Toggle navigation
Αρχική σελίδα
Αναζήτηση τεκμηρίων
Πλοήγηση
Πρόσωπα
Τύποι τεκμηρίων
Θέματα
Ιστορικές περίοδοι
Τόποι
Χάρτης
Φορείς
Συλλογές
Θεματικές εκθέσεις
Προσωπογραφίες
Διαλειτουργικότητα
Σχετικά
Το
SearchCulture
.gr
Εκδόσεις - Δημοσιεύσεις
Ενημερωτικό Δελτίο
Οδηγίες για αναζήτηση & πλοήγηση
Σημασιολογικός εμπλουτισμός μεταδεδομένων
Για φορείς
Ένταξη συλλογών
Προδιαγραφές ένταξης
Εκδήλωση ενδιαφέροντος
Διάθεση περιεχομένου στη Europeana
Επικοινωνία
ΕΛ
•
EN
Αρχική σελίδα
Τόποι
Ασία ▶ Τουρκία ▶ Επαρχία Μπαλικεσίρ
Αδραμύττιο
Ανακαλύψτε
151 τεκμήρια
που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία
Αναζήτηση
Περισσότερα κριτήρια αναζήτησης
Φίλτρα αποτελεσμάτων
Φίλτρα αποτελεσμάτων
Καθαρισμός
Θέμα
Κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες
(6)
Ανθρώπινοι οικισμοί και χρήση γης
(6)
Ανθρώπινοι οικισμοί
(5)
Κοινωνίες
(2)
Ανοιχτοί χώροι
(6)
Τοπίο
(6)
Στέγαση
(3)
Οικίες
(3)
Πληθυσμός
(2)
Ηλικιακή κατανομή
(2)
Ηλικιακές ομάδες
(2)
Παιδική ηλικία
(2)
Παιδιά
(2)
Πληροφορία και επικοινωνία
(1)
Πηγές πληροφοριών
(1)
Έγγραφα
(1)
Πολιτική, δίκαιο και οικονομία
(6)
Διεθνείς σχέσεις
(2)
Κρατική ασφάλεια
(2)
Άμυνα
(2)
Εξοπλισμός και εγκαταστάσεις
(3)
Οχήματα
(3)
Πλοία
(3)
Στρατιωτικός εξοπλισμός
(2)
Όπλα
(2)
Υποδομή μεταφορών
(1)
Λιμάνια
(1)
Οργάνωση και διαχείριση
(2)
Επιχειρήσεις
(2)
Πολιτική, στρατιωτική και μεταλλευτική μηχανική
(3)
Υπηρεσίες
(1)
Ταξίδια
(1)
Χρηματοοικονομικά και εμπόριο
(2)
Πολιτισμός (κουλτούρα)
(149)
Εικαστικές τέχνες
(6)
Αρχιτεκτονική
(6)
Κτήρια
(3)
Μνημεία
(3)
Ιστορικά μνημεία
(3)
Θρησκεία
(1)
Θρησκευτικά κτήρια
(1)
Τζαμιά
(1)
Θρησκευτικές ομάδες
(1)
Μουσουλμάνοι
(1)
Πολιτισμός (κουλτούρα)
(4)
Εθνικοί πολιτισμοί
(1)
Ισλαμικός πολιτισμός
(1)
Πολιτισμικές συνθήκες
(3)
Πολιτιστική ζωή
(3)
Καθημερινή ζωή
(3)
Γάμος
(1)
Πολιτιστική πολιτική και σχεδιασμός
(144)
Άυλη πολιτιστική κληρονομιά
(144)
Ήθη και παραδόσεις
(2)
Γαμήλια έθιμα
(1)
Μόδα
(2)
Λαϊκή παράδοση
(142)
Προφορική παράδοση
(142)
Τέχνη
(4)
Είδη τέχνης
(1)
Θρησκευτική τέχνη
(1)
Ισλαμική τέχνη
(1)
Μεσαιωνική τέχνη
(1)
Τέχνες
(3)
Έργα τέχνης
(3)
Ανθρώπινη φιγούρα
(2)
Μέρη σώματος
(2)
Πρόσωπο
(2)
Πρόσωπο
(2)
Ζώα
(2)
Φαντασία
(3)
Χώρες και ομαδοποίηση χωρών
(6)
Ασία και Ειρηνικός
(6)
Ασία
(6)
Τουρκία
(6)
Μικρά Ασία
(6)
Τύπος τεκμηρίου
Άυλη πολιτιστική κληρονομιά
(142)
Λαϊκή Παράδοση
(17)
Παροιμία
(125)
Δισδιάστατα γραφικά
