Το Διδασκαλείο Κρήτης στο Ηράκλειο είχε στην κατοχή του πλήθος εποπτικών διδακτικών μέσων (εποπτικό υλικό και σχολικός εξοπλισμός) που χρησιμοποιούνταν κατά την εκπαιδευτική λειτουργία του. Τα μέσα αυτά αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος της κινητής περιουσίας του ιδρύματος, όπως προκύπτει και από την υπηρεσιακή αλληλογραφία του Διδασκαλείου. Το υλικό και ο εξοπλισμός αυτός διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες: α. Σχολικές Εικόνες. β. Σχολικοί Χάρτες. γ. Κεντήματα Διδασκαλείου. δ. Σχολικά έπιπλα. ε. Ποικίλα Αντικείμενα συλλογών και σχολικού εξοπλισμού. στ. Φωτογραφίες μαθητών/τριών και διδακτικού προσωπικού. στ. Εποπτικό υλικό μαθημάτων φυσικών επιστημών. ζ. Γραφική ύλη.
Η κατηγορία «Γραφική Ύλη» περιέχει γραφική ύλη διδασκαλίας και γραφής των μαθητών/τριών που εντοπίστηκε στα Πρότυπα Δημοτικά σχολεία του Διδασκαλείου Κρήτης. Ανάμεσα στα αντικείμενα της σχολικής ζωής συγκαταλέγονται οι κασετίνες, οι κονδυλοφόροι, οι κιμωλίες, τα μελάνια, τα μελανοδοχεία κ.ά., τα οποία συνθέτουν όψεις της καθημερινότητας του σχολείου. Να σημειωθεί ότι η αγορά της γραφικής ύλης, που απαιτούνταν για τη φοίτηση των μαθητών/τριών, αποτελούσε αρκετές φορές ένα επιπλέον κόστος για τις οικογένειες. Το ελληνικό κράτος, υιοθετώντας μια προνοιακή αντίληψη (Ν. 5019/1932), ίδρυσε το 1937 τον ημικρατικό οργανισμό «Ιματιοθήκη του Μαθητού», που υπαγόταν στο Υπουργείο Πρόνοιας, με σκοπό την ένδυση, υπόδηση και τον εφοδιασμό των άπορων μαθητών/τριών με βιβλία και γραφική ύλη.
Το συγκεκριμένο σχολικό αντικείμενο φέρει την ονομασία κασετίνα. Είναι ξύλινη ορθογώνιου σχήματος και κλείνει με ένα μεταλλικό έλασμα. Στο καπάκι της κασετίνας απεικονίζεται μία σκηνή από χειμωνιάτικο τοπίο. Οι κασετίνες χρησίμευαν για τη φύλαξη της γραφικής ύλης των μαθητών/τριών, όπως μολύβια, ξυλομπογιές, στυλό, γόμες, ξύστρες κ.α.. Παλιότερα θεωρούνταν είδος πολυτελείας. Στις πρώτες δεκαετίες του αιώνα τα παιδιά έβαζαν τα λιγοστά τους είδη γραφής σε χάρτινα ή μεταλλικά κουτιά. Οι πρώτες κασετίνες ήταν ξύλινες ορθογώνιου σχήματος και άνοιγαν σηκώνοντας ένα καπάκι. Οι πιο γνωστές είχαν συρταρένια καπάκια, τα οποία κινούνταν πάνω σε δυο αυλάκια, που υπήρχαν δεξιά και αριστερά. Υπήρχαν και πλακέ κασετίνες με εσωτερικά ξύλινα χωρίσματα διαφόρων μεγεθών. Οι περισσότερες κασετίνες στο καπάκι τους είχαν ζωγραφισμένες παραστάσεις από τη φύση ή σκηνές από παραμύθια.
(EL)
The Didaskaleion of Crete in Heraklion had in its possession a number of visual aiding teaching materials (visual material and school equipment) that were used during its educational function. These materials constituted an important part of the movable property of the institution, as it can be seen from the official correspondence of the Didaskaleion. This material and equipment are divided into the following categories: a. School pictures. b. School maps. c. Embroidery of the Didaskaleion. d. School furniture. e. Various items of collections and school equipment. f. Photographs of students and teaching staff. f. Aiding material for natural science courses. g. Stationery.
