Searchculture.gr
ESPA 2014-2020 National Documentation Centre National Documentation Centre
ESPA 2014-2020
  • Home page
  • Search items
  • Browse
    • Persons Persons
    • Types
    • Subjects
    • Historical periods
    • Places
    • Map
    • Institutions
    • Collections
    • Thematic exhibitions
    • Portraits
  • Interoperability
  • About
    • The project
    • Publications
    • News Bulletin
    • Help
  • For institutions
    • Join
    • Publication requirements
    • Expression of Interest
    • Data delivery to Europeana
  • Contact
  • ΕΛ • ΕΝ
More search options Less search options
Clear Help


Filters  

Filters

Clear
Vocabularies of subjects in semantics.gr
Vocabulary of item types created by EKT in semantics.gr
Vocabulary of item places created by EKT in semantics.gr
Chronology
Historical period Vocabulary of historical periods created by EKT in semantics.gr
Institution / collection
Language
Europeana type
Thumbnail or file license
1  -  30   from   77   items
 Map  Grid

     
    House built from Greek refugees that came from Bulgaria
    House built from Greek refugees that came from Bulgaria
    Date
    1982
    Item type
    Photo
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Veria Central Public Library
    RDF
    |
    CC BY 4.0
    Residence in Stenimacho village built during Turking occupation
    Residence in Stenimacho village built during Turking occupation
    Date
    1980
    Item type
    Photo
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Veria Central Public Library
    RDF
    |
    CC BY 4.0
    Σε μια εξοχική τοποθεσία κοντά στο μοναστήρι Μπατσίκοβο της Παναγίας κοντά στη Στενήμαχο, ήταν ένας βράχος. Εκεί έφευγε συχνά το κόνισμα της Παναγίας, χανόταν απ' το μοναστήρι κι εκεί τόβρισκαν. Άφησε εκεί και τ' αποτύπωμα του, από το βράχο τώρα βγαίνει άγιασμα. Οι Στενημαχιώτες κάνουν εκεί κάθε της Μεσοπεντηκοστής λιτανεία.
    Σε μια εξοχική τοποθεσία κοντά στο μοναστήρι Μπατσίκοβο της Παναγίας κοντά στη Στενήμαχο, ήταν ένας βράχος. Εκεί έφευγε συχνά το κόνισμα της Παναγίας, χανόταν απ' το μοναστήρι κι εκεί τόβρισκαν. Άφησε εκεί και τ' αποτύπωμα του, από το βράχο τώρα βγαίνει άγιασμα. Οι Στενημαχιώτες κάνουν εκεί κάθε της Μεσοπεντηκοστής λιτανεία.
    Date
    1938
    Item type
    Folk Legend
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Μια φορά κάποιος κλάδευε και δεν ήξερε. Πήγε ένας άλλος να του δείξη. Εκεί που του δειχνε τούκοψε κατα λάθος τη μύτη. Εκεί κοντά βρισκόταν ο άγιος Τρύφωνας, που ήταν ακόμα άνθρωπος κι' έβοσκε χήνες. Έτρεξε και έκαμε το θαύμα του. Εκόλησε τη μύτη του κλαδευτή και τον έκανε καλά. Από τότε, αν δεν γιορτάσουν τον Άη Τρύφωνα (1 Φεβρ.) δεν κλαδεύουν.
    Μια φορά κάποιος κλάδευε και δεν ήξερε. Πήγε ένας άλλος να του δείξη. Εκεί που του δειχνε τούκοψε κατα λάθος τη μύτη. Εκεί κοντά βρισκόταν ο άγιος Τρύφωνας, που ήταν ακόμα άνθρωπος κι' έβοσκε χήνες. Έτρεξε και έκαμε το θαύμα του. Εκόλησε τη μύτη του κλαδευτή και τον έκανε καλά. Από τότε, αν δεν γιορτάσουν τον Άη Τρύφωνα (1 Φεβρ.) δεν κλαδεύουν.
    Date
    1938
    Item type
    Folk Legend
