SearchCulture.gr | Search items of culture, history and art in SearchCulture.gr

1 - 30 from 45 items

Map Grid

Sort by

Ήτανε μια κωπέλλα που ήτανε από γονείς άπιστους, που δεν πιστεύαν, και τσιγκούνηδες και επαντρεύτηκε σε καλούς ανθρώπους που πιστεύανε. Της λέει η πεθερά. Εδώ σ’ εμάς ότι κάνουμε θα κάνης. Αυτή έκανε, αλλά η πίστη δεν μπήκε μέσα της. Επίστευε όπως ήταν συνηθισμένη. Ήρθε καιρός που εγέννησε ένα παιδάκι, έγινε ενός δυό χρονώ. Η γιαγιά του το έπαιρνε στην εκκλησία να πάνε. Ένα βράδυ το έβγαλε το παιδί η μαμά του στην αυλή να κάνη το νερό του. Η μαμά εκεί επερίμενε το παιδί της. Ώσπου να γυρίση να ιδή το παιδί εχάθηκε. Αυτή δεν ήξερε τι να κάνη; Εγύρισε και είδε κατά γης και είπε «Άνοιξε η γη και το άρπαξε». Κλαίοντας γυρίζει στο σπίτι και το λέγει στην πεθερά της. Έψαξαν εκεί σ’ όλα τα μέρη, δεν μπορούν να βρουν το παιδί. Ύστερα το βρήκαν τελευταία σ’ ένα ξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Λέει η μαμά του ποιος σε έφερε εδώ; Παιδί μου. Λέει το παιδί. «Την ώρα που ήμαστε στην αυλή ήρθε ο παπούς με το άσπρο άλογο και μ’ επήρε. Γιατί δεν του μίλησες; Και δεν τον γνώρισες γιατί δεν πιστεύεις. Η γιαγιά και ο παππούς μου εδώ με φέρνουν, εσύ δε με φέρνεις και γι’ αυτό ήρθε ο παπούς με το άσπρο άλογο και μ΄ επήρε. Η πεθερα της λέει τότε : «Είδες νύφη, να πιστεύης και να κάνης ότι κάνομε»

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Την παραμονή του Αγίου Γεωργίου μια γυναίκα έγκυος έφτειανε σκούπες. Της έιπαν «Είναι παραμονή, αύριο του Αγίου Γεωργίου, δεν κάνει να δουλεύης.» Αυτή λέει, δεν θα μου φέρει ο Άγιος Γεώργιος. Αύριο θα πρέπη να πάω στο παζάρι να τις πουλήσω να ψωνίσω. Αυτή δεν άκουσε και εδούλεψε. Όταν γέννησε το παιδί όπως η σκούπα δεμένη, έτσι ήτανε το παιδί δεμένο στα χέρια και στα πόδια

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Ο Ιλέντιν (Προφήτης Ηλίας) είναι ζωντανός άγιος. Όταν βροντά, βροντά ο Προφήτης Ηλίας, τρέχει στον ουρανό με το κάρρο του και βροντά

