SearchCulture.gr | Κάτω Κώμη (Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ▶ Νομός Κοζάνης )

Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ▶ Νομός Κοζάνης
Κάτω Κώμη

Káto Kómi | Κάτω Κώμη Κοζάνης | Káto Kómi, Kozani | Κάτω Κώμη, Νομός Κοζάνης

Ανακαλύψτε 17 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

1 - 17 από 17 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Επειδή δεν έιχαμε σκολειό και τόχαν χαλάσει για να το κάμουν καινούργιο κάναμε τα μαθήματα μέσα στην Εκκλησία. Μια μέρα Τετάρτη που είχαμε το απόγιομα στον κήπο σκάβαμε να φυτέψουμε λουλούδια. Εκεί τα κορίτσια ήσαν μέσα στο σχολείο, στην εκκλησία. Τότε είδαμε ένα ασπροφορεμένο άνθρωπον (όλοι οι μαθηταί) σαν τον Άγιο Κων/νος του οποίου είναι και η εκκλησία να βγαίνη από την δεξιά πόρτα του αγίου Βήματος και να προχωρή άκρη άκρη. Αυτός ευλογούσε τα παιδιά και μετά εμπήκε από την αριστερή πόρτα μέσα στο ιερό βήμα και πήγε πίσω από την Αγία Τράπεζα που έχουμε τον Σταυρωμένον και εξαφανίστηκε. Τότε τα κορίτσια άρχισαν να τσουρίζουν (φωνάζουν)

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήμουνα στο στρατό και σηκώνομε πρώτος έπαιρνε το όπλο και έτρεχα μπροστά. Έπεσα να κοιμηθώ και έρχεται ένας γέρος με άσπρα γένεια και μου είπε να μη τρέχω μπροστά, αλλά να μένω τελευταίος. Εγώ όμως δεν τόβαλα σε ιδέα. Την άλλη βραδυά έρχεται και με ρίχνει μια μπάτσια και με λέει δεν παίρνεις χαμπάρι. Με λέει ξέρεις τι θα κάνης, βλέπεις αυτήν την εικόνα της Παναγίας και το Χριστό να την πάρης μαζί σου. Εγώ αμέλησα. Μετά από δύο βραδυές ξανάρχεται και με τινάζει δεύτερη μπάτσα και τον βλέπω μπροστά μου ένα μαγάλο άντρα και με άσπρα γένεια. Τα 'χασα. Πηγαίνω στο σκοπό και με λέει τι τρέχι τέτοια ώρα; Του είπα όλα. Γυρίζουμε μαζί με τον σκοπό και δε βλέπουμε τίποτε.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μετά πήρα μια εικόνα την λειτούργησα σαράντα μέρες την πήρα μαζί μου και μόλις την φόρεσα έρχεται το άλλο βράδυ και μου λέει. Τώρα τράβα όπου θέλεις, μη φοβάσαι καθόλου. Και έτσι μια βραδυά που 'χα πέσει σε μια ενέδρα μαζί με τον Μανώλη τον Καραντώνα και ο φίλος κρύφτηκε και εγώ δεν είχα μέρος να κρυφτώ και προχωρούσα και ο φίλος μου νόμιζε οτι σκοτώθηκε και όλο με το όπλο στο χέρι και όρθιος και δεν έπαθα τίποτε. Εκεί κατάλαβα πραγματικά οτι υπάρχει ανώτερη θεϊκή δύναμη να μη παθαίνης τίποτις.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ στην εκκλησία της Παναγίας έκοψα καραγάτσι και όπως έκοβα με το τσεκούρι δεν πρόφτασα να κόψω και κάποιος με έσπρωξε και αλλού το τσεκούρι και αλλού εγώ.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Δυο παιδιά απ’ τς Πούρτα δούλευαν στην Κόζιανη. Το βράδυ που έσωσαν την δλειά πήγαιναν κατά του χωριό είδανε από πίσω ν’ ακλουθάη ένας παπάς. Πήγαν στου σπίτι και πάει κι ο παπάς μέσα στους σπίτι. Οι άλλοι δεν τον ‘βλέπαν. Το βράδυ που κοιμήθησαν τα πιδιά οπ παπάς πήγε στοόν ύπνον τς κι τζουμάλιτζι. Τα πιδιά σκώθηκαν την άλλην ΄μέραν του λεγαν στους άλλους κι κείνοι δεν τουν πίστευαν. Του βράδυ πάλι ξαναπήγε οι παπάς κι τς έκαμε πάλι του ίδιο. Σι λίγον βλέπν τρία γατιά να πααίνουν να σβουν τν λάμπα, αλλά δε μπορούσαν να την σβούν. Μετά το ξανάπαν εκεί στου χωριό και τς είπαν οι άλλοι να πάρτι στουν παπά οι άλλοι να πάρτι στουν παπά να διαβάση μέσα στου σπίτι αγιασμό. Το καμαν τα παιδιά αυτό. Πήραν τον παπάν, διάβασαν αγιασμό στου σπίτι κι ξανά δε φανερώθηκε.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν αργούσαμε τη νύχτα να έρθουμε στο σπίτι ακούγαμε ένα χτύπο στα κεραμίδια του σπιτιού μου. Ήταν κάτι πάνω και ροποτούσε. Αυτό παθαίναμε κάθε φορά που μέναμε έξω. Ήτανε το κακό που ερχότανε από πίσω μας και δεν έμπαινε στο σπίτι γιατί μέσα είχαμε αναμένη φωτιά. [ροποτούσε= κτυπούσε]

