SearchCulture.gr | Μιχαλίτσι (Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Ηπείρου ▶ Νομός Ιωαννίνων )

1 - 24 από 24 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Μια κοπέλλα είχε χάσ' βραδυά βραδυά μια γίδα. Κεί που χάλευε (ζητούσε) για τη γίδα και τ' φώναζε “Κότσω”, “Κότσω” τ' όνομα τς, ικεί παρουσιάστ'κε ο δαίμονας και την περίλαβε την κοπέλλα και την έσπρωχνε στην τρύπα ενός πουρναριού, στην κουφάλα. Τότε παρουσιάστ'κε ο Άγιος Νικόλαος και με το σκοπί (ραβδί) τ' έσπρωξε το δαίμονα στην τρύπα και πήρε την κοπέλλα κ' έφυγε και τη συνόδεψε μέχρι το σπίτ' τς. Σαν έφτασαν 'πόξω 'πο την εκκλησά, τς είπε να πάη στο σπίτι τς. Αυτή λέει, όχι, φοβάμαι. Τότες ο Άγιος Νικόλαος την πήγε μέχρι το σπίτι τς. Μπήκε μέσα η κοπέλλα κι ο Άγιος Νικόλαος έφυγε. Αυτή σαράντα μέρες έκατσε βουβή. Όλις αυτές τις ημέρες έγιναν από τς δικοί τς λειτουργίες. Σε σαράντα μέρες μίλησι.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου ήταν δυό μαγαζιά. Το ένα του Καλαμπόκη Χρήστου και το άλλο της εκκλησίας, βακούφ΄κο. Ο κόσμος είχε πάρει αφοροχάρτ' από το δεσπότ' οποίος θα ψωνίζ' από το μαγαζί του Καλαμπόκη να 'ναι αφωρεσμένος. Ένας έστειλε το παιδί του στου Καλαμπόκη για να ψωνίση. Στο δρόμο κοντά στην Κούλια ανταμώθ'κε με το παιδί ένας γέροντας. Ήταν ο Άγιος κ' είπε τ' παιδιού. Δεν ξέρ'ς οτι όποιος ψωνίσ' από το μαγαζί του Καλαμπόκη θα είν' αφωρεσμένος; Το παιδί επέμεινε να πάη στο μαγαζί. Και ο γέροντας το εχτύπ'σε και το παιδί φοβήθ'κε και γύρ'σε. Έπειτα οι χωριανοί πήγαν με φεγγάρι τη νύχτα και διέλ'σαν το μαγαζί του Καλαμπόκη.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Άγιος Νικόλαος είναι θαυματουργός. Μια φορά τα παλιά χρόνια ερχότανε νύχτα από τη Θεσσαλία Χουλιαριώτες κερατζήδες με μουλάρια φορτωμένα καλαμπόκι και σ’ταρ’. Όταν πλησίασαν στην εκκλησά του Αγίου Νικολάου είδαν φώς και άκουσαν ψαλμοδίες. Νόμισαν ότι ήταν ο παπάς ο χωριανός τους που λειτουργούσε και πήγαν να τον ανταμώσουν. Αλλά όταν έφτασαν στην πόρτ’ από την εκκλησά , αμέσως έπαψε η λειτουργία και σβήστ’καν τα φώτα. Γυρίζοντας για να φύβγουν δεν μπορούσαν τα ζώα να προχωρέσουν. Έμειναν αμίλητοι. Αφού με το νού τους έταξαν στον Άγιο να δώσουν μα μπούγλα λάδ’, αμέσως ξεκίνησαν τα ζώα και αυτοί αμίλητοι προχωρούσαν με τα ζώα. Σαν έφτακαν στην Παναγία στους Χουλιαράδες έκαναν τον σταυρό τους και είπαν «σώσε μας Παναγία, ίσως να είμεστε αμαρτωλοί». Αυτοί τότες τους ξανάρθε η φωνή και την άλλη μέρα πήγαν στα Γιάννενα, αγόρασαν μια μπούγλα λάδι και το ‘φεραν στον Άγιο Νικόλαο. Η μπούγλα υπάρχει ακόμα σήμερα.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ενώ σ' όλες τις εκκλησίες η εικόνα της μνήμης του Αγίου βρίσκεται πλάϊ στην εικόνα της Παναγίας, στο τέμπλο εδώ στην εκκλησία του Αγίου Νικόλαου Μιχαλιτσίου βρίσκεται πλάϊ στην εικόνα του Ιωάννου του Βαπτιστού. Λενε οτι κάποτε ο επίτροπος της εκκλησίας μετέφερε την εικόνα του Αγίου Νικολάου στη θέση που έπρεπε και την αλλη μέρα η εικόνα ξαναβρέθ'κε κεί που ήτανε.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τον καιρό που χτίζονταν οι Άγιοι Πάντες (εκκλησία στον επάνω χωριό Μιχαλίτσι) αυτή την εποχή χτίζονταν και η Παναγία στο απέναντι Παλιοχώρι, που απέχει ως 1 ώρα δρόμο. Λέν οτι οι μαστόρ' πέταγαν από δώ τα σφυριά ή ότι άλλο εργαλείο τους χρειάζονταν και έφταναν μέχρι εκεί που δούλευαν οι άλλοι μαστόρ' στην Παναγία.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας καλός μάστορας έφκειαξ' ένα πέτρινο μανουάλο σκαλιστό για τον Άγιο Νικόλαο του χωριού. Αυτό το τοποθέτ'σε στην εκκλησία. Το είδε ένας Χ'λιαράς (κάτοικος των Χουλιαράδων) και του άρεσε και τότε παρήγγειλαν οι Χ'λιαριώτες στο μάστορα να τους φτειάξ΄' κι αυτενών ένα μανουάλ'. Ο μάστορας το έφκειαξε, αλλά τη νύχτα είδε στο ύπνο τ' ένα γέροντα με άσπρα μαλλιά αι γένεια – ήταν ο Άγιος Νικόλαος – και του είπε να μη το π'λήσης στους Χ'λιαράδες. Θα το αφιερλωσ'ς στην εκκλησία μου. Άλλοι λένε, οτι του έβαλε χρήματα στο προσκέφαλο. Ο μάστορας την άλλη μέρα έφερε και το δεύτερο μανουάλ' στην εκκλησία.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Οπόταν χτίζουταν ο Άγιος Νικόλαος – πού ήταν ένα μικρό πολύ παρεκκλησάκι – είπι ένας μάστορας των αλλονών των μαστόρων – Εάν θα βρίσκαμαν μια μεγάλη πέτρα θα φκειάναμαν την πόρτα της εκκλησίας, θα τρυπάγαμαν την πέτρ' αυτή ν' ανοίγαμνα την πόρτα. Το ίδιο βράδ' είδε στον ύπνο τ' αυτός ο ίδιος ο μάστορας σε ποιό μέρος θα βρή αυτή την πέτρα. Την άλλη μέρα πήγε και έσκαψι και την ηύρε και την έφερι στην εκκλησία κ' έφκειακαν την πόρτα. Έπειτ' από πολλά χρόνια ένας Χ'λιαράς την είδε, τη θιάμαξε πολύ και η πέτρα εράϊσε από πάνω ώς κάτω.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εις το υπεράνω του Παλιοχωρίου ύψωμα, παρά τους πρόποδας του βουνού Μπαλντινέσι (οροσειρά της Πίνδου) υπήρχε παλιό μοναστήρι “Αγία Παρασκευή”. Βουνό από χιόνι κάποτε το πλάκωσε το μαναστήρ' κι από τότες έφ'γαν και το 'χτισαν πιο χαμηλά, για ν' αποφεύγουν τα πολλά τα χιόνια.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια γυναίκα έβλεπε ταχτικά στον ύπνο της μια μαυροφόρα να τη φωνάζ'. Σηκώνονταν και την ακολ'θούσε κάμποσο δρόμο κ' έπειτα την έχανε. Αυτή η γυναίκα πέθανε κείνο το χρόνο.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στου Κομμέν’. Ήταν κάποτ’ ένας ξένος δραγάτ’ς. Τη νύχτα είχι ανάψει φωτιά για να μη κρυγιώνη, φθινόπωρος ήτανε. Κει απέναντι γάμος γένονταν, πυροβόλ’σαν και τον σκότωσαν. Και τώρα λένε στο μέρος εκείνο, στου Κομμέν’ βγαίνει φάντασμα. Κάτω από το τοπων. Κομμέν είναι το «Αλοίμονο».