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Ο Άγιος Σπυρίδων είχε κάμει το θαύμα και είναι προστάτης των αλόγων. Στην οικουμενική σύνοδο όταν επήγαιναν οι δεσποτάδες έφθάσανε σ' ένα χάνι. Οι άλλοι Δεσποτάδες δεν τον ήθελαν τον Άγ. Σπυρίδωνα γιατί ήτανε αμόρφωτος και για να μην έλθη στη Σύνοδο έκοψαν το κεφάλι του αλόγου του και του μουλαριού του ακολούθου του. Ο Άγιος Σπυρίδων το πρωί όταν είδε το άλογο του και το μουλάρι με κομμένα τα κεφάλια επήρε τότε το κεφάλι του αλόγου και το ετοποθέτησε στο σώμα του μουλαριού και το κεφάλι του μουλαριού στο σώμα του αλόγου. Όταν τα ετοποθέτησε είπε και μια ευχή και αμέσως εζωντάνεψαν τα ζώα και εκαβαλλίκεψαν με τον βοηθό του και έφτασαν στη Σύνοδο. Έτσι είναι ο Άγιος για τα άλογα.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Δίπλα στο βουνό του χωριού μας έχομε παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Ένα καλοκαίρι πέρασαν από εκεί δυό γυναίκες. Η μιά μάζεψε λίγα βελανίδια (καρπό) γιατί εκεί είναι και δάσος από βελανιδιές. Η άλλη δεν πήρε τίποτε. Την νύκτα όταν οι δυό γυναίκες πήγαν στα σπίτια τους και πλάγιασαν, εκείνη που μάζεψε τον καρπό, είδε στον ύπνο οτι “εκείνο το πράγμα που μου το πήρες να μου το φέρης πίσω”, γιατί η γυναίκα αυτή όταν ξύπνησε ήταν παράλυτη. Παραδέχτηκε την αμαρτία της, γιατι έδωσε τον καρπό που μάζεψε στα γουρούνια. Ύστερα πήρε λάδι και τρείς βραδυές συνέχεια έστειλε άλλη γυναίκα να ανάβη τις καντήλες της Αγίας Παρασκευής. Και έτσι έγινα καλά. Αυτό έγινε πριν 80ριά χρόνια. Είναι άλήθεια. Είχα δεί την γυναίκα που το έπαθε αυτό μου την έδειξε η μητέρα μου. Από το δάσος της αγίας Παρασκευής δεν παίρνουμς τίποτα, ούτε φύλλο.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Όταν πήγαινε η Παναγία για να κάνη το σαραντάρι αντάμωσε τον Τρύφωνα που πήγαινε να κλαδεύη. Τον είδε στο δρόμο και τον ρώτησε . “Έχει εκκλησία; ή απόλυσε;” Αυτός τη γέλασε. Της είπε “όχι, γύρισε”. Η Παναγία είχε πάει πρώτη του μηνός. Η Παναγία γυρισε πίσω και πήγε στις δύο του μηνός στην εκκλησία. Ο Τρύφωνας επειδή τη γέλασε εκεί που εκλάδευε το αμπέλι έκοψε και τη μύτη του.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Μια φορά ήτανε μια bαbω (=μαμή) στο χωριό. Τη νύκτα ήρθε ένα σαμοβίλι (= Νεράϊδα) σαν άνδρας της εκτύπησε την πόρτα και την εζήτηξεν να πάη γιατί η νύφη της είναι να γεννήση. Πάει μπροστά αυτός και η bαbω από πίσω. Βγαίνουν από το χωριό. Η bαbω άρχισε να φοβάται λέει μέσα της «που πάω». Εφτάσανε σε μια σπηλιά. Λέει της: Θέλει να γεννήση η νύφη μας». Η νύφη εγέννησε. Και μετά ο άντρας για να την πληρώση της δίδουν της bαbω για λεφτά φλοίδες κρεμμυδιών. Η bαbω ετοιμάζεται να φύγη. Όταν γύρισε ήταν από τον τρόμο της ζαλισμένη. Και λέει στο σπίτι «τι έπαθεν απόψε. Ήτανε σαμοβίλες αυτοί που με πήρανε, δεν ήτανε άνθρωποι σαν εμάς. Να τι λεφτά μου ‘δώσαν, φλούδες από κρεμμύδια. Τι να κάμωμε αυτά; Και τα πέταξαν από το παράθυρο. Πήγαν οι σαμοβίλες (= οι Νεράϊδες) τα είδαν πεταμένα και εθύμωσαν. Και λένε: «Έβγα bαbω να δης που μας τα πέταξες τα λεφτά».

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Οταν σκοτώνανε κανένα σ' ένα μέρος ελέγανε οι παλιοί πως στο μέρος που σκοτώθηκε το αίμα εφώναζε, ετσίριζε. Οι άλλοι φοβότανε να περάσουν απ' εκεί τη νύκτα, ο ένας έβλεπε λαγό, σκύλο.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Απο την Έδεσσα και κάτω ο πετεινός λαλεί και ημέρα και νύχτα. Υπάρχει η παράδοσις πως εκεί κάτω στον λόγγο επήγε ο μητροπολίτης μια φορά να κάμη τα εγκαίνια σε κάποια εκκλησία. Τότε εκάνανε τα εγκαίνια σε κάποια εκκλησία. Τότε εκάνανε τα εγκαίνια τα μεσάνυχτα. Ελάλησε ο πετεινός πριν απο τις δώδεκα. Ο μητροπολίτης μόλις άκουσε τον πετεινό εφώναξε του διάκου να ετοιμαστή να πάνε στην Εκκλησιά. Πάνε και βλέπουν ότι ήτανε ακόμη δέκα της νύχτας. Τότε εκαταράστηκε του πετεινού να λαλή μέρα νύχτα, χωρίς να έχη κανονική ώρα. Και έτσι λαλεί μέρα νύχτα, ενώ εδώ στην Καρυδιά λαλεί στη μία, στις δύο, στις 4 και μετά συνεχώς μέχρι το πρωί. Ένα βράδυ ήρθαν εδώ κτηνίατροι για ένα ζώο και ο πετεινός ελάλησε στις 10. Την άλλην βραδυά επαρατηρήσαμε κ'έπεσε χιόνι.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Μια φορά τα παλιά τα χρόνια ήσαν κοντά κοντά ο Αρχάγγελος και ο Άγιος Κωνσταντίνος και δίπλα στις εκκλησίες αυτές ήσαν και χωριά. Τα δυο χωριά είχαν διχόνοια και οι κάτοικοι του Αγίου Κωνσταντίνου δεν άφηναν τους άλλους να περάσουν απ’ εδώ από την Καρυδιά που την λέγαμε παλαιότερα Τέχοβο, για να πάνε στην Έδεσσα. Είχαν κάνει σκοτωμούς. Και από εδώ από την Καρυδιά, από εκεί που είναι του Ληστή η πέτρα ερρίξανε με τα τουφέκια και εσκότωσαν δυο στον Αρχάγγελο. Από τότε η πέτρα αυτή που βρίσκεται σήμερο στο ίδιο μέρος, πάνω στο βουνό, της δώσανε το όνομα του Ληστή πέτρα (Αραμίτσκο καμίν).Όταν μαζεύτηκαν αυτά τα χωριά και εμαλώνανε εδώ στην Καρυδιά ήρθαν και άλλοι από την Ήπειρο και από άλλα μέρη.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Η Καρυδιά (Τέχοβον) ήταν τσιφλίκι του Αλή Πασιά. Όταν το σκότωσαν τον Αλή Πασιά, ο σουλτάνος επάντρεψε μια γυναίκα από το χαρέμι του μ’ ένα μπέη και του έδωσε τσιφλίκι την Καρυδιά και τη Όρμα, το μισό. Στο χωριό δεν είχε ποτέ Τούρκους

