Το Διδασκαλείο Κρήτης στο Ηράκλειο είχε στην κατοχή του πλήθος εποπτικών διδακτικών μέσων (εποπτικό υλικό και σχολικός εξοπλισμός) που χρησιμοποιούνταν κατά την εκπαιδευτική λειτουργία του. Τα μέσα αυτά αποτελούσαν ένα σημαντικό μέρος της κινητής περιουσίας του ιδρύματος, όπως προκύπτει και από την υπηρεσιακή αλληλογραφία του Διδασκαλείου. Το υλικό και ο εξοπλισμός αυτός διακρίνονται στις ακόλουθες κατηγορίες: α. Σχολικές Εικόνες. β. Σχολικοί Χάρτες. γ. Κεντήματα Διδασκαλείου. δ. Σχολικά έπιπλα. ε. Ποικίλα Αντικείμενα συλλογών και σχολικού εξοπλισμού. στ. Φωτογραφίες μαθητών/τριών και διδακτικού προσωπικού. στ. Εποπτικό υλικό μαθημάτων φυσικών επιστημών. ζ. Γραφική ύλη.
Η κατηγορία «Γραφική Ύλη» περιέχει γραφική ύλη διδασκαλίας και γραφής των μαθητών/τριών που εντοπίστηκε στα Πρότυπα Δημοτικά σχολεία του Διδασκαλείου Κρήτης. Ανάμεσα στα αντικείμενα της σχολικής ζωής συγκαταλέγονται οι κασετίνες, οι κονδυλοφόροι, οι κιμωλίες, τα μελάνια, τα μελανοδοχεία κ.ά., τα οποία συνθέτουν όψεις της καθημερινότητας του σχολείου. Να σημειωθεί ότι η αγορά της γραφικής ύλης, που απαιτούνταν για τη φοίτηση των μαθητών/τριών, αποτελούσε αρκετές φορές ένα επιπλέον κόστος για τις οικογένειες. Το ελληνικό κράτος, υιοθετώντας μια προνοιακή αντίληψη (Ν. 5019/1932), ίδρυσε το 1937 τον ημικρατικό οργανισμό «Ιματιοθήκη του Μαθητού», που υπαγόταν στο Υπουργείο Πρόνοιας, με σκοπό την ένδυση, υπόδηση και τον εφοδιασμό των άπορων μαθητών/τριών με βιβλία και γραφική ύλη.
Το συγκεκριμένο όργανο γραφής ονομάζεται κονδυλοφόρος. Αποτελείται από ξύλινη λαβή χρώματος κίτρινου με κόκκινες και πράσινες κηλίδες, που καταλήγει σε μία ασημί μεταλλική πένα. Υπήρχε πάνω στην έδρα των καθηγητών/τριών ή στο θρανίο των μαθητών/τριών. Ήταν το εργαλείο με το οποίο έγραφαν. Οι κονδυλοφόροι αρχικά ήταν ξύλινοι, αργότερα όμως έγιναν πλαστικοί ή μεταλλικοί. Η πένα στην οποία κατέληγαν, αποτελούνταν από τη μύτη, το τροφοδοτικό και την αποθήκευση της μελάνης σε αμπούλα. Υπήρχαν διαφορετικά είδη μεταλλικής πένας, τα οποία προσαρμόζονταν στην ξύλινη βάση του κονδυλοφόρου. Εκείνες που έγραφαν χονδρά γράμματα και λέγονταν «χήνες» και εκείνες που έγραφαν ψιλά γράμματα και λέγονταν «λεπτομυτάδες».
(EL)
The Didaskaleion of Crete in Heraklion had in its possession a number of visual aiding teaching materials (visual material and school equipment) that were used during its educational function. These materials constituted an important part of the movable property of the institution, as it can be seen from the official correspondence of the Didaskaleion. This material and equipment are divided into the following categories: a. School pictures. b. School maps. c. Embroidery of the Didaskaleion. d. School furniture. e. Various items of collections and school equipment. f. Photographs of students and teaching staff. f. Aiding material for natural science courses. g. Stationery.
The category "Stationery" contains teaching and writing materials of the students located in the Standard Primary Schools of the Didaskaleion of Crete. Among the objects of school life are caskets, tubers, chalks, inks, inkwells, etc., which make up aspects of the daily life of the school. It should be noted that the purchase of stationery, which was required for the students' studies, was several times an additional cost for the families. The Greek state, adopting a welfare concept (Law 5019/1932), founded in 1937 the semi-governmental organization "Student's Clothing Store", which came under the Ministry of Welfare, with the aim of clothing, footwear and supplying students that were in need, with books and stationery.
This particular writing instrument is called a dip pen. It consists of a yellow wooden handle with red and green spots, ending in a silver metal nib. Its position was on the teachers' desks or on the students' desks as it was the tool with which they wrote. The dip pens were originally wooden, but later they became plastic or metal. The pen, at the edge of the stylus, consisted of the nib, the feeder and the ink storage in an barrel. There were different types of metal pen, which were fitted to the wooden base of the dip pen. Those who wrote large letters and were called "geese" and those who wrote fine letters were called "thin-edged".
(EN)
Le Didaskalio (École pour la formation des enseignants) deCrète à Héraklion disposait de plusieurs moyens et supports d’enseignement (matériel et équipement scolaires) qui étaient utilisés pour sa fonction éducative. Ces moyens et supports constituaient une partie importante des biens mobiliers de cette institution, ce qui ressort, entre autres, de l’étude de la correspondance officielle de Didaskalio. En ce qui concerne son matériel et son équipement, on distingue les catégories suivantes : a. Images scolaires, b. Cartes scolaires. c. Broderies de Didaskalio, d. Meubles scolaires, e. Divers objets des collections et de l’équipement scolaire, f. Photos des étudiant(e)s et du personnel enseignant, g. Outils d’enseignements pour les cours des sciences naturelles, h. Fournitures scolaires.
La catégorie «Fournitures scolaires» contient les fournitures scolaires pour l’enseignement et pour l’écriture des élèves, retrouvées dans les «Écoles Élémentaires Modèles» (Protipa dimotika scholia) rattachées à Didaskalio de Crète. Parmi les objets de la vie scolaire figurent les trousses, les porte-plumes, les craies, les encres, les encriers, etc., qui renvoient au quotidien scolaire. Il est important de noter quel’ achat des fournitures scolairesqui étaient indispensables pour la scolarisation des élèves, constituait souvent une dépense supplémentaire pour les familles. L’état grec, dans un souci de prévoyance (loi N. 5019/1932) a créé en 1937 l’organisme semi-public «Le vestiaire de l’élève», qui relevait du Ministère de la Prévoyance, et qui avait comme but de procurer aux élèves les plus démunis des vêtements, des chaussures, des livres et desfournitures scolaires.
L’ outil d’écritu représenté ici est appelé «porte-plume». Il est composé d’un manche jaune en bois avec des taches rouges et vertes, qui aboutit à une plume métallique argenté. On le trouvait sur le bureau des enseignant(e)s ou sur le pupitre des élèves. C’était leur outil d’écriture. Initialement les porte-plumes étaient en bois et plus tard ils étaient en plastique ou métalliques. La plume qui était au bout était composée de la pointe et de l’endroit où on met l’ampoule contenant de l’encre. Il y avait différents types de plumes métalliques qui étaient ajustés sur la base en bois du porte-plume. Les plumes qui faisaient des traits larges et épais étaient appelées «chinés» (des oies) et celles qui faisaient des traits fins étaient appelée «leptomitades» (à la pointe fine).
(FR)
Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Κρήτης (ΕΛΚΕ ΠΚ)
