Υπάρχει ένας μύθος εδώ εις το Άγιον Όρος ότι, όταν ο διάβολος εταξίδευε πρώτην φοράν εις την θάλασσαν , την μίαν ημέραν κατελαμβάνετο υπό πολύ σφοδράς τρικυμίας και την άλλην υπό πολύ τερπνής γαλήνης και ότι, όταν επάτησε πάλιν το πόδι του εις την ξηράν, έπειτα από τρικυμιώδη ημέραν, εστράφη προς την θάλασσαν και την κατηράσθη έτσι: -κακούργα, να μη ευρεθή άνθρωπος να σε παραστήση εις τους άλλους, δια να τους απατάς τοιουτοτρόπως και τους πνίγης. Αν και δεν έχει ο διάβολος εδώ ούτε ένα λιθάρι για να καθήση και ξαποστάση, μ’όσα κι αν λέτα οι πονηρευμένοι λαικοί εναντίον μας και μια κυρία, που είναι πολύ ακριβής εικόνα της φυλής της, και που εξέδωκε και βιβλίον ότι ήλθε ‘ς εμάς- η ανίκανη, που δεν τα εκατάφερε και θα εκαλοπερνούσε τότε-αν και κανένα γεφύρι του Όρους μας δεν μας τον φέρνει εδώ, όμως που ανάθεμά τον, έπιασε η κατάρα του έτσι λένε όλοι εδώ οι καλόγηροι. Γι αυτόν τον λόγο δεν υπάρχει θαλασσογράφος εδώ ή ζωγράφος αλλοιώτικος, αλλά μόνον: αγιογράφοι. Και γι αυτόν το λόγον ζωγραφίζουμε αγίους-έτσι λένε ανέκαθεν όλοι οι καλόγηροπι-, για να διώχνουν αυτοί το διάβολο. Αλλά ξέρει από τους προκατόχους του και κάτι άλλο ο ηγούμενος Πάτερ Αβέρκιος ο Αγιοπαυλίτης, δηλαδή ο εκ της μονής του Αγίου Παύλου: ότι η κατάρα του διαβόλου έπιασε κι αυτή, όπου έχουν πιάσει και όλες η άλλες κατάρες του καταραμένου, εκεί πέρα εις της πολιτείες που βρίσκονται ζωγράφοι λογιών λογιών και ζωγραφίζουν και τη θάλασσα και όπου, εν συγκρίσει με του άλλους οι αγιογράφοι είναι ολίγοι. Αλλά και οι ολίγοι αυτοί, επηρεασμένοι από το δαιμονικό περιβάλλον τους, παθαίνουν κι αυτοί κάτι ότι δεν ημπόρουν να ζωγραφίζουν όπως και ότι εμείς κι έτσι εχάλασαν την αγιορείτικη τέχνη. Αυτά μας λεν οι καλόγηροι για τη ζωγραφική μας.
Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Ακαδημία Αθηνών
Αποθετήριο :
Αρχείο Παροιμιών και Λαϊκών Παραδόσεων του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών