Εις το άδυτον και σκοτεινόν μέρος εκάστης οικίας κρύπτεται το στοιχειό του σπιτιού όπερ συνήθως είναι μέγας μέλας όφις αβλαβής. Αλλά και εις εκάστην πηγήν εις έκαστον δένδρον ο Τήλιος βλέπη αν μιάν Πρυάδα Νύμφην ην εκάλεσε στοιχειό η Γιαλλούδα. Και το μέν στοιχειό δύναται να έχη και αγαθοεργόν δύναμην αν καλώς της προσφέρηται προς αυτό η Γιαλλοίδα όμως είναι ο κακός δαίμων εμφανιζομένη πάντοτε υπό γυναικείαν μορφήν υψηλή και λευκή σπανίως δε εμφανίζεται μόνη αλλά πάντοτε μετ’άλλων οίτινες αποτελούσι την οικογένειαν ή κύκλου οικογενειακίν διότι φαίνονται μεταξύ αυτήν και μικρά Γιαλλουδάκια. Η συνείθης κατοικία την είναι τα σπήλαια και οι απόκρημνοι τόποι εκ των δένδρων δε μόνον σ’ ξυλοκερατέα (χαρούπια). Το μόνον φόβητρον της Γιαλλούδας είναι ο κύην και μάλωτα ο μέλας προ του οποίου τρέμουσαι απέρχονται μετά οξέων ορυγών εις τα όρη. Γέρων της Μιχαλόντος ποιμήν έλεγε ότι συχνά ενεφανίζοντο εις αυτόν Γιαλλοίδες αλλ’ήτο το φόβηντρον αυτώ διότι κ ποιμήν έτρεφε πολλούς κύνας. Ημάραν δε τίνα λέγει εν ώ απήρχετο εις το, ποιμνιόν του οι γιαλλούδες επί τη εμφανίσει του απήλθον προς τα όρη κράζουσαι : Άτεστε (άγετε) να πααίννωμεν να πιάσωμεγ κρεμμάρι γιατ’ έρκτο ο Μιχάλαντος και φέρνει λεοντάρι (τον κύνα). Οσάκις όμως έλειπον οι κύνεα επείραζον αυτόν κλέπτουσαι τον Τουρβάν του ή μολύνουσαι αυτόν κι άλλαι Άρπυται. Επί τη εμιφανίσει δε αυτήν δεν πρέπει. Τις να ομηλήσης διότι του παίρνουν την μηλιάν του ούτε να ρίξη κατ’αυτήν λίθον διότι μόλις υψώση την χείρα του θα μείνη αυτή ούτιν ξηρά ανασηκωμένη.
Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Ακαδημία Αθηνών
Αποθετήριο :
Αρχείο Παροιμιών και Λαϊκών Παραδόσεων του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών