Σκρίμσο: τέχνη των φαλαινοθηρών (από το δέκατο όγδοο έως τα μέσα του εικοστού αιώνα)

Σκρίμσο: τέχνη των φαλαινοθηρών (από το δέκατο όγδοο έως τα μέσα του εικοστού αιώνα)

Το τεκμήριο παρέχεται από τον φορέα :
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη   

Αποθετήριο :
Η Ναυτική Συλλογή του Π. Κ. Λασκαρίδη   

δείτε την πρωτότυπη σελίδα τεκμηρίου
στον ιστότοπο του αποθετηρίου του φορέα για περισσότερες πληροφορίες και για να δείτε όλα τα ψηφιακά αρχεία του τεκμηρίου*
χρησιμοποιήστε
το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης :
CC BY 4.0

Αναφορά Δημιουργού
CC_BY



Σκρίμσο: τέχνη των φαλαινοθηρών (από το δέκατο όγδοο έως τα μέσα του εικοστού αιώνα)

Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη

Ως Σκρίμσο (Scrimshaw) καλούμε τα φιλοτεχνημένα οστά, συμπεριλαμβανομένων οδόντων, φαλαινών ή άλλων θηλαστικών, ελεφάντων για παράδειγμα. Αδιευκρίνιστης ετυμολογίας, ο όρος "σκρίμσο" συναντάται για πρώτη φορά στα 1826, στο ημερολόγιο του πλοίου "Κατά τύχη" (By Chance), για να περιγράψει ακριβώς τα εν λόγω κομψοτεχνήματα. Έκτοτε θεωρείται ο πιο δόκιμος για τη συγκεκριμένη καλλιτεχνική έκφραση. Αρκετά δημοφιλή από τα μέσα του 18ου έως τα τέλη του 19ου αιώνα, τα σκρίμσο κατέχουν ιδιαίτερη θέση στη ναυτική ιστορία και τέχνη, πρωτίστως λόγω της χάραξής τους, ζωγραφικής ή σκαλιστής. Κάποια λιγότερο λεπτομερή, άλλα πολύ παραστατικά, τα σκρίμσο είναι καλλιτεχνήματα μοναδικής ιστορικής σημασίας. Δείγματα ιστορικότητας κοινωνικών στρωμάτων, τα οποία σπάνια αφήνουν τα ίχνη τους στο χρόνο, τα σκρίμσο συντελούν στην ανασύνθεση του ιστορικού ιστού "από κάτω" (bottom-up approach). Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι συνθήκες που ευνόησαν τη συγκεκριμένη τεχνική ήταν η διαθεσιμότητα μεγάλων ποσοτήτων πρώτης ύλης, αλλά πολύ περισσότερο η ανάγκη για καλλιτεχνική δημιουργία, για έκφραση, και φυσικά ο διαθέσιμος χρόνος των πληρωμάτων των φαλαινοθηρικών κατά τα πολύμηνα ταξίδιά τους. Τι κι αν οι χαράκτες δεν θα γίνουν ποτέ γνωστοί; Η θεματολογία που επέλεγαν και η κομψότητα ακόμα και των πιο 'ατελών' δειγμάτων, συμπληρώνουν ένα τμήμα της ναυτικής ιστορίας αλλά και της καλλιτεχνικής δραστηριότης της πρώιμης νεωτερικότητας, για το οποίο δύσκολα θα αντλούσαμε πληροφορίες. Είτε πρόκειται για απεικονίσεις πλοίων και σκαφών, είτε για τα ίδια τα] κήτη, είτε για απεικονίσεις ναυτικών ή και αγαπημένων προσώπων ή ακόμα και συμβόλων, όπως "αγάπη", "ελευθερία", "μη με λησμονείς" κ.ο.κ., τα θέματα είναι πλήρως εναρμονισμένα με την εποχή. Ειδικά ως προς το τελευταίο, οι κάρτες αντίστοιχης θεματολογίας (forget me not) που κυκλοφορούσαν στην Αγγλία είναι χαρακτηριστικές. Τα σκρίμσο έχουν απασχολήσει εδώ και δεκαετίες τους ιστορικούς. Υπάρχουν αρκετές δημοσιεύσεις και εμπεριστατωμένοι κατάλογοι. Η συγκεκριμένη χάραξη συνεχίζεται, αλλά όχι φυσικά σε οστά φαλαινών ή άλλων θηλαστικών! Η χρήση αυτών των υλικών έχει απαγορευτεί παγκοσμίως. Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διαθέτει μία από της πλουσιότερες συλλογές σκρίμσο στην Ελλάδα.


Ελλάδα

Ελλάδα

Μ6xΠ3xΥ2 εκ.

18ος - 19ος αιώνας


Ναυτιλία
Σκρίμσο (Scrimshaw)
Τέχνη των φαλαινοθηρών


Τρισδιάστατο μοντέλο

Μ6xΠ3xΥ2 εκ.

http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/



*Η εύρυθμη και αδιάλειπτη λειτουργία των διαδικτυακών διευθύνσεων των συλλογών (ψηφιακό αρχείο, καρτέλα τεκμηρίου στο αποθετήριο) είναι αποκλειστική ευθύνη των φορέων περιεχομένου.