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Αναθεματίστρα είναι εξοχή της Κούτρας (κορυφής τη; Ροδόπης), ήν πλάττουσιν ώς γυναίκα νήθουσάν φίροντες τα εξής : ενώ οι Τούρκοι επολιόρκουν την Στενήμαχον, ίδια τον Καλέν, και ήσαν εν απορία μη δυνάμενοι να κυριεύσωσιν αυτόν γυνή τη εκεί ισταμεύς και νήθουσα έδειξεν αυτοίς δίοδον τινά, ο δε βασιλεύς προδοθείς κατηράσθην την προδρότριαν μεραβληθειν ως είχεν ως λίθον.
    Αναθεματίστρα είναι εξοχή της Κούτρας (κορυφής τη; Ροδόπης), ήν πλάττουσιν ώς γυναίκα νήθουσάν φίροντες τα εξής : ενώ οι Τούρκοι επολιόρκουν την Στενήμαχον, ίδια τον Καλέν, και ήσαν εν απορία μη δυνάμενοι να κυριεύσωσιν αυτόν γυνή τη εκεί ισταμεύς και νήθουσα έδειξεν αυτοίς δίοδον τινά, ο δε βασιλεύς προδοθείς κατηράσθην την προδρότριαν μεραβληθειν ως είχεν ως λίθον.
    Date
    1873
    Item type
    Folk Legend
    Creator
    Σκορδέλης, Βλ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Οι αμαρτωλοί όταν πεθαίνουν, γίνονται Βρυκόλακες. Μεταμορφώνομαι σιγά-σιγά, ως εξής. Ο ετοιμοθάνατος μουγγρίζει. Ύστερα τετραποδίγει (γίνεται γάτα, ποντικός)ορμά έξω από το σπίτι και επι σαράντα νύκτες γυρίζει από σπίτι σε σπίτι ζητώντας να το ανοίξουν. Ύστερα ‘’παίρνει τα βουνά σα θηρίο’’. Ο Βρυκόλακας είναι ένα τέρας που πίνει ανθρώπινο αίμα, που καταστρέφει τα σκεύη του σπιτιού. Μοιάζει, με κουνούπι γεμάτο αίμα. Έχει δυο πελώρια μάτια που λάμπουν στο σκοτάδι, σαν αναμμένα κάρβουνα. Τα περισσότερα βρυκολακιάσματα γίνονται όταν ξεθάβεται το πτώμα, χωρίς νάχη αποσυντεθή. Για να προλάβουν σε τέτοιες περιπτώσεις το βρυκολάκιασμα οι συγγενείς, ζεματίζουν το σώμα με λάδι βραστό και τρυπούν τον αφαλό με βελόνα. Ραντίζουν τον τάφο ύστερα με κεχρί, ώστε, αν ξαναβγή ο βρυκόλακας να βρή το κεχρί, που του αρέσει και να περάση έτσι τη νύχτα του, ώσπου να ξημερώση (να λαλήση ο πετεινός), οπότε ξαναμπαίνει στον τάφο. Άλλη περίπτωση βρυκολακιάσματος των πεθαμένων είναι, αν πηδήση γάτα επάνω στο πτώμα του προ της κηδείας, εκεί που είναι εκτεθειμένος. Γι αυτό πολύ προσέχουν τις γάτες όταν συντροφεύουν τους νεκρούς. Μα αν, παρ’άλ’αυτά, πηδήση η γάτα, τότε προλαβαίνουν το βρυκολάκιασμα διαπερνπώντα τη γάτα με δυο σακκοράφες. (τα έθιμα αυτά τάχουν κι οι Σέρβοι κι οι Βούλγαροι)
    Οι αμαρτωλοί όταν πεθαίνουν, γίνονται Βρυκόλακες. Μεταμορφώνομαι σιγά-σιγά, ως εξής. Ο ετοιμοθάνατος μουγγρίζει. Ύστερα τετραποδίγει (γίνεται γάτα, ποντικός)ορμά έξω από το σπίτι και επι σαράντα νύκτες γυρίζει από σπίτι σε σπίτι ζητώντας να το ανοίξουν. Ύστερα ‘’παίρνει τα βουνά σα θηρίο’’. Ο Βρυκόλακας είναι ένα τέρας που πίνει ανθρώπινο αίμα, που καταστρέφει τα σκεύη του σπιτιού. Μοιάζει, με κουνούπι γεμάτο αίμα. Έχει δυο πελώρια μάτια που λάμπουν στο σκοτάδι, σαν αναμμένα κάρβουνα. Τα περισσότερα βρυκολακιάσματα γίνονται όταν ξεθάβεται το πτώμα, χωρίς νάχη αποσυντεθή. Για να προλάβουν σε τέτοιες περιπτώσεις το βρυκολάκιασμα οι συγγενείς, ζεματίζουν το σώμα με λάδι βραστό και τρυπούν τον αφαλό με βελόνα. Ραντίζουν τον τάφο ύστερα με κεχρί, ώστε, αν ξαναβγή ο βρυκόλακας να βρή το κεχρί, που του αρέσει και να περάση έτσι τη νύχτα του, ώσπου να ξημερώση (να λαλήση ο πετεινός), οπότε ξαναμπαίνει στον τάφο. Άλλη περίπτωση βρυκολακιάσματος των πεθαμένων είναι, αν πηδήση γάτα επάνω στο πτώμα του προ της κηδείας, εκεί που είναι εκτεθειμένος. Γι αυτό πολύ προσέχουν τις γάτες όταν συντροφεύουν τους νεκρούς. Μα αν, παρ’άλ’αυτά, πηδήση η γάτα, τότε προλαβαίνουν το βρυκολάκιασμα διαπερνπώντα τη γάτα με δυο σακκοράφες. (τα έθιμα αυτά τάχουν κι οι Σέρβοι κι οι Βούλγαροι)
    Date
    1938
    Item type
    Folk Legend
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Μια φρουρά, μια γ’ναίκα κάδαν κι λανάρ’ζι τα δουδικαήμερα. Κεί που λανάρ’ζι,άφ’κε τα λανάρια τα’ς κι πάει να κ’τουρήσ’ μι συμπάθιου Έρ’ντ’ οι Καλλ’κατζάρ’ κι παίρν’ν τα’απουπάν’τσυ λανάρ’ κι τα’ν αφίν’ μι τα’απουκάτ’. Αυτή ν’έρχιτι, χ’ταζ, λανάρ’ δεν έχ’-Ά, λέει, οι καλ’κατζάρ’ μι του πήρανη –μα στέκα κι ιγώ να διής, του πέρνου ή δεν; Ήταν πουλύ πουνηριά-Του βράδ’άμα πήρ’ να βραδυάζ’ τσακών’ κι ξ’πλέκ τα μαλλιά τα’ς τα ρίχν’ λ’ουρα-λόυρα κι παίρν’ τα’ στρ’ατα Πααίν κι βρίσκ’ τα’ καλλ’κατζαροί που χιόρηναν. Τσακώνιτι κι αυτή στου χουρό-για τι αυτ’νοι δεν τν αγνώρ’σαν, θάρρησαν πως ήταν καλ’κατζαρίνα. Αρχ’νίζει να τραγ’δή κι ήλιγε: ΄΄Που ‘ν τως Βάιας του λανάρ’ (γιατί τα’ν έλεγαν Βάια)Οι Καλ’λατζαροι πάλι έλεγαν ‘’Απού πίσ’ απ’ του πουρνάρ’’ Ώσπου λάλ’σαν τα’αρνίθια κι ήβγαν οι καλ’κατζάρ’. Πήγε αυτηνά κι του πήρε του λανάρ’ τ’ς. (κάδαν=καθόταν, λανάρ’ζι=ελινάριζε, κ’τουρήσ’=κατουρήση, έρ’ντ’=έρχονται, χ’τάζ= κοιτάζει, πέρνου= παίρνω, λόυρα-λόυρα= ολόγυρα, χιόρηναν=χόρευαν, τσακώνιτι=πιάνεται)
    Μια φρουρά, μια γ’ναίκα κάδαν κι λανάρ’ζι τα δουδικαήμερα. Κεί που λανάρ’ζι,άφ’κε τα λανάρια τα’ς κι πάει να κ’τουρήσ’ μι συμπάθιου Έρ’ντ’ οι Καλλ’κατζάρ’ κι παίρν’ν τα’απουπάν’τσυ λανάρ’ κι τα’ν αφίν’ μι τα’απουκάτ’. Αυτή ν’έρχιτι, χ’ταζ, λανάρ’ δεν έχ’-Ά, λέει, οι καλ’κατζάρ’ μι του πήρανη –μα στέκα κι ιγώ να διής, του πέρνου ή δεν; Ήταν πουλύ πουνηριά-Του βράδ’άμα πήρ’ να βραδυάζ’ τσακών’ κι ξ’πλέκ τα μαλλιά τα’ς τα ρίχν’ λ’ουρα-λόυρα κι παίρν’ τα’ στρ’ατα Πααίν κι βρίσκ’ τα’ καλλ’κατζαροί που χιόρηναν. Τσακώνιτι κι αυτή στου χουρό-για τι αυτ’νοι δεν τν αγνώρ’σαν, θάρρησαν πως ήταν καλ’κατζαρίνα. Αρχ’νίζει να τραγ’δή κι ήλιγε: ΄΄Που ‘ν τως Βάιας του λανάρ’ (γιατί τα’ν έλεγαν Βάια)Οι Καλ’λατζαροι πάλι έλεγαν ‘’Απού πίσ’ απ’ του πουρνάρ’’ Ώσπου λάλ’σαν τα’αρνίθια κι ήβγαν οι καλ’κατζάρ’. Πήγε αυτηνά κι του πήρε του λανάρ’ τ’ς. (κάδαν=καθόταν, λανάρ’ζι=ελινάριζε, κ’τουρήσ’=κατουρήση, έρ’ντ’=έρχονται, χ’τάζ= κοιτάζει, πέρνου= παίρνω, λόυρα-λόυρα= ολόγυρα, χιόρηναν=χόρευαν, τσακώνιτι=πιάνεται)
    Date
    1938
    Item type
    Folk Legend
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Σ'μα στου ξιρό, καίει κι του χλωρό
    Σ'μα στου ξιρό, καίει κι του χλωρό
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Όλα τα καλά δεν μαζεύ' νται μαζί
    Όλα τα καλά δεν μαζεύ' νται μαζί
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Κάμι καλό κι ρίξ' το στο γιαλό
    Κάμι καλό κι ρίξ' το στο γιαλό
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Άμα πάρ'ς σκ'λί, να πάρ'ς απ' τ' μάντρα
    Άμα πάρ'ς σκ'λί, να πάρ'ς απ' τ' μάντρα
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Η παντρειά έχει 72 τρύπες. Κι' αν μπορής να τις βουλώσης, τότις να παντρεφτής
