Η Σειρήνα, έργο του 1957, αποτελεί ένα από τα τελευταία ασπρόμαυρα χαρακτικά του Γραμματόπουλου, προτού εκείνος στραφεί προς την τεχνική της έγχρωμης ξυλογραφίας με χαρακτηριστικό παράδειγμα το έργο Αιγαίο Ι, επίσης από τη συλλογή του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Δήμου Ρόδου. Ο Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος (1916-2003) γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς που κατάγονταν από την Προποντίδα. Σπούδασε χαρακτική κοντά στον Κεφαλληνό (1934-1940) και μετά τον Πόλεμο, το 1954, με υποτροφία του ΙΚΥ συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Μολονότι σήμερα είναι γνωστός για την εικονογράφηση των Αλφαβηταρίων που έκανε για την Α΄ Δημοτικού (του 1949 και ιδίως εκείνου του 1955), ήταν ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες χαράκτες του β΄ μισού του 20ού αιώνα. Στη δεκαετία του 1950 η χαρακτική του ήταν ασπρόμαυρη και τον ενδιέφερε ως θεματική η μυθολογία. Η Σειρήνα τον απασχόλησε ιδιαίτερα στην παράσταση Στο νησί των Σειρήνων, του 1957 όπου πραγματεύτηκε τον γνωστό μύθο με τον Οδυσσέα δεμένο στο κατάρτι. Δεν αποκλείεται η Σειρήνα της συλλογής να αποτελεί σπουδή για τις ανάγκες της πιο σύνθετης παράστασης με τον ομηρικό ήρωα (πιθανόν για τη Σειρήνα στο αριστερό άκρο της σκηνής). Ο Γραμματόπουλος δεν υιοθέτησε τη μεταγενέστερη δυτικοευρωπαϊκή παράδοση που απεικόνιζε τις σειρήνες ως γοργόνες. Είχε μελετήσει την αρχαία ελληνική τέχνη και επέλεξε την απόδοση του μυθικού τέρατος ως μεγάλου πουλιού με γυναικείο κεφάλι, όπως δηλαδή αποδίδεται από τον επονομαζόμενο «Ζωγράφο των Σειρήνων» στον ερυθρόμορφο στάμνο του βρετανικού Μουσείου. Ωστόσο, ο Έλληνας χαράκτης πρόσθεσε στο μειξογενές ον γυναικείο στήθος και χέρια, με τα οποία κρατά λύρα. Το λιτό, ασπρόμαυρο χαρακτικό βασίζεται στην αντίθεση φωτός-σκιάς, και η μορφή δουλεύεται με εξπρεσιονιστικό πνεύμα, που συνάδει ωστόσο με την τρομακτική της όψη.
(EL)
.png){kind=logo}
1 JPEG