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στην τοποθεσία Ταρλά πήγε ο παπούς μου να ποτήση τα λάχανα. Αφού έβαλε το νερό σε πολλά αυλάκια νύχτα που ήταν αυτός κάθησε στην άκρη στη γωνία στη απουλταριά να περάση η ώρα είδε ένα σαν άνθρωπος αέρας που πέρασε από μπροστά του. Περιμένει να του μιλήση γιατί νόμισε πως ήταν ο dραγάτης ο νεροφύλακας. Δεν του μίλησε αυτός. Τότε σηκώθηκε ο παππούς μου και τον κοιτάζει. Τον κοιτάζει και αυτός βαδίζε. Ο παπούς μου φωνάζει από πίσω όϊ όϊ καμπόσες φορές. Αυτός χωρίς να τον μιλάη προχωρεί. Ο παπούς από κοντά. Παίρνει μια πέτρα να τον πετάξη. Αφού πέταξε την πέτρα αυτός πήδηξε ένα μικρό πήδημα και μετά βάδισε μερικά βήματα και εξαφανίστηκε μετά. [Ταρλά= Απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από το χωριό μεταξύ Άνω και Κάτω Κώμης, απουλταριά= Πόρτα]

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έρχομαν με τα πόδια. Είχα αφίσει τα πρόβατα. Με τα πόδια και συνάντησα ένα μικρό πράγμα μαύρο σαν γατί. Ήταν πίσω μου περίπου τα τριάντα μέτρα. Σταματούσα γω σταματούσε κι αυτό. Προχωρούσα γω έρχονταν και αυτό. Μετά σκύβω κάτω παίρνω μια πέτρα δε φεύγει σταματάει. Μετά το σφίξα λίγο να γύγω. Μόλις έφθασα σε υψωματάκι σταμάτησα να ξεκουραστώ και κοιταξα πίσω μου να δω αν έρχεται. Μετά μόλις κοίταξα πίσω ερχότανε άλλα 150 μέτρα τότε πήρα μια ανάσα και το σκασα και ήρθα στο χωριό.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κοιμότανε το βράδυ ο πατέρας μου. Η αδερφή μου κοιμότανε έξω. Βγήκε ο πατέρας μου και άναψε τσιγάρο έξω στην αυλή. Τότε ένας άνθρωπος απαράλλαχτος σαν την αδερφή μου μπήκε μέσα στο δωμάτιο και πήγε κατ’ ευθείαν στο παράθυρο και κοιτάζει προς τα κάτω από όπου φαίνεται όλο το χωριό. Γυρίζει πίσω αυτό το πράγμα χωρίς να μιλήση τίποτα και πάει προς την πόρτα να φύγη έξω. Αφού έκανε να σφαλίση την πόρτα την μισοσφάλισε την πόρτα και ο μπαμπάς μου δε βάσταξε και έκανε να φωνάξη. Τι λέει μωρ’ Κουκούλα τι θέλεις. Αυτή λέει τίποντα ρα και αφίνει την πόρτα μισοκλειστή. Το πρωΐ σηκώθηκε ο μπαμπάς μου τη χαράη και ρώτησε την αδερφή μου μήπως ήρθε το βράδυ και αυτή λέει όχι το ίδιο είπε και η άλλη ότι δεν σηκώθηκε ούτε σαν υπνοβάτης και μετά με λίγες μέρες μας είπε ότι ήταν μια σαϊάδα με Μακρυά μαλλιά μέχρι τον ώμο. Ο παπούς μου εκεί που κοιμόνταν την νύχτα γέρος που ήταν δεν κοιμούνταν καθόλου. Είδε να τον τραβάει το γιοργάνι κάτι. Αυτός νόμισε ότι το τραβάει κανένας από μας για αστεία που είμαστε εμείς μικροί. Και σηκώνεται όπως ήταν ξαπλωμένος στα μισά και τηράει και δεν βλέπει τίποτα. Άρχισε να φωνάζεη μετά. Λέει έ τι τράβα συ τράβα γω θα το ξικίσουμε και οι δυο και θα ησυχάζουμε. Μετά το άφισε και δεν είδε τίποτα. [Κουκούλα= όνομα Βασιλική, ρα= μωρέ, γιοργάνι= πάπλωμα, ξικίσουμε= ξεσκίζω]