(6)
Εικόνες και διακόσμηση έκδοσης
(6)
Εικονογράφηση
(6)
Κείμενο
(3)
Έγγραφο
(3)
Τόπος
Ασία
(151)
Asia
Ασία
Τουρκία
(151)
Turkey | Republic of Turkey
Ασία ▶ Τουρκία
Επαρχία Μπαλικεσίρ
(151)
Balıkesir | Balıkesir Province
Ασία ▶ Τουρκία ▶ Επαρχία Μπαλικεσίρ
Αδραμύττιο
(151)
Edremit | Ἀτραμύττιον | Adramyttium | Αδραμύττιον | Adramytteion | Εντρεμίτ
Μικρά Ασία
(151)
Anatolia | Asia Minor | Ανατολία
Μέση Ανατολή
(151)
Middle East
Μεσόγειος
(151)
Mediterranean Sea
Πρόσωπο
δημιουργοί ή αναφερόμενοι
δημιουργοί
αναφερόμενοι
Κουρτζής Πάνος Μ., 1850-1931
(1)
Χρονολόγηση
1900 - 1949
(144)
1850 - 1899
(1)
1800 - 1849
(3)
1650 - 1699
(3)
Ιστορική περίοδος
Οθωμανική περίοδος
(6)
Νεότερη Ελλάδα
(145)
Βασιλεία Γεωργίου Α’
(1)
Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και Μικρασιατική Εκστρατεία
(2)
Μεσοπόλεμος
(142)
Β’ Παγκόσμιος πόλεμος
(142)
Φορέας / συλλογή
Ακαδημία Αθηνών
(142)
Αρχείο Παροιμιών και Λαϊκών Παραδόσεων του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών
(142)
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
(3)
Ιστορικό Αρχείο Αιγαίου Εργάνη
|
αποθετήρια
EKT
(3)
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη
(6)
Travelogues
(6)
Europeana τύπος
Εικόνα
(6)
Κείμενο/PDF
(145)
Άδεια χρήσης αρχείου
CC BY-NC 4.0
(6)
CC BY-NC-ND 4.0 GR
(142)
In Copyright (InC)
(3)
Γλώσσα
Ελληνική γλώσσα
(145)
1 - 30 από 151 τεκμήρια
Χάρτης
Πλέγμα
Ταξινόμηση
Σχετικότητα με κριτήρια
Άυξουσα χρονολογία
Φθίνουσα χρονολογία
Λογαριασμός εξόδων παραλαβής από εργοστάσια και φορτώσεων πυρήνων για το εργοστάσιο τ ου Διπίου
Χρονολόγηση
1914
Τύπος τεκμηρίου
Έγγραφο
Δημιουργός
Ι & Μ Καζάζης
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
Λογαριασμός του εργοστασίου στο Ντίπι
Χρονολόγηση
1915
Τύπος τεκμηρίου
Έγγραφο
Δημιουργός
Κουρτζής, Πάνος
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
Απόδειξη παραλαβής χρημάτων προίκας
Χρονολόγηση
1880
Τύπος τεκμηρίου
Έγγραφο
Δημιουργός
Καραμάνος, Σ.Μ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)
Ο προυφήτ’ Ηλίας έκανε παράπονο στο Θεό. Ήβλεπε στραβά πράματα κι στεναχωριόdανε. – Μα πώς τσι βλέπεις αυτούνοι κι δεν τζι τιμωρείς; Ρώταγε το Θιό. – Άμα είσι Θιός, τούλεγε Κείνος, πρέπ’ νάχ’ς και κοιλιά φαρδειά να παραβλέπ’ς. – Θα μι δώσ’ς μένα ένα μήνα να γίνω Θιός ναν τζι τιμωρήσω αυτουνούς. – Δεν θα τα καταφέρ’ς. - Θα τα καταφέρου. – Άνdε να