Από τα μέσα περίπου του 1920 και μετά το Νικρίτιν απασχολεί στη ζωγραφική του μια σειρά εικαστικών κινηματογραφικών έργων σαν «συμφωνικό σύνολο» με αλληλοσυνδεόμενους πίνακες «που ο ένας παράγει τον άλλον» ενώ παραμένει καθένας «αυτόνομη μονάδα». Το θέμα που τους ενώνει, πάντα κατά τον ίδιο, είναι «το πορτρέτο των βασικών τάξεων της σύγχρονης εποχής μέσα από τις αμοιβαίες σχέσεις και τα πεπρωμένα τους». (I. Lebedeva, Καφέτση Ι, σ. 546, εικ. 493).
Μεταξύ 1923-1924 ο Nikritin επεξεργάζεται τη θεωρία του Προβολισμού στα χειρόγραφα κείμενά του (Ι. Lebedeva, Solomon Nikritin, σ. 85), θεωρία που κατά την Μ. Τσαντσάνογλου διατυπώνεται από τον καλλιτέχνη ήδη από το 1922 (Μ. Τσαντσάνογλου, Solomon Nikritin, σ. 145). To 1924 στην “Πρώτη Διαλογική Έκθεση” της Μόσχας ο Nikritin παρουσιάζει έργα του μαζί με άλλους προβολιστές. Μέσα από συνθήματα της ομάδας του εκεί, ο Nikritin διακηρύσσει τα πιστεύω του ως προς την τέχνη ως συστήματος ή μεθόδου «δια μέσου του οποίου είναι δυνατή η οργάνωση των υλικών». (Ch. Douglas, Solomon Nikritin, σ. 45, σημ. 22). Την ίδια χρονιά ο Nikritin, κι ενώ εργάζεται εντατικά πάνω στην εποποιία “Πόλεμος και Ειρήνη” που στη συνείδησή του αποτελεί πάντα το βασικό έργο της ζωής του, ανεβάζει στο θέατρο των Προβολιστών την παράσταση “1924”. (Ι. Leites, Solomon Nikritin, σ. 105 και εξ, 213).
Έγχρωμη σύνθεση που απεικονίζει κυρίως όρθια ντυμένη γυναικεία μορφή με ιδιαίτερα επιμήκη λαιμό, να πατά σε στερεό σώμα που μοιάζει με ιπτάμενη εξέδρα, αιωρούμενη πάνω από το έδαφος και εν μέσω σειρών από ασπρόμαυρα σύννεφα που κινούνται σε αφαιρετικά αποδοσμένο ανοιχτόχρωμο καφέ ουρανό. Η μορφή, που διακρίνεται για την ποικιλόχρωμη ένδυσή της (μπλε αμάνικο μπλουζάκι, κίτρινη φούστα, καφέ κάλτσα και πράσινη κάλτσα), εμφανίζεται με το χέρια σε οφιοειδή γραμμή, το αριστερό, που κρατά ορθογώνιο αντικείμενο (κτίριο ίσως), σε ημι-ανάταση και το άλλο, που κρατά μακρόστενο καμπυλόγραμμο αντικείμενο (σαν ανεμίζον χαρτί ή ύφασμα), χαμηλότερα, κάτω από το ύψος των ώμων. Στο χαμηλότερο τμήμα της σύνθεσης μικρή σε ύψος επίπεδη επιφάνεια σε πράσινο χρώμα αποδίδει το έδαφος, ενώ κατά μήκος της γραμμής του ορίζοντα καφέ ιδιαίτερα επίμηκες σώμα που μοιάζει να αναδίδει καπνό, αποδίδει πιθανόν αμαξοστοιχία σε κίνηση.
(EL)
Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης - MOMus
