Περί του ονόματος ‘’Αιμυαλών’’ όπερ φέρει η ανωτέρω μονή, δύο περί τούτου φέρονται παραδόσεις : Η μία εκ τούτων προήλθεν δήθεν εκ τούτου ότι, επειδή πολλοί πάσχοντες κατά τας φρένας προσετρεχον εκεί εκ διαδόρων μερών και εθεραπεύοντο, εκλήθη των αιμυαλών, ως διωρθούσα τα μυαλά η δε ετέρα την οποίαν προ εξήκοντα περίπου ετών μοι διηγήθη ο αδελφός του πάππου μου μοναχός Παρθένιος Φωτεινόπουλος ο επιλεγόμενος Κοψαχείλας, εν τη ηγουμενία του οποίου ήκμασεν η Μονή, είναι η ακόλουθος : Εν μία των εορτών εν ή ο ιερεύς, της Μονής ετέλει την θείαν λειτουργίαν εν τω ναίσκω αυτής, μια περιστέρα εισελθούσα εις το ιερόν, καθόσον ως γνωστόν η Μονή κείται εν κοιλώδει βράχω εν ώ εμφωλεύουσι πολλαί περιστεραί, επτερύγιζε άνωθι της Αγίας Τραπέζης ο δε ιερεύς διακόψας την λειτουργίαν προσεπάθει τρέχων γύρωθεν του ιερού να συλλάβη την περιστεράν. Τότε η λίαν ευλαβής κτητόρισσα της Μονής Παισία ηναγκάσθη, όπως επαναφέρη τον ιερέα εις το καθήκον του, να φωνάξη εαναλαμβάνουσα πολλάκις τας λέξεις : ‘’Μυαλά, παπά, μυαλά, παπά! Θεωρήσασα ως ασέβειαν την διακοπήν της λειτουργίας αφ’ ενός και αφ’ετέρου την καταδίωξιν της περιστέρας, παριστώσης ως γνωστόν το σύμβολον του Αγ. Πνεύματος. Αλλά και αι δύο φερόμεναι παραδόσεις δεν φαίνονται πιθαναί, θετικωτ΄ρα δε και μάλλον ποσεγγίζουσα εις την αλήθειαν κατά την κρίσιν μου είναι η εξής : Οι Κοντογιανναίοι, ως και η κτητόρισσα της Μονής Παισία, φαίνεται ότι δεν κατήγοντο από την πόλιν της Ξορώβης, αλλ’εκ του χωρίου του νύν δήμου Αλαγωνίας ‘’Ατμυαλοί’’ υπαγομένου τότε βεβαίως εις την δικαιοδοσίαν της Κορώνης, ήτις κατά τους χρόνους εκείνους ήτο πρωτεύουσα τιμαριούχου τινός Βενετού, εξ ής περιστάσεως και η παροιμία ‘’Έχει μπάρμπα στην Κορώνη’’ λεγομένη εν περιστάσει καθ’ ήν ίνα επιτύχη τις κυβερνητικήν τινα παροχήν ή την αισίαν έκβασιν της υποθέσεως του έπρεπε τότε να είχε μπάρμπα στην Κορώνη, ως ήδη συμβαίνει δια να επιτύχη τις διορισμόν κλπ. Πρέπει να έχη ισχυρόν τινα συγγενή ή φίλον εν Αθήναις. Έδωσε δε το όνομα ‘’Αιμυαλών’’ η ανωτέρω οικογένεια, εις ενθλυμησιν του χωρίου της καταγωγής της Αιμυαλού, ως συνέβη και εις πολλάς άλλας ονομασίας χωρίων οικισθέντων καθ΄ομοίας περιστάσεις.

Περί του ονόματος ‘’Αιμυαλών’’ όπερ φέρει η ανωτέρω μονή, δύο περί τούτου φέρονται παραδόσεις : Η μία εκ τούτων προήλθεν δήθεν εκ τούτου ότι, επειδή πολλοί πάσχοντες κατά τας φρένας προσετρεχον εκεί εκ διαδόρων μερών και εθεραπεύοντο, εκλήθη των αιμυαλών, ως διωρθούσα τα μυαλά η δε ετέρα την οποίαν προ εξήκοντα περίπου ετών μοι διηγήθη ο αδελφός του πάππου μου μοναχός Παρθένιος Φωτεινόπουλος ο επιλεγόμενος Κοψαχείλας, εν τη ηγουμενία του οποίου ήκμασεν η Μονή, είναι η ακόλουθος : Εν μία των εορτών εν ή ο ιερεύς, της Μονής ετέλει την θείαν λειτουργίαν εν τω ναίσκω αυτής, μια περιστέρα εισελθούσα εις το ιερόν, καθόσον ως γνωστόν η Μονή κείται εν κοιλώδει βράχω εν ώ εμφωλεύουσι πολλαί περιστεραί, επτερύγιζε άνωθι της Αγίας Τραπέζης ο δε ιερεύς διακόψας την λειτουργίαν προσεπάθει τρέχων γύρωθεν του ιερού να συλλάβη την περιστεράν. Τότε η λίαν ευλαβής κτητόρισσα της Μονής Παισία ηναγκάσθη, όπως επαναφέρη τον ιερέα εις το καθήκον του, να φωνάξη εαναλαμβάνουσα πολλάκις τας λέξεις : ‘’Μυαλά, παπά, μυαλά, παπά! Θεωρήσασα ως ασέβειαν την διακοπήν της λειτουργίας αφ’ ενός και αφ’ετέρου την καταδίωξιν της περιστέρας, παριστώσης ως γνωστόν το σύμβολον του Αγ. Πνεύματος. Αλλά και αι δύο φερόμεναι παραδόσεις δεν φαίνονται πιθαναί, θετικωτ΄ρα δε και μάλλον ποσεγγίζουσα εις την αλήθειαν κατά την κρίσιν μου είναι η εξής : Οι Κοντογιανναίοι, ως και η κτητόρισσα της Μονής Παισία, φαίνεται ότι δεν κατήγοντο από την πόλιν της Ξορώβης, αλλ’εκ του χωρίου του νύν δήμου Αλαγωνίας ‘’Ατμυαλοί’’ υπαγομένου τότε βεβαίως εις την δικαιοδοσίαν της Κορώνης, ήτις κατά τους χρόνους εκείνους ήτο πρωτεύουσα τιμαριούχου τινός Βενετού, εξ ής περιστάσεως και η παροιμία ‘’Έχει μπάρμπα στην Κορώνη’’ λεγομένη εν περιστάσει καθ’ ήν ίνα επιτύχη τις κυβερνητικήν τινα παροχήν ή την αισίαν έκβασιν της υποθέσεως του έπρεπε τότε να είχε μπάρμπα στην Κορώνη, ως ήδη συμβαίνει δια να επιτύχη τις διορισμόν κλπ. Πρέπει να έχη ισχυρόν τινα συγγενή ή φίλον εν Αθήναις. Έδωσε δε το όνομα ‘’Αιμυαλών’’ η ανωτέρω οικογένεια, εις ενθλυμησιν του χωρίου της καταγωγής της Αιμυαλού, ως συνέβη και εις πολλάς άλλας ονομασίας χωρίων οικισθέντων καθ΄ομοίας περιστάσεις.

Σταυρόπουλος, Κωνσταντίνος

Σταυρόπουλος, Κωνσταντίνος (EL)

Παραδόσεις

Αιτωλοακαρνανία, Ναύπακτος, Ζηλίστα

1953

Ακαδημία Αθηνών

Αρχείο Παροιμιών και Λαϊκών Παραδόσεων του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος, Ιστορία Ζυγοβιστίου, σελ. 13, 1953

Κείμενο/PDF

Ελληνική γλώσσα