δούμι. Πάρ’ ένα μήνα νάσι σύ ο Θεός. Αρχίνησι ο προφήτ’ Ηλίας τότες κι’ έκανε μπουμπουνητά, βροχές, σεισμοί, κακό. Πήγε να καταστρέψη τον gόσμο. Έστειλ’ ο Θιός κι τον φώναξε : - Συ τρείς μέρες έχεις μονάχα πούσι στον ουρανό κι κονdεύ’ς να καταστρέψ’ς τον gόσμο φαντάσου σα θα μείν’ς ένα μήνα. – Άει φύγ’ από δώ και να μην πάς άλλο να κατοικοήσ’ς ανάμισα στουν gόσμο , φύγε ψηλά στα βουνά, να μη dουν βλέπ’ς. Έτσι τον έβαλε μακρυά στα βουνά, να μη βλέπη, πούτανε στενόκαρδος. Ο Θεός πολλά πράματα προβλέπει
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Σ' ένα μιζάρι μέσα είχε ένα μνήμα Χριστιανής, που τ'ν είχε ένας Τούρκος. Την ώρα που ήτανε να d' στεφανωθή, αυτή πέθανε, όπως ήτανε με το στεφάνι στο κεφάλ'. Τη θάψανε στο μιζάρ' γιατ' ήτανε γυναίκα του Τούρκου. Εκέι στο μνήμα της φάνηκε ένας σταυρός διπλός. Οι Τούρκοι τον πελεκούσανι, τον χρίζανι, μα εκείνος έβγινι πάλι διπλός. Το μνήμα το λέγαμ' Αγία Ελένη
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Είχανι σκουτώσ' κάποιον σ' ένα μέρος. Ικεί που σκοτών'ς, σφαdάζ'. Περπάταγα νύχτα, κι όταν πήγα στο μέρος εκείνο, βλέπω μια γριά και κάdαν στη βρύσ' κι γέμ'ζε το λαγήνι. Η γριά μ' ακλουθούσι. Όταν πήγα στου τζαμί κουdά, άκουα ντάπ ντούπ τα βήματα από πίσου. Όταν είδα τον Πασβάν' και μι λέει “Επ!” γυρίζω πίσω μου, νε γριά ήτανε νε τίποτις. Στα Μιζαρλίκια φάνταζε. [Μιζαρλίκια= τούρκικα νεκροταφεία].
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Πλαγιάζαμι γέρος κι η γριά. Τη νύκτα ακούγω κι τραβούσανι τα καλάμια. Βγάζω το κιφάλι μου κι βλέπω ένα dρεβίση με τα παπ'τσέλια τ' ορθά, βαστά και τρία τέσσερα καλάμια κι τα σέρν' κι πάγαινε κατά τα μνήματα. Ήτανε ντεντές. [ντεντές= μέρος που έθαφταν τους Τούρκους, τους μεχαμετλήδες, τους αγίους να πούμε.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Τη Δευτέρα έχει σκόλη την Τρίτη παρασκόλη την Τετάρτη στο λουτρό και τη bέμπτη στο χορό την bαρασκευή στα bάνια, του Σαββάτου στα πλατάνια και τη Gυριακή ερώτα, πότε κόρη μου στη ρόκκα;
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Τέτοια χάλια έχ' η ρόκκα, ώσπου να γιμίσ' τ' αδράχτ'