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Ήταν ένας δυνατός και ψηλός άνθρωπος. Ήταν άρρωστος. Επήγαν από το χωριό να πάρουν μια νύφη από το άλλο χωριό. Στο δρόμο που επήγαιναν εβγήκε η λάμια από το δάσος και ήθελε να πιάση το γαμπρό να τον φάη. Ο γαμπρός ήτανε ανεψιός του Μπόλιν Ντουϊκίν. Η λάμια δεν μπόρεσε να τον φάη τον γαμπρό, η παρέα του όμως φοβήθηκε κ΄εγύρισε πίσω. Τότε παρακάλεσαν τον Μπόλιν Ντουϊκίν να πάη μαζί των για να πάρουν την νύφη. Λέει ο Μπόλιν Ντουϊκίν στη θυγατέρα του. Να πας στον υφασματοπώλη που είναι φίλος μου να σου δώση 40 πήχες παννί. Έπήρε το παννί ο Μπόλιν Ντουϊκίν κ’ εδέθηκε για να στερεωθή το σώμα του. Λέει κατόπιν. Βάλετε το σέλλα στ’ άλογο το ψαρό (στην κόϊνα chiapκονόγεια). Πάρε το σπαθί να το πας στο σιδερά να το τροχίσει. Ο σιδεράς είπε στην κόρη του Μπόλιν Ντουϊκίν. Άμα παθής να σε φιλήσω τότε θα ακονήσω το σπαθί. Η κόρη δεν εδέχτηκε να τη φιλήση κ’ εγύρισε και το είπε στον πατέρα της. Τότε ο Μπόλιν Ντουϊκίν είπε στην κόρη να πάη σ’ άλλο σιδερά να το ακονήση. Αυτός το ακόνησε. Την έστειλε να πάη στον πεταλωτή να καλλιγώση τ’ άλογο. Αυτός της είπε να τη φιλήση για να πεταλώση τ’ άλογο. Όταν το είπε αυτή στον πατέρα της είπεν αυτός. «Ετοιμασθήτε να πάμε για τη νύφη και ας είναι ακαλλίγωτο το άλογο». Όταν επήγαιναν, η λάμια δεν επαρουσιάστηκε. Όταν εγύριζαν με τη νύφη, παρουσιάστηκε η Λάμια στο δρόμο και λέει: «Τη νύφη τη θέλω». Βγήκε ο Μπόλιν Ντουϊκίν και λέει στη Λάμια. «Φύγε γιατί θα σε σκοτώσω». Αυτή άρχισε να μουγκρίζει και να φοβερίζη. Αυτός της λέει: «Ή κτύπα ή θα σε κτυπήσω». Αυτή του έρριξε σαν πέτρα να τον κτυπήση.Ο Μπόλιν Ντουϊκίν ώρμησε με το άλογό του στη λάμια και της έκοψε με το σπαθί το κεφάλι. Πήρε το κεφάλι της Λάμιας το ‘βαλε σε τουρβά και το ‘φερε να το παρουσιάση στο γάμο που εγλύτωσε ο κόσμος. Πήγαν στο γάμο, παρέδωσε τη νύφη στο γαμπρό. Μετά επήγε με το άλογο σ’ αυτόν που είπε πως ήθελε να φιλήση την κόρη του για να καλλίγωσε το άλογο, αλλά θα σε πληρώσω. Ο πεταλωτής άνοιξε την ποδιά του να πάρη την πληρωμή, αλλά ο Μπόλιν Ντουϊκίν του έκοψε το κεφάλι. Μετά επήγε κ’ επλήρωσε τον υφασματοπώλη. Ύστερα πήγε και λέει στο γάμο. «Άντε, γλεντίσετε σεις και εγώ θα πάω στο σπίτι.» Εξετύθηκε τις 40 πήχες το ύφασμα και έπεσε στο κρεββάτι και δεν εξανασηκώθηκε. Σημ. Το ανωτέρων είναι τραγούδι που δεν το ενθυμείται ο Βυρώζης. Μου είπε ότι το ετραγουδούσαν

