SearchCulture.gr | Αναζητήστε τεκμήρια πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης στο SearchCulture.gr

1 - 30 από 280 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

ΕΑΜ 187: Κατάλογος εφήβων της Ορεστίδος

Χρονολόγηση: 146 - 147
Ιστορική περίοδος: Ρωμαϊκή περίοδος
Τύπος τεκμηρίου: Αρχαιολογικό αντικείμενο, Επιγραφή
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ/ΕΙΕ)

Εκείνο το πρόσφορο που πάει πρώτο στην εκκλησία εκείνο βάζει ο παπάς και κάνει την λειτουργία και την κοινωνία. Η Άννα, η μάνα της Μαρίας επήγαινε κάθε μέρα πρώτη το πρόσφορο στο Μοναστήρι και έκανε με αυτό ο παπάς την λειτουργία. Η Άννα ήτανε στείρα. Ο παπάς την φώναξε που πήγαινε αυτή στο Μοναστήρι. Αυτή το πήρε προσβολή. Τότες έβαλε συνέχεια να προσεύχεται και είπε “Θεέ μου δός μου ένα παιδί και θα στο προσφέρω. Έτσι έμεινε έγκυα η Άννα και έκανε την Μαρία, την μητέρα του Χριστού. Δεν ξέρω σε ποιό μοναστήρι

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο παπασίμος είδε στον ύπνο του οτι κάθε βράδυ ο Άγιος Κωνσταντίνος του έλεγε να πάνε να σκάψουν. Έτσι πήγαν έσκαψαν βρήκαν ένα μικρό εικόνισμα και έγινε η εκκλησία.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η δεκοχτούρα εζύμωνε,ήταν γυναίκα ζύμωνε στα σπίτια,είχε 18 παιδιά.Έφευγε με τα χέρια άπλυτα για να πάρη το ζυμάρι να θρέψη τα παιδιά της που ήσαν υγιεινά.Τα παιδιά της πλούσιας ήταν ασθενικά. Λέει η πλούσια : για να πλένη αυτή τα χέρια της στο σπίτι της τα παιδιά της είναι υγιεινά.Λοιπόν θα την κρατήσουμε στο σπίτι μας για να γίνουν καλά τα παιδιά μας. Πήγε να βρή τα παιδιά της και τα βρήκε ψόφια, από τότε γυρίζει και φωνάζει 18.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Την πρώτη του Μάρτη που ξημέρωνε μια γριά που είχε γίδια είπε : “Ε Κουτσοφλέβαρε νόμισες ότι θα χάσω τα γίδια μου πρίτς Μάρτς ξεχείμασε τα γίδια μου”. Τότε ο Μάρτης δανείστηκε 2 μέρες από το Φλεβάρ' έκανε βαρύ χειμώνα και πάνε της μπάμπως τα γίδια.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η μάννα μου τότε που ήταν νέα 40 μέρες την πατούσε το φάντασμα. Ο κουνιάδος μου δούλευε δεξιά και αριστερά αγωγιάτης. Ήρθε το βράδυ με τα ζώα στο σπίτι και η γυναίκα του δεν άνοιγε διότι ήταν έγκυα. Η μάννα μου ήταν νεόνυμφη και ο πατέρας μου στην αυλή. Εβγήκε μετά η μάννα μου στην αυλή. Επήραν διάφορα φαγώσιμα να φάνε και μπήκε μέσα και το φάντασμα. Συνεχούσε 40 μέρες και πατούσε στα πιάτα και έλεγα η μάννα μου έρχεται. Όταν λαλούσαν τα ρνίθια έφευγε. Γίνονταν φάντασμα. Δεν μπορούσαν να το ξεκόψουν. Μετά έκανα 40 μέρες μέσα στο σπίτι ένας παπάς παρακλήσεις και δεν έφευγε. Μετά μια γιούφτισα έβρασε ένα κακάβι γάλα και ένα ψωμί κουλλούρα αυτό το γάλα όπως έβραζε έβαλαν την μάνα μου να αχνιστή και το ψωμί το έρριξαν στο σταυροδρόμι. Μετά έφυγε.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τέτοια βάσανα έχει η ρόκκα όσον να γεμίση τ' αδράχτι

