To 1922, ο Μαλέβιτς ολοκληρώνει το βιβλίο του "Σουπρεματισμός. Ο κόσμος χωρίς αντικείμενο" προωθώντας την ιδέα ότι η ύλη η ίδια γίνεται καθαρό αίσθημα, μια και δε γίνεται να συλλάβουμε μια καλλιτεχνική δραστηριότητα χωρίς αντικείμενο. Το αντικείμενο φορτίζεται με μια νέα σημασία, με μια παραστατική δύναμη, όχι πλέον αντικειμενική, αλλά πνευματική. Οι σουπρεματιστές γρήγορα πέρασαν στο σχεδιασμό όλων των γεωμετρικών σχημάτων και το χρωματισμό τους σε όλους τους συνδυασμούς. Με το χρώμα επιτυγχάνεται η εντύπωση τόσο της διαφορετικής απόστασης ανάμεσα στα γεωμετρικά μορφώματα όσο και της προσέγγισής τους στο θεατή ή της απομάκρυνσής τους. Δύο σχήματα στο ίδιο επίπεδο, αλλά με διαφορετική χρωματική ένταση, φαίνονται να απέχουν το ένα από το άλλο στο χώρο. Κόκκινα, κίτρινα και μαύρα ορθογώνια, τρίγωνα, κύκλοι και ρόμβοι οργανώνονται σε οριζόντιους, κάθετους ή διαγώνιους άξονες πάνω σε άσπρο φόντο, διαιρώντας έτσι το χώρο και δημιουργώντας ρυθμικές κινήσεις προς διάφορες κατευθύνσεις. O Κλιουν στις μελέτες του εφαρμόζει τις σουπρεματιστικές αρχές και φτιάχνει σειρές έργων με συνδυασμό γεωμετρικών σχημάτων και χρωμάτων, συμβάλλοντας με την έμπνευσή του στον μη- αντικειμενικό κόσμο του Καζιμίρ Μαλέβιτς.
Μέσα στο γενικότερο κλίμα των κοινωνικών αλλαγών και των πολιτικο-ιδεολογικών αντιθέσεων λειτουργούσαν διάφορα καλλιτεχνικά και τεχνικά εργαστήρια, τα οποία προωθούσαν την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και εικαστικών προτάσεων, στο πλαίσιο της τάσης αυτοπροσδιορισμού της σύγχρονης ρωσικής τέχνης. Ο Κλιουν, καθηγητής και μέλος όλων των πρωτοποριακών ιδρυμάτων, συμμετείχε ενεργά στην αναμόρφωση της ρωσικής τέχνης. Τα ΣΒΟΜΑΣ (Ελεύθερα Κρατικά Καλλιτεχνικά Εργαστήρια), ιδρύθηκαν το 1918 υπό την αιγίδα του ΙΖΟ και με ιδρυτικό μέλος τον Καζιμίρ Μαλέβιτς. Ο συνδυασμός γεωμετρικών σχημάτων και χρωμάτων με άτακτο ρυθμό και με το ενδιαφέρον επικεντρωμένο στην πνευματικότητα της μη-αντικειμενικής εικόνας που υποστήριζε ο Σουπρεματισμός, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επεξεργασία ενός νέου συστήματος διδασκαλίας της τέχνης και ειδικότερα στη διαμόρφωση ενός νέου σοβιετικού καλλιτεχνικού προτύπου στο οποίο συμμετείχαν ζωγράφοι, γλύπτες, αρχιτέκτονες, διακοσμητές και σχεδιαστές.
Τα σχέδια που μας έχει αφήσει ο Κλιουν δε γνωρίζουμε αν είναι μελέτες για πραγματικά έργα ή σπουδές που ποτέ δεν ολοκληρώθηκαν, αλλά είναι φανερό ότι η ύπαρξή τους ρίχνει φως στην αυθεντικότητα του έργου του Ιβάν Κλιουν. Τα σχέδια αυτά καλύπτουν ένα φάσμα από συμβολιστικές μελέτες μέχρι και σπουδές για σουπρεματιστικά γλυπτά. Δεν έχουμε πολλά στοιχεία για τον τρόπο που δούλευε ο Κλιουν και για τις μεθόδους που χρησιμοποιούσε και γι’ αυτό το λόγο αυτά τα σχέδια είναι πολύ σημαντικά για την περαιτέρω μελέτη του έργου του Κλιουν.
(EL)
Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης - MOMus