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Ήταν μια φορά ένας ασκητής με το όνομα Ησαΐας. Αυτός έμενε στο βουνό, μακρυά από τον κόσμο. Είχε μια αδελφή παντρεμένη σε χωριό. Αυτή έκανε δυο παιδιά αλλά τα έχασε και τα δύο την πρώτη βραδυά της γέννας. Δεν μπορούσε να καταλάβη πως εγίνονταν αυτό. Όταν ξαναέμεινε έγκυος, φοβισμένη όπως ήταν από τα δυο πρώτα παιδιά που έχασε, αναγκάστηκε να πάη στον αδερφό της τον ασκητή για σωτηρία της. Επίστευε πως σ’ αυτόν που ήταν ασκητής δεν μπορούν να πλησιάσουν τα κακά πνεύματα. Αλλά και κοντά του έπαθε το ίδιο. Ύστερα από δυο μέρες από τη γέννα έχασε και το τρίτο της μωρό. Του αδελφού της του βαρυφάνηκε. Έκαμε την προσευχή του και εκίνησε. Στο δρόμο συνάντησε την ιτιά (το δένδρο). Ήξερε πως η Λάμια επέρασε από εκεί και την ερώτησε, αλλά η ιτιά δεν είπε την αλήθεια. Είπε: «δεν είδα – δεν ξέρω.» Ο ασκητής εκατάλαβε που λέει ψέματα και την καταράστηκε να μην κάμνη καρπό. Ύστερα τράβηξε κατά τον γιαλό, τη θάλασσα. Βρήκε την ελιά και την ρώτησε, μήπως πέρασε κανένας. Αυτή του είπε: «Πέρασε πριν μισή ώρα και εμπήκε μέσα στο γιαλό.» Ευχαριστημένος ο ασκητής την ευλόγησε να κάνη καρπό και να είναι όλος ο κόσμος ευχαριστημένος απ’ αυτή. Έπειτα επροχώρησε ο ασκητής και επήγε στη άκρη του γιαλού. Εκεί έκανε προσευχή δυο – τρεις φορές, ώσπου η Λάμια αναγκάσθηκε να βγη έξω από τη θάλασσα. Λέει της Λάμιας: «Εκείνα που πήρες να τα δώσης.» Η Λάμια του απήντησε. «Όταν εσύ, βγάλης το γάλα που ήπιες μικρός από τη μάννα σου, τότε κ’ εγώ θα βγάλω τα μικρά από την κοιλιά μου.» Ο ασκητής παρεκάλεσε τότε το Θεό και έβγαλε το γάλα. Τότε και η Λάμια αναγκάστηκε να βγάλη και αυτή τα μικρά από την κοιλιά της, επειδή το είχε ορκιστή. Επήρε τότε ο ασκητής τα μωρά και τα έφερε στην αδερφή ντου.

Date: 1961
Item type: Folk Legend
Creator: Σπυριδάκης, Γεώργιος Κ.
Place: Karydiá
Institution: Academy of Athens

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Episcopal throne

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Wooden shrine in the temple

Date: 1979
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Part of iconostasis

Date: 1979
Item type: Religious visual works
Creator: Νικήτα Χουλιάρα Βικτωρία
Place: Karydiá
Institution: Fοlklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace

Filters

Filters

Ο Ιλέντιν (Προφήτης Ηλίας) είναι ζωντανός άγιος. Όταν βροντά, βροντά ο Προφήτης Ηλίας, τρέχει στον ουρανό με το κάρρο του και βροντά

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Episcopal throne

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Part of iconostasis

Wooden shrine in the temple

Part of iconostasis

Part of iconostasis