    Η παντρειά έχει 72 τρύπες. Κι' αν μπορής να τις βουλώσης, τότις να παντρεφτής
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Άμα έεις αναγκη, φουναεις τ' Παναγία. Άμα δεν έεις, τ' διώχνεις
    Άμα έεις αναγκη, φουναεις τ' Παναγία. Άμα δεν έεις, τ' διώχνεις
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Όσου γιράζ' ι άνθρωπους, πολλά μαθαίν'
    Όσου γιράζ' ι άνθρωπους, πολλά μαθαίν'
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Απ' τα πενήντα κι τουν ανήφουρου, κόπους κι πόνους
    Απ' τα πενήντα κι τουν ανήφουρου, κόπους κι πόνους
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Παντρειά και παλαιά παπουτσια
    Παντρειά και παλαιά παπουτσια
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Ώσπου δεν διής Μιγάλ' Παρασκευή, Πασχαλιά δεν έρχιται
    Ώσπου δεν διής Μιγάλ' Παρασκευή, Πασχαλιά δεν έρχιται
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Η σιωπή είναι περιφρόνηση
    Η σιωπή είναι περιφρόνηση
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Όπου δεν σι σπέρναν, κει φυτρών'ς
    Όπου δεν σι σπέρναν, κει φυτρών'ς
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Σκουθήτε πιθαμέν' να σεβαν ζ'ντανοί
    Σκουθήτε πιθαμέν' να σεβαν ζ'ντανοί
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Δεν αξίζει και φακρίζει
    Δεν αξίζει και φακρίζει
    Date
    1861
    Item type
    Proverb
    Creator
    Σκορδέλης, Βλ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Έχει από πουλί γάλα
    Έχει από πουλί γάλα
    Date
    1861
    Item type
    Proverb
    Creator
    Σκορδέλης, Βλ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Το κρυφό ένεται φανερό
    Το κρυφό ένεται φανερό
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Απ' Θεού κι' απ' ντην Κυβέρνησ' δεν μπορείς να ξεφύης
    Απ' Θεού κι' απ' ντην Κυβέρνησ' δεν μπορείς να ξεφύης
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Τον κουφόν μπάν'τζι κι τον Αράπη σκαπάν'τζι
    Τον κουφόν μπάν'τζι κι τον Αράπη σκαπάν'τζι
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Τί σ' λείπει κασιδιάρη; Μαργαριταρένια σκούφια
    Τί σ' λείπει κασιδιάρη; Μαργαριταρένια σκούφια
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Μικρός μεράς ανοίγ' ντρανό
    Μικρός μεράς ανοίγ' ντρανό
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Το στραβό ντέντρου μικρό πρέπ' να ισιαστή
    Το στραβό ντέντρου μικρό πρέπ' να ισιαστή
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Να έης ότ' έεις μαναχός
    Να έης ότ' έεις μαναχός
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR
    Ι Μ'αρτ'ς καίει κι τα παλούκια
    Ι Μ'αρτ'ς καίει κι τα παλούκια
    Date
    1938
    Item type
    Proverb
    Creator
    Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
    Place
    Stenímachos
    Institution
    Academy of Athens
    RDF
    |
    CC BY-NC-ND 4.0 GR

      Searchculture.gr EKT Aggregation EKT eContent
      • Follow EKT

      Contact | Privacy Policy | Terms of use | Copyright Notice

      ©2024 National Documentation Centre
      license: cc-by-sa

      <s:message code='alt_ministry'/>