Μεταξύ 1923-1924 ο Nikritin επεξεργάζεται τη θεωρία του Προβολισμού στα χειρόγραφα κείμενά του (Ι. Lebedeva, Solomon Nikritin, σ. 85), θεωρία που κατά την Μ. Τσαντσάνογλου διατυπώνεται από τον καλλιτέχνη ήδη από το 1922 (Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 145). To 1924 στην “Πρώτη Διαλογική Έκθεση” της Μόσχας ο Nikritin παρουσιάζει έργα του μαζί με άλλους προβολιστές. Μέσα από συνθήματα της ομάδας του εκεί, ο Nikritin διακηρύσσει τα πιστεύω του ως προς την τέχνη ως συστήματος ή μεθόδου «δια μέσου του οποίου είναι δυνατή η οργάνωση των υλικών». (Ch. Douglas, Solomon Nikritin, σ. 45, σημ. 22). Την ίδια χρονιά ο Nikritin, κι ενώ εργάζεται εντατικά πάνω στην εποποιία “Πόλεμος και Ειρήνη” που στη συνείδησή του αποτελεί πάντα το βασικό έργο της ζωής του, ανεβάζει στο θέατρο των Προβολιστών την παράσταση “1924”. (Ι. Leites, Solomon Nikritin, σ. 105 και εξ, 213).
Από τα μέσα περίπου του 1920 και μετά το Νικρίτιν απασχολεί στη ζωγραφική του μια σειρά εικαστικών κινηματογραφικών έργων σαν «συμφωνικό σύνολο» με αλληλοσυνδεόμενους πίνακες «που ο ένας παράγει τον άλλον» ενώ παραμένει καθένας «αυτόνομη μονάδα». Το θέμα που τους ενώνει, πάντα κατά τον ίδιο, είναι «το πορτρέτο των βασικών τάξεων της σύγχρονης εποχής μέσα από τις αμοιβαίες σχέσεις και τα πεπρωμένα τους». (I. Lebedeva, Καφέτση Ι, σ. 546, εικ. 493).
Ασπρόμαυρη ορθογώνια σύνθεση σε μαύρο γραμμικά σκιασμένο φόντο στο κέντρο του οποίου παρατηρείται γκρίζα επίσης γραμμικά σκιασμένη και σκουρότερη ελλειψοειδής επιφάνεια σαν κηλίδα και εντός της και έκκεντρα άλλη σκουρότερη κυκλική επιφάνεια ή σφαίρα. Πάνω στην ελλειψοειδή επιφάνεια απεικονίζεται στερεό σώμα που συντίθεται από κυλινδρικά κατά βάση τμήματα και μια ομάδα ομόκεντρων κύκλων που θυμίζει τροχό. Τόσο η κεντρική σύνθεση όσο και ο χώρος αποδίδονται με διαφορετικούς βαθμούς τονικότητας, πυκνότητας και κατευθύνσεων γραμμικής σκίασης.
(EL)
Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης - MOMus
