δημιουργήθηκαν για εκπαιδευτική χρήση. Παράλληλα, μας υπενθυμίζουν την επιτακτική ανάγκη προστασίας των ζώων που διαβιούν στον πλανήτη μας.