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όχι κόκο μόν' αυγό

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Βρώμα ψάρια, καλά παζάρια

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν βασιλεύη ο ήλιος πάει πεινασμένος και η μάννα του για να μη τη φαή κρύβεται. Τού έχη να φάη ένα καρδάρι γαλά και ένα φούρνο ψωμί. Τα τρώει πρωτά αυτά και μετά βγαίνει η μάνα του.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η πούλια και ο αυγερινός ήταν αδέλφια και πέθανε η μάννα τους και ορφάνεψαν.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Περί των Νηρηΐδων πιστεύουσιν ότι εξέρχονται περί μέσας νύκτας και λούονται εις τας πηγάς γυμναί, μεθ’ εαυτών φέρουσι κάτοπτρον, κτένας και εν γένει πάντα τα προς κόμωσίν των. Λίαν επικίνδυνον νομίζουσι το να ίδωσιν αντάς ούτω λουομένας. Δια τούτο συνιστάται ιδίως εις τας αβράς παρθένους να μη μεταβαίνωσιν εις τα πηγάς περί μέσας νύκτας προς ίδρευσιν. Περί δε των Καλοτύχων πιστεύουσιν ότι και αύται εξέρχονται την νύκτα εκ της κρύπτης των και ότι οι συναντώντες αυτάς κακόν τι πάντοτε πρέπει να αναμένωσι. Ευτυχώς όμως αυταί οι και αι Νεράϊδες εξέρχονται λίαν σπανίως, άλλ’ οπωσδήποτε επειδή εξέρχονται έκαστος οφείλη να προσέχη ίνα μη έλθη εις συνάντησιν αυτών. Αι γραφαί μας δεν λείπουσι να αναφέρωσι προς υποστήριξην αυτού παραδείγματα ανθρώπων παθόντων εκ τοιαύτων κακών συναντήσεων. Περί δε τιν εν τοις δάσεσι Καλοτύχων δοξάζουσιν ότι κάθε δένδρον ήτο ποτε νύμφη, κόπτοντες δε δένδρον τι ιδίως μέγα θεωρούσι καλόν να θέτωσι επί του κορμού πέτραν τινά. Περί δε των Λαμιών δοξάζουσιν ότι είναι τερατόμορφα θηρία εξωπλισμένα δι’ οδόντων τρομερών καταπίνουντων βλωμούς τα παιδία και τας κόρας.

Χρονολόγηση: 1892
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άν τις πεθάνη ακοινώνητος γίνεται βρυκόλακας. Είναι σαν τουλούμι γεμάτο αέρα. Επήγαινε εις τα τρόφιμα εις τα υπόγεια, έκανε θόρυβο. Απο την ίδια τρύπα που έβαζε το φαγητό το έβγαζε κιόλας και εγέμιζε τον τόπο ακαθαρσίες έβγαινε απο τον τάφο απο μια τρύπα, όλες τις ημέρες εκτός Σάββατο. Τότε το Σάββατο επηγαίναμε και ερρίχναμε βραστό νερό απο την τρύπα και έρκαγε ο βρυκόλακας.