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η γρία ξεθάρρεψε κι είπε : “Μάρτς ήρτε, ζιρτ – πίρτ τα κατσίκια μ'”. Μα η Μάρτ'ς πήρι δυό μέρες δανεικές απ' του Φλιβάρ' κι την πάγωσι.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Κάποτ' ανοίγ' ο ουρανός. Μια νύχτα (ήτανε των αγίων Αποστόλων) είδα κατά το νοτιά δυό – τρείς φορές κι άνοιξαν οι ουρανοί και κλείσανε. Ότ' έχεις να πής κείνην dην ώρα, γίνεται.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Αυτοίνοι πούνι μέσ' στο φιγγάρ', είνι δυο προσώπατα κοντά – κοντά . Φαίνοdι σαν να μαλώνουνι. Καμμιά φορά μαλώνουμι κι λέμε : Θα γίν΄με σαν αυτούνοι πούναι μέσ' στο φιγγάρ'. Τ' είν' αυτοίνοι; Δεν ξέρ'με.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Ήdαν ένας Χριστιανός μ’ ένα άλογο καλό και πήγε σ’ ένα χωριό, Ντιρελή. Έμεινε κει πέρα γκέτσκα. Πήγι κει για μέλιτα. Τον νεγκάζανε οι Τούρκ’ στο χωριό: Μείνε, μείνε. Αυτός δεν ήθελε, έφ’γε. Στη μεσαρία του δρόμ’ είχι σ’ ένα μέρος bουνάρ’ κι πλατάνια. Άμα είχι καμμιά σαραdαριά βήματα ως το bουνάρ’, τ’ άλογο αρχίν΄σι κι χτυπούσι τα ρ’θούνια τ’. Αυτός χτυπά, τ’ άλογο δεν πάει. Ξαναχτυπά και πάει τ’ άλογο. Μόλις έφτασε στο bουνάρ’, είδι ένα gύκλο γυναίκες παρία είχανη, γλενdίζανι πλάϊ στο νερό κι τρώγανι κι ζευκίζανι. Με τη φασαρία τη θ΄κή τς δεν dον είδανι. Τ’ άλογο προχώρησι bροστά. Μα μια γύρ’σε κι τον είδε. – Δε μας καταδέχισι να μας χαιρετήσ’ς; τον λέει – Κι τρέχ’ σαν αέρας κι κάθιτι πίσω στ’ άλογο κι τον αγκάλιασι έτσι. Τ’ άλογο στενοχωρέθ’κε πολύ. Ο ιδρώς έτρεχεν απάνωθέ τ’. Έπλεψε. Άμα κόνdιβι να bη στη Χώρα, τον άφσι κι λέει. – Ιγώ πειά δε θα σ’ αφήσω να ζήσ’ς πολύ. Θα σι τυραγνήσου. Πααίνει τον ήυρισκε πάντα. Με το συμbάθειο, πλαγιάζι κι μαζί τ’. Μέρα μι την ημέρα κείνος έλυωνι. Μα δεν bόρεγε να ξεκόψ’. Όπου πάγαινε, τον ηύρισκε. Στα δυο τα χρόνια ήταν ακόμα στο πόδ’. Στα τρία έπεσε στο στρώμα. Αυτήνη από κοντά. Σήμερα πεθαίνει, αύριο πεθαίνει, ούλο έτσι λεγαμι. Μα δεν ηξαίραμε τι έχει. Κάποιος ύστερα του είπε κι τούπε το μυστικό. Έτσι κι έτσι, μαθέ. – Μπορεί να γλυτώσ’ς. του λέει κείνος, μ’ ένα πράμα. Τον καιρό του Πάσχα, πριν ν’ανεστήσουνι, θα πας στην εκκλησία. Αυτήνη θα νέιναι στο παράθυρο τα’ ακκλησιάς, γιατί μέσα δεν μπορεί να μπή. Εσύ θα είσαι χωριστά της την ώρα π’ θάνα λέει το Ευαγγέλιο, bροτού ν’αναστήσ’. Έγινε λοιπόν έτσι. Κείν’ dη στιγμή έβγαλε κείνη μια φωνή απ’ το παράθυρο. – Ε, τώρα μι πέθανες- είπε. Κι έφυγε. Κι έσασε πειά αυτός. Ύστερα μας ήλεγε την ιστορία. Όμορφη, λέει, ήτανε. Δε γίνετ’ ωραιότερη. Μα με τυραγνούσε.