The category "Stationery" contains teaching and writing materials of the students located in the Standard Primary Schools of the Didaskaleion of Crete. Among the objects of school life are caskets, tubers, chalks, inks, inkwells, etc., which make up aspects of the daily life of the school. It should be noted that the purchase of stationery, which was required for the students' studies, was several times an additional cost for the families. The Greek state, adopting a welfare concept (Law 5019/1932), founded in 1937 the semi-governmental organization "Student's Clothing Store", which came under the Ministry of Welfare, with the aim of clothing, footwear and supplying students that were in need, with books and stationery.
This particular school object is called a casket. It is wooden in a rectangular shape and it closes with a metal plate. A scene from a winter landscape is depicted on the lid of the casket. The cases were used to store the students' stationery, such as pencils, crayons, pens, erasers. It used to be considered a luxury item. In the first decades of the century, children put their few writing instruments in paper or metal boxes. The first caskets were wooden in a rectangular shape and opened by lifting a lid. The best known had drawer lids, which moved on two grooves, which were on the right and left. There were also flat caskets with internal wooden partitions of various sizes. Most caskets had painted scenes from nature or fairy tales on their lids.
(EN)
Le Didaskalio (École pour la formation des enseignants) de Crète à Héraklion disposait de plusieurs moyens et supports d’enseignement (matériel et équipement scolaires) qui étaient utilisés pour sa fonction éducative. Ces moyens et supports constituaient une partie importante des biens mobiliers de cette institution, ce qui ressort, entre autres, de l’étude de la correspondance officielle de Didaskalio. En ce qui concerne son matériel et son équipement, on distingue les catégories suivantes : a. Images scolaires, b. Cartes scolaires. c. Broderies de Didaskalio, d. Meubles scolaires, e. Divers objets des collections et de l’équipement scolaire, f. Photos des étudiant(e)s et du personnel enseignant, g. Outils d’enseignements pour les cours des sciences naturelles, h. Fournitures scolaires.
La catégorie «Fournitures scolaires» contient les fournitures scolairespour l’enseignement et pour l’écriture des élèves, retrouvées dans les «Écoles Élémentaires Modèles» (Protipa dimotika scholia) rattachées à Didaskalio de Crète. Parmi les objets de la vie scolaire figurent les trousses, les porte-plumes, les craies, les encres, les encriers, etc., qui renvoient au quotidien scolaire. Il est important de noter quel’achat des fournitures scolaires qui étaient indispensables pour la scolarisation des élèves, constituait souvent une dépense supplémentaire pour les familles. L’état grec, dans un souci de prévoyance (loi N. 5019/1932) a créé en 1937 l’organisme semi-public «Le vestiaire de l’élève», qui relevait du Ministère de la Prévoyance, et qui avait comme but de procurer aux élèves les plus démunis des vêtements, des chaussures, des livres et desfournitures scolaires.
L’objet scolaire présenté ici est appelé «trousse». Elle est rectangulaire, enbois et ferme par une tôle de métal. Sur le dessus de la trousse est représenté un paysage d’hiver. Les trousses étaient utilisées pour stocker les fournitures scolaires des élèves, comme, par exemple, les crayons, les crayons de couleur en bois, les stylos, les gommes, les taille-crayons. Dans le passé, les trousses étaient considérées comme un produit de luxe. Dans les premières décennies du 20ème siècle, les enfants mettaient le peu de fournitures d’écriture qu’ils avaient dans des boîtes en bois ou en métal. Les premières trousses étaient en bois, en forme rectangulaire, et pour les ouvrir il fallait soulever un couvercle. Les trousses les plus connues avaient des couvercles sous formes de tiroirs, lesquels se déplaçaient sur deux sillons, l’un à droite et l’autre à gauche. Il y avait aussi des trousses plates de différentes tailles qui avaient à l’intérieur des compartiments en bois. Sur le dessus de la majorité des trousses il y avait des dessins représentant des paysages de la nature ou des scènes des contes.
(FR)
Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Κρήτης (ΕΛΚΕ ΠΚ)