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας γέρος ήταν ζωντανός με λέπρα σπυριά στα μούτρα και γύρευε ζωντανά στο χωριό μας. Ένας του λέει γιατί παπού είσαι έτσι. Τότε του λέει είμαι έτσι γιατί αυτό που θέλω εγώ δεν μπορώ να το βρω πουθενά. Τότε πίεσαν να πη τι θέλη. Ένα αντρόγυνο αγαπημένο τους λέει ο ζητιάνος θέλω να πάρετε ένα παιδί καλό παιδί να το βάλητε στο φούρνο να ψηθή και τη στάχτη να την ρίξω στα σπυριά να γίνω καλά. Άναψε το φούρνο το αντρόγυνο, κάηκε ο φούρνος, έβαλαν το παιδί μέσα και έκλεισαν το φούρνο. Μετά μια ώρα θα πάμε να ανοίξουμε το φούρνο να πάρουμε τη στάχτη να ρίξουμε στο γέρο. Αλλά ο γέρος ευλόγησε και έσβυσε η φωτιά και πάει νερό μέσα στο φούρνο. Μετά ρώτησαν το γέρο να πάνε να ανοίξουν τους λέει ο γέρος να πάνε τώρα. Πήγαν και άνοιξαν και βρήκαν το παιδί να κάθεται μέσα στο φούρνο και να διαβάζι ένα βιβλίο. Μετά από αυτό τους ευλόγησε και να κερδίζουν χρήματα και τους είπε δεν είμαι γέρος, αλλά είμαι ο «Χριστός».

Χρονολόγηση: 1968
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Δευτεραίος, Άγγελος Ν.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Βρουκόλακας : Η περί βρουκολάκιν ιδέα είναι αδιάπειστος παρά τω λαώ, τα μέγιστα δε συντελούσι προς τούτο αι γηρακαί μάμμαι, αι εφέστιαι αύται θεότητας συνδαλίζονται τας περί βρουκολάκων ιδέας. Βρουκαλιάζουσι δε κατά τας δοξασίας αυτών πρώτιστα μεν και μάλιστα οι εν κακίαις γηράσαντες έπειτα δε και οι φονευόμενοι εκ δε των γυναικών εξαιρέτως αι μάγισσαι. Η εμφάνισις του Βρουκόλακος παρίσταται δια της αναλήψεις αλάντων, βουτύροθ, τυρού, μέλιτος, και των βαθειών αυτού ονυχιών εν τοις απομένουσιν. Άμα αποδειχθέντος ότι ανεφάνη ο βρουκόλακας οι συγγενείς οι μη διόντως αυτόν περιποιηθέντας, οι οικείοι και οι άλλοι αντίπαλοι του αποθανόντος διατελούσι την νύκτα εν πολιορκία την παρουσίαν αυτού αναγγέλλει ο βρουκόλακας δια παρουσίαν αυτού αναγγέλλει ο βρουκόλακας δια κρότων, δούπων και φοβερών δραμπαλισμών (ιδ. Δραμπαλίζω εν τη συλλ. Ταύτη)των ερμαρίων, θυρών, παραθυρίων και ιδίως των μεταλλικών στενών. Κατά των σατανικών το΄των της οικίας αναστατούσην και των άλλων των οικείων βασάνω ουδέν ισχύει. Ούτε ευχαί ιερέων, ούτε δειήσαεις και ικεσίας οικείαν μόνον η οξεία φωνήν του αλέκτορος αυθωρεί εκδιώκει αυτόν όθεν ήλθεν εις την μαύρην αυτού κατοικίαν, το μνημόριον (μνήμα). Η εξημμένη φαντασία των ανθρώπων τούτων πλάττει ότι οι βρουκόλακες πλησιάζουσι και τας συζύγους, αίτινες έντρομοι αποφεύγουσιν αυτούς, εντεύθεξν δε η υβριστική λέξις βρουκαλούλι, αποδιδομένη εις τα κακότροπα και ατάλασθα παιδία. Οι βρουκόλακοι περιφέρονται μεν πανταχού, εξαιρέτως όμως περιτρέχουσι και τα λακκεύματα. Τέλος ο βρουκόλακας εξαφανίζεται γενόμενος βορά την λυτάχιον απαλλαχθώσιν στέλλουσιν αυτού μακράν ανα τα όρη, ίνα εκεί που συναντήσαντες αυτού καταφαγωθώσιν.