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν κτίζαν την Αγία Σοφία δεν μπορούσαν να βρουν ξύλα να την σκεπάσουν. Λέει ο βασιλιάς Κων/νος για φέρτε αυτό το ξύλο ξα το βάλτε επάνου. Το βάζουν δεν έφτανε. Όταν το έβαζαν κάτω ήταν μεγάλο. Τότε θύμωσε ο βασιλιάς και αντίς να πη πάρτε το το τρισκατάρατο είπε πάρτε το τρισευλογήμένο. Το πέταξαν δε μια άκρα και πήραν άλλα και σκέπασαν. Μετά με κείνο το ξύλο το πήραν οι Εβραίοι και κάμαν το σταυρό και κρέμασαν το Χριστό.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άρμεγαν τα πρόβατα ο πατέρας μου και ο παπούς μου και καθόνταν πάνω σε πέτρα την είχαν για στρουμπί. Η πέτρα αυτή ήταν η πατημασιά του αλόγου του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Μετά ήρθαν άνθρποι από την Κοζάνη και πήγαν στο μέρος Κουτρούλια και πήραν την πέτρα από τον τσάρκο και την πήραν. Μετά έμαθαν ότι ήταν η πατημασιά του ελόγου του Μεγαλέξαντρου.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στην Καισαρειά(1) ήταν ο βασιλιάς Καίσαρας και γι’ αυτό δεν την άλλαξαν το όνομα. Ήταν εκεί και φρούριο. Είχαν δύο υπονόμους και η μία γαλαρία κατέβαινε στον Αλιάκμονα και έπαιρνε νερό και η άλλη άβγαινε στα Εφτά Πλατάνια, ώστε αν ανακαλύψουν την μίαν να πάρουν νερό από την άλλην. Στα εφτά Πλατάνια(2) έχει εκεί πολύ νερό. Όταν ανακάλυπταν οι εχθροί, οι κλέφτες την μίαν γαλαρίαν κατέβαινε ο κόσμος από την άλλην γαλαρίαν και τραβούσε το νερό για να έχουν να πίνουν. (Βλέπε φώτ. Νο 35, σελ 516). [Καισαρειά= Χωρίον πλησίον κείμενον, Πλατανιά= τοποθεσία]