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λένε πως κάποτες στο χωριό Χουλιαράδες έπεσε μια αρρώστεια, που λέγεται χολέρα. Αυτή την εποχή ήταν χινόπωρος και στο Μιχαλίτσι όλος ο κόσμος κοιμούνταν έξω και είδαν άραξε (=έφθασε) στην κορυφογραμμή του χωριού Μιχαλίτσι μια μεγάλη φωτιά. Εκείνη την ώρα βγήκε άλλη μια φωτιά από την εκκλησία. Άγιος Νικόλαος και προχώρεσε προς εκείνη τη φωτιά. Κ’ εκεί οι δύο οι φωτιές έκαναν πάλιμα (= πάλαιμα) και μετά την πάλη αυτή η μία φωτιά βάδ’σε προς το χωριό Μελισσουργούς. Ήτανε η αστένεια, όπου και το κατέστρεψε και η άλλη φωτιά ήρθε πάλι στην εκκλησία και χάθ΄κε. Ο Άγιος Νικόλαος προστάτεψε το χωριό από την αστένεια, ενώ στους Μελισσουργούς δεν έμεινε τίποτι το λαγάρ’σε ντίπ η αστένεια.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στς Μάρω τοποθεσία πιο κάτω που συνορεύει το Παλιοχώρι με το Μιχαλίτσι. Κεί, λέν ήταν μια Μάρω χαζή, που φύλαγε πρόβατα. Τη βάρεσε αστραπή κ' έτσ' έμεινε : Στς Μάρω.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εις το χωρίον Μιχαλίτσι υπάρχει μια μεγάλη πέτρα που έχει επάνω ένα χέρι με μεγάλα δάχτ'λα σαν από άνθρωπο (= ίχνος). Λέν πως είναι το χέρι του Θεού. Άλλοι το λέν “το χέρ' του Πάτερ Κοσμά”.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κεί στη Λέσα (=χαράδρα, ρέμμα με πλατάνια)μια φορά είχε γίνει φον'κο. Και τώρα, λέν, βγαίνει άνθρωπος, βροκολιάζει. Εκεί έχουν δή πολλοί και φοβούμεστε να περάσωμε. Πως θα περάσωμε τη λέσα;

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Γιώργος Μασούρας από το Προσήλιο πέθανε κ’εβρουκόλιασε κ’επήγε στα Τρίκαλλα κ’επαντρεύτ’κε. Πόχτησε δυό παιδιά. Απου πολλά χρόνια πήγαν μαστόρ’απού το Προσήλιο στα Τρίκαλλα και εδούλεψαν στη γειτονιά εκεί που καθόταν αυτός. Μια μέρα τους ρώτηξε ο νοικοκύρ’ς από πού είστε. Λέει είμεστε απου το Προσήλιο. Λέει. Ά! Έχομε και μείς κάποιον Γιώργο Μασούρα, γαμπρό εδώ, από το Προσήλιο. Οι άνθρωποι αυτοί ξαφνιάστ’καν. Γιώργο Μασούρα. Μ’αυτός έχει πολλά χρόνια πεθαμένος. Μετά ξιτάζουν και βρίσκουν ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν βρουκόλακας, δεν ήταν άνθρωπος, γαιτί κάθε Σάββατο, λέει, έφευγε και έμπαινε στο μνήμα του. Οι μαστόροι τον παρακολούθησαν που πήγαινε και τρύπωνε το Σάββατο και πήγαν και του έρριξαν ένα καζάνι νερό κοχλασμένο και χάθ’καν και τα παιδιά τ’σαν αέρας, γιατί τα παιδιά του βρουκόλακα δεν έχουν κοκκαλα.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το χωριό μας στα παλιά τα χρόνια ήταν ακατοίκητος τόπος. Από τη Μηλιά Ασπροποτάμου έχασαν έξ’ άνθρωπ’ τ’ άλογά τς. Κι από πολλές μέρες, που ζητούσαν τα άλογα ήρθαν και τα ‘βραν στ’ Αλαγομάντρια. Τους άρεσε ο τόπος και ήρθαν και κατοίκησαν εδώ, αυτοί οι ίδιοι με τ’ άλογα. Ο Λαγός, ο Τήγανος, ο Νάκος, ο Κρικώνης κι ο Κουτσής με το δαυλί, αυτοί ήρθαν για τ’ άλογα κι αυτοί πρωτοκατοίκησαν εδώ. Άλλοι λένε ότι ένας Μιχάλης ήρθ’ από κάπου ξένος και κατοικ’ εδώ κι από τότε πήρε τ’ όνομα Μιχαλίτσ’.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ράχη με σάδια (ύψωμα, χωράφια). Εδώ είχαν θάψει οι Μιχαλ’τσώτες καποτε ένα καλόερο ζωντάνο. Έφτειαξαν πηγάδ’ και τον έβαλαν μέσα. Κι αυτός μέσ’ από το πηγάδι τς έδωσε κατάρα παπάς και δάσκαλος ντόπιος να μη καρκαρίσ’ (προκόψη). Αυτός ο καλόερος είχε κάποτε έναν μύλο βακούφ’κον. Πάαιναν οι γυναίκες ν’ αλέσ’ν και τς έπιανε ο καλόερος με το ζόρ’. Γι’ αυτό οι Μιχαλ’τσώτες τον έθαψαν ζωντανό.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τοποθεσία, όπου κάποτε ήταν χτισμένο το Μιχαλίτσι. Λεν ότι ήταν 1000 σπίτια κ’ έπεσε χολέρα κ’ έμειναν μόνο 3 σπίτια. Από τότες άριωσαν. Τότες ήταν μαζεμένο το χωριό.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εκεί ‘πιο χαμηλά σύνορο Βαπτιστή-Μιχαλίτσι. Πηγαίνει δρόμος για τς Χουλιαράδες. Λεν ότι εκεί στα μνήματα είχαν κάποτε σκοτώσει 2 ανθρώπους καψήσδις(1). [καψήσδις=Απόσπασμα τουρκικό, παρακλάδι της Χουσάδας]

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λυκουλάγκαδο, το. Εδώ έχει σκάσει ο δαίμονας κ’ έχει γίνει λύκος. Κάποιος Γιώργο – Κοσμάς είχε χωράφια εκεί κ’ επήγαινε και έστηνε δόκανα, για να πιάν’ τς λαγούς και τς αλεπές που του τρώγαν τα καλαμπόκια. Και πήγαιναν οι δαιμόν’ που πέρναγαν από ‘κει και τα σκαντάλαγαν τα δόκανα. Και αυτός μετά φύλαξε να ιδή ποιος πηγαίν’ εκεί και τα σκανταλάει και κάποια νύχτα είδε ένα τάγμα από ντερβισαγάδες με φουστανέλλες άσπρες (κι αυτό είναι σωστό, τώρα έχει γίνει αυτό στα χρόνια τα δ’κά μου δεν είναι χρόνια πολλά) και ο τελευταίος από κείνους τα σκαντάλαγε. Του λέει ένας πάλε από την παρέα τ’, δαίμονας κακουμοίρ’ τ’ είπε, αν θα ξερ’ ο νοικοκύρ’ς, θα ‘σταινε δόκανο από αγριοκερασά και θα σας έπιανε. Την άλλη μέρα ο γέρος πήγε και έφκειασε σιδεροδόκανο από αγριοκερασά και το έστησε και τον έπιασε το δαίμονα. Και πααίνει και τον βρίσκει πιασμένο, σκαλωμένο στο σίδερο. Μια γένεται γάτα, μια γένεται σκύλλος, στο τέλος ύστερα γίνηκε λύκος, έκανε μια μπούβ’ κ’ έσκασε κι από τότες ονομάζετ’ εκεί στο λυκουλάγκαδο. Το φθινόπωρ’ ο γέρος πήγε για να μαζέψ’ τα καλαμπόκια στον Κάμπο και κοιμήθηκε τη νύχτα όξω. Πηγαίνουν και οι δαιμόν’, τον πιάνουν το γέροντα και τον πήγαν σβάρνα ίσα κατ’ το ρέμμα, στα χωράφια του Χρήστου. Μετά λάλαγαν, λέει τα κοκόρια. Πότε λάλαγε ο άσπρος κ’ έλεγαν οι δαιμόν’ άσπρος είναι κ’ έχομε, είπαν. Όταν λάλ’σε ο μαύρος τότε ο δαιμόν’ διέλ’σαν και άφησαν το γέρο μωροζώντανο (=μισοπεθαμένον). Τέλος ο γέρος πέθανε. Οι απόγονοι του γέρο – Κοσμά λέγονται Κουτσοδαιμοναίοι, γιατί έπιασαν το δαίμονα. [Χωράφια του Χρήστου= Η τοποθεσία αυτή λέγεται και Μελισσουσούδια]

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άϊ - Γιάννης το έχει και ο Χριστόφορος το κρατεί

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Αλωνάρ' ς είναι διακονιάρ' ς

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η άλ' που δεν την χωράει η τρύπα τς, κρεμάει και κολοκύθια

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τ' αλωναριού τα κάματα τ' Αυγούστου τα λιοπύρια

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Μιχαλίτσι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μιχαλίτσι

Ανακαλύψτε 24 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Στς Μάρω τοποθεσία πιο κάτω που συνορεύει το Παλιοχώρι με το Μιχαλίτσι. Κεί, λέν ήταν μια Μάρω χαζή, που φύλαγε πρόβατα. Τη βάρεσε αστραπή κ' έτσ' έμεινε : Στς Μάρω.

Τοποθεσία, όπου κάποτε ήταν χτισμένο το Μιχαλίτσι. Λεν ότι ήταν 1000 σπίτια κ’ έπεσε χολέρα κ’ έμειναν μόνο 3 σπίτια. Από τότες άριωσαν. Τότες ήταν μαζεμένο το χωριό.

Άϊ - Γιάννης το έχει και ο Χριστόφορος το κρατεί

Ο Αλωνάρ' ς είναι διακονιάρ' ς

Η άλ' που δεν την χωράει η τρύπα τς, κρεμάει και κολοκύθια

Τ' αλωναριού τα κάματα τ' Αυγούστου τα λιοπύρια