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λάμια= «Τέρας μυθώδες ανθρωποφάγον».

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Πιστεύεται ότι οι μεγάλοι ούτοι κύριοι έχουσι τας κατοικίας των και τα ανάκτορά των, τα βασίλειά των τέλος εντός των υπερμεγέθων και συνεχών βράχων, εν αυτοίς δε διέρχονται τον βίον εν τυμπάνοις και χοροίς χαίροντες και αγαλλόμενοι. Ενίοτε θέωνται εξερχόμενοι έφιπποι. Η ηχώ η από των βράχων τούτον αντανακλώμενη νομίζεται απάντησις αυτού εμπαικτική.

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ζαρζαβούλης= ο διάβολος, ο δαίμονας

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όπου ακούς πουλλά κιράσια, πάρε μικρό καλάθι

Χρονολόγηση: 1905
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Ιωαννίδης, Αθ.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όπου καπνός εκέι και φωτιά

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έμαθα και βελονιάζω καιγαμώ το μάστορά μου

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όποια πέτρα κι' αν σηκώσης από κάτω θα τον εύρης

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Καλά αχαμνα 'ς τ' παπά του κιφάλ

Χρονολόγηση: 1905
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Ιωαννίδης, Αθ.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τί κάμουν κόρακα τα παιδιά σ; Όσο παν μαυρίζουν

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τώρα 'ς τα γιράματα μάθε γέρο γράμματα

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τί κάμουν κόρακα τα παιδιά σ; Πέρισυ περπατουσαν φέτος αρκουδιάζουν

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Σκύλος που γαυγίζει δε δαγκώνει

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όποιος βρίσκει και γαμεί τύφλα τον κι αν παντρευθή

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όπ' είνι πιδιά δε χρειάζντι διαόλ'

Χρονολόγηση: 1905
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Ιωαννίδης, Αθ.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Πρόσταξαν την αλεπου κ' η αλεπου την ουρά της

Χρονολόγηση: 1895
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Αγακίδης, Ι.
Τόπος: Σισάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Φίλτρα αποτελεσμάτων

ΕΑΜ 187: Κατάλογος εφήβων της Ορεστίδος

Ο παπασίμος είδε στον ύπνο του οτι κάθε βράδυ ο Άγιος Κωνσταντίνος του έλεγε να πάνε να σκάψουν. Έτσι πήγαν έσκαψαν βρήκαν ένα μικρό εικόνισμα και έγινε η εκκλησία.

Τέτοια βάσανα έχει η ρόκκα όσον να γεμίση τ' αδράχτι

Όχι κόκο μόν' αυγό

Βρώμα ψάρια, καλά παζάρια

Η πούλια και ο αυγερινός ήταν αδέλφια και πέθανε η μάννα τους και ορφάνεψαν.

Λάμια= «Τέρας μυθώδες ανθρωποφάγον».

Ζαρζαβούλης= ο διάβολος, ο δαίμονας

Όπου ακούς πουλλά κιράσια, πάρε μικρό καλάθι

Όπου καπνός εκέι και φωτιά

Έμαθα και βελονιάζω καιγαμώ το μάστορά μου

Όποια πέτρα κι' αν σηκώσης από κάτω θα τον εύρης

Καλά αχαμνα 'ς τ' παπά του κιφάλ

Τί κάμουν κόρακα τα παιδιά σ; Όσο παν μαυρίζουν

Τώρα 'ς τα γιράματα μάθε γέρο γράμματα

Τί κάμουν κόρακα τα παιδιά σ; Πέρισυ περπατουσαν φέτος αρκουδιάζουν

Σκύλος που γαυγίζει δε δαγκώνει

Όποιος βρίσκει και γαμεί τύφλα τον κι αν παντρευθή

Όπ' είνι πιδιά δε χρειάζντι διαόλ'

Πρόσταξαν την αλεπου κ' η αλεπου την ουρά της