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έλεγε ο παπούς μου ότι το κάστρο εδώ στην Καισαρειά είχαν από κει σκοινιά δεμένα και έρχονταν εδώ στο χωριό πλέον από τετρακόσια χρόνια. Τα σκοινιά πάνω στο κάστρο είχαν στηριχθή σε παλούκια και σαν εναέριο κουβαλούσαν πέτρες και ό,τι ήθελαν να κτίσουν.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο αδελφός του πατέρα ενός στο χωριό δεν πήγε στα πρόβατα να αντικαταστήση τον άλλον. Σηκώνεται ο πατέρας μου αφού βλέπει, ότι δεν πηγαίνει ‘κείνος και παίρνει το τφέκι και πήγε στα πρόβατα. Τα βρήκε τα πρόβατα κλεισμένα μέσα στο μαντρί. Τα αμπολάει από μέσα για να βοσκήσουν. Ήσαν, μαζί πρόβατα και γίδια από μέσα από το κοπάδι όπως βοσκούσαν πετεέται ένα γίδι και πήρε δρόμο και κοντά τροχάδην ο πατέρας μου το φώναζε να γυρίση πίσω. Μόλις ρπχωρπ)θσε 50-100 μέτρα σταματούσε γύριζε πίσω και το τοιρούσε. Τότε ο πατέρας μου κατάλαβε ότι ήταν δαίμονας. Τότε δεν χάνει καιρό ξεκρεμάει το γκρά και φωνάζει πίσω μου σατανά τι είσαι. Έρριξε επάνω του και έκαμε μία στροφή το γίδι και εξαφανίστηκε από μπροστά του και δεν πήγε ούτε προς τα γίδια ούτε προς μακρυά μόνο ‘ακουσε την βοή του και ξαφανίστηκε.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήταν βροχερός ο καιρός και πήγα στην στρούγκα να κοιμηθώ. Μόλις καθάρισε ο καιρός έβαλα τα πρόβατα να κοιμηθούν στο μπαίρι. Εκεί έπεσα να κοιμηθώ και δίπλα τα σκυλιά στα πόδια μου. Ακούω προβάτων φωνή να βελιάζη. Σηκώθηκα και πήγα, προς την φωτήν που βέλιαζε η προβατίνα. Μόλις πάω κατακεί την φωνάζω και φεύγει προς πάτι σούδες προς λιβάδι. Ξανά πλάγιασα και ξαναέρχεται. Ήταν άσπρη προβατίνα. Και εκεί στο Τσέγκο επάνω μας είχαν ‘πή ότι βγαίνει φάντασμα και να φυλαγόμαστε. Σηκώνομαι και την βλέπω να σταματάει 100 μέτρα. Είδα ότι δεν ήταν δικιά μου και ήταν κάτι άλλο. Φωνάζω τα σκυλιά σιγά και την κοιτάζει το σκυλί και ούτε πήγε κατά κεί. Τότε εγώ ξάπλα εγώ και ύπνο. Το πρωί το λέω το και το το χωριό και μου είπαν ότι ήταν φάντασμα αφού μου είπαν προηγουμένως να φυλαγώμαστε διότι τα είχαν πάθει και άλλοι αυτό.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μικρός ήμουνα περίπου δέδεκα χρόνια. Είχμαε τσομπάνο στα πρόβατα και μου έστειλε ο αδερφός μου να πάω γω στα πρόβατα ν’αλλάξη ο τσομπάνος. Μετά είχε περάσει ώρα. Περίπου από δώδεκα είχε φύγει μία. Με περίμεναν στο σπίτι αλλά ο τσομπάνος δεν είχε ρθή. Μετά κίνησε ο μεγάλος αδερφός μου και ήρθε. Κινώ να φύγω να ρθώ για το χωριό. Μόλις προχώρησαν τα πεντακόσια μέτρα ήταν ένα εκκλησάκι μοναχό της Αγίας Μαρίνας στην τοποθεσία Πηγαδίτσα. Μόλις κοιτώ προς τα πέρα βλέπω ένα φώς να έρχεται προς τα μένα. Προσέχω καλά μήπως είναι ζώο ή άνθρωπος με φώς στο χέρι και να έρχεται κατ’εμένα. Δεν βλέπω μόνο φώς και ρόποτο και το βάζω στα πόδια και γύρισα προς τον αδελφό μο μου αντίς να ρθώ στο χωριό. Έμεινα εκεί πέρα. (ρόποτο=κρότος, βοή)

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μέσα στο μαντρί που είχα τα πρόβατα σε μια γωνιά εκεί πέρα αν πήγαινε καμιά προβατίνα και κάθονταν δεν μπορούσε βα σηκωθή ξανα και ήταν αναγκασμένος να πάω να την σηκώσω εγώ. Αυτό μου συνέβηκε 2-3 φορές και μετα ρώτησα τον κόσμο στο χωριό και μου είπαν ότι για να φύγη το φάντασμα να κάμω μια μπογάτσα και να την πάω σε ξένο σύννορο για να κάτση εκεί να ξημερώση να λαλλήσουν τ΄αρνίθια που θα είμαι με το κοπάδι και μετά να γυσίσω στο σπίτι. Σκώθηκα πήρα το γυιό μου και ένα άλλο γείτονα από δίπλα και ξεκίνησα μεσάνυχτα και πήγα προς το Κουρί. Κάθησα εκεί όλη τη νύχτα με τα πρόβατα χωρίς να ιδώ τίποτα μέχρι το πρωί που ξημέρωσε. Μόλις λάλησαν τ’αρνίθια την τούρτα την άφισα κάτω και την έρριξα πιο πέρα. Τότε είδα ένα πράγμα που δεν έμοιαζε ούτε σαν σκυλί ούτε σαν αλεπού, αλλά δεν μπόρεσα να ξακριβώσω τι είναι. Άκουσα και μια βουή να φεύγη από μέσα από το κοπάδι και σκόρπισαν τα πρόβατα όλα δύο-δύο. Αγού αυτό κατέβηκε κάτω στο ρέμα έφαγε αυτό και δεν ξανάγινε στο κοπάδι τέλτοιο πρέγμα ήταν όλα τα πρόβατα καλά. (Κουρί=Τοποθεσία χέρση προς το χωρίον Μηλιά. Εκεί είναι το σύνορο με το άλλο χωριό από το δικό μας.

Χρονολόγηση: 1965
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Κάτω Κώμη
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών