Κάποτε και στα παληά χρόνια μια γυναίκα του χωριού που στο σπίτι της χτύπησε μια τρανή συμφορά τρελλάθηκε και πήρε τα βουνά. Μέρες γύριζε πάνω στα βουνά τρελλή και μέρες ήταν χαμένη. Δεν ήξερε κανείς που ήταν. Ξαφνικά μια μέρα γύρισε στο χωριό. Δεν ήταν τρελλή όμως, ήταν πολύ φρόνιμη και λογική και τα λόγια της ήταν μετρημένα. Το πρόσωπό της ήταν διαφορετικό και φωτισμένο. Τότε την πλησίασαν όλοι οι χωρικοί γιατί τους φάνηκε περίεργο πως αυτή γύρισεν ύστερα από τόσο πολυήμερο χαμό γνωστική ενώ είχε φύγει τρελλή και αναμαλλιασμένη. Τότε αυτή άρχισε να διηγείται στους χωρικούς που όλοι την άκουγαν σαστισμένοι και να λέγη: Μέρες και μέρες γύριζα στις ράχες και στα λαγγάδια των βουνών. Χθες το βράδυ νυχτώθηκα στο βράχο εκείνο που κυττάτε μέσα στα δέντρα του δάσους που είναι πάνω από το χωριό. Νύχτωσεν εκεί και κοιμήθηκα στην κορυφή του που έχει ίσωμα. – Τι είδα το βράδυ που με ξύπνησαν τραγούδια δεν μπορώ να το πω. Κορίτσια χορεύανε και με χάϊδευαν κάθε τόσο στο κεφάλι κι όλο σε κάθε χάδι τους κάτι έφευγεν από το μυαλό μου που ήταν σφιγμένο κι όλο κάτι καθάραινε στη σκέψι μου.» Όταν γίνηκα καλά έφυγαν τα κορίτσια σβύνοντας μέσα στο χάραγμα. Είχα γίνει καλά εγώ γιατί με χάϊδεψαν η νεράϊδες και μου πήραν το κακό που είχα μέσα στο μυαλό. Από τότε οι χωρικοί την πέτρα αυτή που βγήκαν η νεράϊδες, και τώρα όλοι θαρρούν πως κάπου κάπου παρουσιάζονται, την ωνόμασαν στη γλώσσα που μιλάμε «Σαμοβίλτσκα γκρέτσκα» δηλαδή Βράχος της Νεράϊδας. [Σαμοβίλτσκα γκρέτσκα=(σλαυϊκό) της νεράϊδας η πέτρα. Σαμόβιλ= νεράϊδα, σαμοβίλτσκα= η ανήκουσα εις την νεράϊδα γκρέτκα= πέτρα – βράχος. Σαμοβίλτσκα γκρέτκα= βράχος της Νεράϊδας – Νεραϊδόβραχος, πάνω από το χωριό= Πάνω από το χωριό Κρυσταλλοπηγής (Σμαρδέσι) βρίσκεται ένα δάσος πυκνό και στο μέσον αυτού φαντάζει ο βράχος αυτός θεόρατος. Τον επεσκέφτεται, κανείς και βρίσκει σ’ αυτόν πάνω και το ίσωμα, ολόκληρο αλώνι που μπορεί κάλλιστα να περιλάβη ένα μεγάλο χορό από πολλά άτομα.]

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---