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Οι Νεραγίδες ορίζουνε, δεν ξέρω πόσα, μέτρα. Τα πέρασες εκείνα, πάει, γλύτωσες. «Τζίν» τσ’ λέγανι αυτήνες. Σαράντα βήματα μακρυά δε bορούνι να σ’ ακλουθήσουν. Στη Νεραγίδα δε bιάνουνε σταυροί κι τέτοια. Να φύγ’ς μονάχα. Αυτές άμα σι πιάσ’νε στα χέρια, dως, σι χορεύνε κι σι πνίγουν.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Είχαμ’ ένα μέρος, Μασάτ’ το λέγανε. Πήγι μια γυναίκα να πλύν’. Πήγαινε την αυγή, μισάνυχτα, κι ήπαιρνε ξύλο κι έβανε στη γούρνα, να πιάσ’ νοbέτ’. Τη bιάσανε Νεραγίδες κι την dραυήξανε μέσα. Κατά πόδι της πήγε άλλη, και την είδε. Έτρεξε κι φώναξε τσι bαξεβανοί και τη βγάλανε πινιγμένη.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
“Στουν gόσμου είνι τρεις αρρώστειες μονάχα. Μια Θέρμη, μια Βλουγιά – βλογημέν' νάνι – κι μια πούνdα. Άλλού τίποτα δεν έχ. Τώρα βρούκανε 99 αστένειες στουν gόσμου.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Τη Μ. βδομάδα οι Οβριγοί κυνηγούν το Χριστό. Τόνε σταυρώνουν. Παίρνουνι ένα κέρατο κι κάνουνι τάχα το κλάμα του Χριστού. Έχουνι κι ένα μικρέλι κι το βάν’ νε και τσιρίζ’. Την Πρωτοσταυριά, θα πάρ’ν οι Οβριγοί έναν πετεινό που τον θρέφ’νε, και κείν’ dη μέρα τον σφάζουν κι τον τρυπούν και τσιρίζει. Και τον πάνε, δώρο τάχα, στις Χριστιανοί.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η Μαρτ'ς είχι τρείς γ'ναίκις. Άμα dαν gαλή η μέρα λέγαμι πως η Μάρτς ήγλεπε d'gαλή τ'γυναίκα. Άμα dαν χειρότερη, ήγλεπε την bio δεύτερη. Άμα dαν πολύ κακιά μέρα, ήγλεπε dη μαύρ' Τ'χάλαγι d'gαρδιά του.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η σκιά τσ’ συκιάς και τσ’ καρυδιάς είνι βαρειά. Έχ’ πικρό φύλλο. Μια φορά έπεσ’ ένα φίδ’ πάν’ απ’ d ‘gαρυδιά. Πήγι ένας να το σκοτώσ’, μα κείνο τον δάgασι κι αμέσως πέθανε. Ήταν ο διάβολος πόπισι απ’ d’ gαρυδιά.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Ήτανε ένας Μανώλ'ς. Ήτανε κλέφτης, αλλά έκανε καλωσύνες πολλές. Πάdρευε τις φτωχές. Γινόdαν τιπτίλ' κι δεν dον έπιανι μολύβ. Είχ' ένα bερbέρη που τον bιστεύγουdαν κι πήγαινι στα λιμέρια τ' κι τον bαρbερ'ζι. Οι Τούρκοι συννενοηθούκαν μαζί τ' οτι κείν' dην ώρα π' εγώ θα dον αλείψου σαπ'νάδα για να ξυρ'στή, κείν' dην ώρα ο Μανώλ'ς θα βγάλη το τίμιου ξύλου, για να dον πιάσ' το ξυράφ'. Μι το bαλdά του δώκαν μια στα μούτρα κι τον σκότ'σαν. Δε φοραγε μαθέ, το τίμιο ξύλο. Άμα τελειώσι αυτό, πέφτ'νε του bαρbέρ' τα σανίδια κι σκότωσι αυτόνι π' τον bρόδωσι. Ο Θιός είδι την αμαρτία.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η Χαχάμ'ς γιό Ιβραίος μι τουν Πατριάρχ' του δικό μας μαλώνανι για τη θρησκεία dους. Η χαχάμ'ς ήλεγε : - Θ'κη μας η θρησκεία είνι καλή. Η Πατριάρχ΄ς : - Η δ'κή μας. Η βασιλιάς Σουλτάν αγαπούσι τις Χριστιανοί κι 'ιπέμ'νι κι αυτός πως η δ'κη θρησκεία είνι καλή. Λέει γι' Οβριαίος χαχάμ΄ς στο βασιλιά : - Ενώ 'νι δυνατή η θρησκεία dουν, να μας τ΄αποδέιξ. - Να πή κείνο το βουνό να κατίβη φωνάξανι τ' bατριάρχ' : - Θέλ'με το β'νο κείνο να το πής να κατ'βή. Τότις θα πιστέψωμι κι μείς. Τον έδωσι τρείς μέρες διορία, ο Σουλτάν. Η Πατριάρχης μάζιψι δισποτάδις, παπάδις, διακοί κι' κάνανι δέησ΄- Περικαλούσι τρείς μέρες το Θεό να κατέβη κείνο το βουνό ... Είχι κι έναν ασκητή Χριστιανό μέσα στη Χώρ' αυτήνη. Άμα σωθήκι η λιτανεία που κάνανι, λέει ένας στον Πατριάρχη, μάθε : - Είνι κι ένας ασκητής, πόχει το μάτι του βγάλμενο. Να dον φωνάξ'με; Αυτούνου το μάτ' ξέρεις πώς ήβγε; Ήdανι τζαγγάρης, παπ'τσής που λέμε. Πήγι μια γυναίκα να παραγγείλ' παπούτσια, σήκωσι το φ'τσάνι τς λιγουλάκι, φάν'κι του πόδ' τς. Γύρ'σε κείνος το μάτ' του να δή, θύμωσ' ο ίδιος, ίδωκε μια κι' ήβγαλε το μάτ' του. Τόσο θρήσκος ήτανι. Πήγαν λοίπον κι τον φώναξαν, νάρθ' να κάμη δέησ' να κατιβάσ'νε το βουνό. Μαζευτούκαν κόσμος. Χαχάμ'δες, Βασιλιάδες, Γιοβρέϊσσες. Αρχινήσαν κι κάναν δέησ' οι Θ'κοι μας. Γύριζ' και λέ η Πατριάρχ'ς του βασιλιά : - Τι θέλ'ς, μάθε, Βασίλια; - Θέλω, λέει, να της πής αυτό το β'νο να κατιβαίν! - Με τη δύναμη του Θεού, θα τ' κατιβάσωμι φωνάζ' αυτόν το bαπ'τσή μ' ένα μάτ'. - Σύ θα πής να κατιβή το β'νο. Αρχίνησ' το βουνό κι κουνιότανι κι ηρχόdανι κατά τον gόσμο. Το έιδ' η βασιλιάς κι τούπι : Για τ' όνομα του Θεού! Να σταματήσ'. Θα μας β'λιάξ' ούλοι! Είπι λοιπόν η ασκητής. – Σταμάτα! Στάθκι το βουνό. Είνι ακόμα εκεί σταματημένου πάνω από τη bόλη, Το λένε «dούρ – dααγ» δηλ. «στάσου βουνό». Ο βασιλές δέχτηκι τότε, πως η θρησκεία των Χριστιανών είνι πιο δυνατή. Η χαμάμ’ς όμως λέει :- Μάντευς είναι. Άμα είνι πιο δυνατή η θρησκεία αdων, να dτον ποτίσετε φαρμάκ’ το bατριάρχ’! Κι άμα δεν πιθάν’, να μι παίρνετε του κεφάλ’. Φώναξανι πάλι του bατριάρχ’. – Αυτό που κάνατι δεν ήτανι σωστό. Είχατι κάν κάτ’ κι μας φαινόdανι πως κινιέτι το βουνό. Θα σι βάλωμι ένα ποτήρ’ φαρμάκ’ κι θα dο πιής κι ά δεν πάθης, τότις είμαστε σίγουροι πώς είνι η θρησκεία σας δυνατή. Δέχτηκε η Πατριάρχ’ς. Φέρανι του ποτήρ’. Κέινος για να τον σταυρώσ’ χωρίς να dον bαρν είδησ’ λέει, κι έδειχνε μι του χέρ’ του : - Από δώ να dο πιώ, από κέι να dο πιώ, από δω να dο πιω, για από εκεί να dο πιώ; Κι έκανι σταυρό. Του δίν’ ύστερα μια, κι πάει κάτω. Πιράσανι 5 λεφτά, 10, 20, δεν πάθινι τίποτα. Λέει η Πατριάρχ’ς. – Ξιπλύνετι του ποτήρ’ κι δώστε το Χαχάμ’ να πιή. Η Χαχάμ’ς τάφιτι bαστούν! Βάλανι νερό, ξιπλύνανι του ποτήρ, του το δώκανε να το πιή. Άμα περάσανι 5 λεφτά, ξερός η Χαχάμ’ς. Είδι η Βασιλιάς κι ικατάλαβε πως η δική μας θρησκεία είνι πιο δυνατή και την εχτιμάει από τότες πιο πολύ. Τους εβραίους δεν τα εχχτιμάει.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Τη Μεγ. Βδομάδα οι Οβραίοι μέσα στα σπίτια dουν κάνουνι τα βάσανα του Χριστού. Γατα πιάνουνι, πίτ'νο πιάνουνι, οτι πής, κι το σταυρώνουν σα dο Χ'στό. Είδα ιγώ από μια τρύπα, Μιγάλ' Πέφτ'. Μαζωχτούκανι ούλ' οι Εβραίοι, οι Οβρέϊσσες, ούλ' μαζωμέν'. Πίσου πίσου ήρτι κι η Χαχάμης dων. Είχι κι στα χέρια dου ένα bετεινό μιγάλο, 3 οκάδις. Κατόπιν είχι κι ένα σταυρόμαύρο καταμεσή. Απάνω στου τραπέζ' είχαν καρφιά πέντε κι ένα σκερπάν΄. Η Χαχάμ'ς πήρι τουν bετ΄νό, μι του σκοιμνί διμένον, κι τον γύρ'ζε πέρα δώθε. Οι άλλοι τον κλωτσούσαν, τον φτυούσαν. Ύστερα μ' άλλους ου πετεινός κάχ! Κι ήβγ' η υχή του. Ιμείς λογιάζαμι από την τρύπα ένας ένας με τη σειρά. Τουν πήρι πάλ' η Χαχάμ'ς κι τουν γύρ'ζε, κι οι Γιοβραίοι τον κάνανι ρεζίλι. Στερνά τουν πήρι ένας κι τον πέταξι όξω. Σκώνοdαν ένας ένας κι φούλαγε το χέρ' του Χαχάμ' κι πήγαινε στ' δουλειά τ'. - Αυτό ήτανι. Σ'χώρα μι κι ο Θεός σχωρέσ' σε.
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Κάνι του καλό κι ρίξ' του στου γιαλό
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Όπ' δε σι σπέρνιν, ικεί φυτρών'ς
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η κόρη στ' gούνια κι' η προίκα στ' σεdούκα
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Σώνdιν τα λάχανα, σώνdιν κι' οι λαχανίδις
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Ώρα καλή, bάρbα! Λε κ'τσιά σπέρνου!
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Έπιασε ένα γκιουρουντου πατιρντί
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η πάστρα είνι μ'σή αρχουdιά
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
Η πέτρα οπ' κάτι, μαλλιάζ'
Χρονολόγηση
1940
Τύπος τεκμηρίου
Παροιμία
Δημιουργός
Λουκάτος, Δημήτριος Σ.
Τόπος
Αδραμύττιο
Φορέας
Ακαδημία Αθηνών
×
×