Οι Εργάτες αλωνιστικής μηχανής ήταν μια από τις μεγάλες ελαιογραφίες που εκτέθηκαν στην έκθεση του Βάλια Σεμερτζίδη (1911-1983) στην αίθουσα του «Παρνασσού», το διάστημα Απριλίου-Μαΐου 1957. Εικονίζονταν πέντε άντρες στο πρώτο επίπεδο της σύνθεσης, φορώντας καπέλα, γυαλιά και μαντήλια στο πρόσωπο για να προφυλαχθούν από τη σκόνη και τα άχυρα. Ο ζωγράφος έφτασε στην τελική σύνθεση μέσα από σειρά σχεδίων και έγχρωμων μελετών, με λεπτομέρειες της εικόνας. Οι πιο ολοκληρωμένες από αυτές τις μελέτες ενίοτε ήσαν εξίσου δυνατές, αν όχι και ποιοτικότερες, σε σύγκριση με το τελικό, μνημειακό έργο. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, σε αυτό το σχέδιο, όπου εικονίζεται ένα νέος άντρας, με λευκό ανοιχτό πουκάμισο, τραγιάσκα και λευκό μαντήλι στο κεφάλι, για να προφυλαχθεί από τον δυνατό καλοκαιρινό ήλιο. Το φόντο πίσω του ζωγραφίζεται με κίτρινες και μαύρες γραμμές πάνω στο σκουρόχρωμο χαρτόνι-βάση, θυμίζοντας τα χρυσαφιά χωράφια την περίοδο του θερισμού. Σοβαρός, ευθυτενής και με μια μάλλον αυστηρή έκφραση, ο άντρας αποτελεί λιγότερο ένα πορτρέτο και περισσότερο συνιστά έναν τύπο ανθρώπου: ηρωοποιείται εδώ, χωρίς υπερβολές και ρητορείες, ο απλός εργάτης της γης, που βρίσκεται σε άμεση σύνδεση το γύρω του περιβάλλον. Το έργο χρονολογείται στα μέσα της δεκαετίας του 1950, μια περίοδο που ο Σεμερτζίδης περνούσε σε μια φάση ωριμότητας, αφομοιώνοντας τόσο τα διδάγματα του Κωνσταντίνου Παρθένη όσο κυρίως τις εμπειρίες του από τα βουνά της Ευρυτανίας, όπου πέρασε τους πρώτους δέκα μήνες του 1944. Οι αγρότες της Αττικής και οι ναυτικοί και οι ψαράδες της Σκύρου σηματοδοτούσαν μια ρεαλιστική γλώσσα που τη δεδομένη χρονική στιγμή χωρίς να αρνείται την πολιτική στράτευσή της, έμοιαζε καταλληλότερη και συνεπέστερη για τα δεδομένα της ελληνικής κοινωνίας.
(EL)
.png){kind=logo}
1 JPEG
