SearchCulture.gr | Αναζητήστε τεκμήρια πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης στο SearchCulture.gr

Πληκτρολογήστε λέξη ή φράση

Τύπος τεκμηρίου

Θέμα

Πρόσωπο ως δημιουργός ως αναφορά

Ιδιότητα προσώπου ως δημιουργός ως αναφορά

Ιστορική περίοδος Χρονολόγηση αναζήτηση σε αυστηρά χρονικά όρια

Τόπος

Φορέας / συλλογή

Άδεια χρήσης αρχείου

Περισσότερα κριτήρια αναζήτησης

Καθαρισμός Βοήθεια

1 - 30 από 110 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Πήλινος μελαμβαφής δίωτος σκύφος, αττικού τύπου, από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Πήλινος μελαμβαφής δίωτος σκύφος, αττικού τύπου, από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Χρονολόγηση: 326 π.Χ.
Ιστορική περίοδος: Ύστερη Κλασική περίοδος
Τύπος τεκμηρίου: Αγγείο, Αρχαιολογικό αντικείμενο
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων

Τμήμα πήλινου μελαμβαφούς άωτου σκυφιδίου από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Τμήμα πήλινου μελαμβαφούς άωτου σκυφιδίου από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Χρονολόγηση: 150 - 125 π.Χ.
Ιστορική περίοδος: Ύστερη Ελληνιστική περίοδος
Τύπος τεκμηρίου: Αγγείο, Αρχαιολογικό αντικείμενο
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων

Πήλινο μελαμβαφές άωτο σκυφίδιο από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Πήλινο μελαμβαφές άωτο σκυφίδιο από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Χρονολόγηση: 200 - 175 π.Χ.
Ιστορική περίοδος: Μέση Ελληνιστική περίοδος
Τύπος τεκμηρίου: Αγγείο, Αρχαιολογικό αντικείμενο
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων

Τμήμα πήλινου μελαμβαφούς άωτου σκυφίδιου από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Τμήμα πήλινου μελαμβαφούς άωτου σκυφίδιου από την Αγορά (Δ. Σουλίου)

Χρονολόγηση: 200 - 175 π.Χ.
Ιστορική περίοδος: Μέση Ελληνιστική περίοδος
Τύπος τεκμηρίου: Αγγείο, Αρχαιολογικό αντικείμενο
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού - Διεύθυνση Διαχείρισης Εθνικού Αρχείου Μνημείων

Σούλι ήτοι σελίδες ιστορίας Σουλίου : Πραγματεία απαγγελθείσα ενώπιον του Φιλολογικού Συλλόγου Βύρωνος / Υπό Ιωάννου Π. Ράγκου.

Σούλι ήτοι σελίδες ιστορίας Σουλίου : Πραγματεία απαγγελθείσα ενώπιον του Φιλολογικού Συλλόγου Βύρωνος / Υπό Ιωάννου Π. Ράγκου.

Χρονολόγηση: 1880
Τύπος τεκμηρίου: Βιβλίο
Δημιουργός: Ράγκος, Ιωάννης Π.,1790-1865
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Πανεπιστήμιο Κρήτης

Ιστορία του Σουλλίου / συγγραφείσα παρά Χριστοφόρου Περραιβού υποστρατήγου, εκδίδοται επιστασίαι Κ. Ζησίου καθηγητού.

Ιστορία του Σουλλίου / συγγραφείσα παρά Χριστοφόρου Περραιβού υποστρατήγου, εκδίδοται επιστασίαι Κ. Ζησίου καθηγητού.

Χρονολόγηση: 1889
Τύπος τεκμηρίου: Βιβλίο
Δημιουργός: Περραιβός, Χριστόφορος,1774-1863.
Αναφερόμενο πρόσωπο: Ζησίου Κωνσταντίνος
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Πανεπιστήμιο Κρήτης

Μπενιζέλος Ρούφος προς Άγνωστο

Μπενιζέλος Ρούφος προς Άγνωστο

Χρονολόγηση: 1825
Τύπος τεκμηρίου: Επιστολή
Δημιουργός: Μπενιζέλος Ρούφος
Αναφερόμενο πρόσωπο: Ρούφος Μπενιζέλος
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ιστορία του Σουλίου ή ηρωικοί πόλεμοι των Σουλιωτών και Σουλιωτίδων

Ιστορία του Σουλίου ή ηρωικοί πόλεμοι των Σουλιωτών και Σουλιωτίδων

Χρονολόγηση: 1908
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας

Στο βουνό Λούτσα (πάνω από τον Αυλότοπο) ήταν μια βρύσ’. Εκεί μια φορά ήτανι δυο αδέρφια τσελεγκάδες. Πήγανι να ποτίσουνι τα πρόβατα στη βρύσ’ και λέει ο ένας, δεν τα κουρεύουμι τα πρόβατα εδώ σήμιρα; Και λέει ο άλλος, να τα κουρέψουμι. Κούρεψαν τα πρόβατα, μοίρασαν τα ‘ποκάρια (=μαλλί) μάλωσαν στη μοιραδά. Χτυπήθ’καν κι ο μεγαλύτερος σκότωσι το μικρότερο. Ο μεγαλύτερος τότες εβούλλωσι τη βρύς΄μ’ εξήντα ποκάρια μαλλί κ’ έφ’γε. Από τότες το νερό εχώνεψε (=έφυγε) από εκεί και βγαίνει τώρα σε μια εκκλησία κάτ’ στη Στρούνη. Έτσι έχου να το πούνι. Και βγαίνει το χειμώνα μόνο ικεί

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Πάτερ Κοσμάς ήρθ' εδώ στο Σούλ' ... από κεί πάει στην Παραμυθιά κατόπι βήκανε όλ' οι Τούρκ' κάτ' στον Άγιο Γιώργη και πήγανε για να τον σκοτώσ'ν. Ο Αγάς ο μεγαλύτερος δεν είχε παιδί, τη γυναίκα του την είχε έγκυος. Μόλις πάει εκεί τον έπιακε από το χέρι και του λέει. Να σου ζήσ' το παιδί. Την ώρα κείνη χωρίς να ξέρη ο αγάς γέννησε η γυναίκα τ' κ' έκανε παιδί. Έτσι ο πάτερ Κοσμάς γλύτωσε και του έδωκε του πασά τρία μήλα και μια λειτουργία σ' ένα μαντηλάκι χρυσό. Και του είπε : Όσο να να βαστάξ'ν τα μήλα να σαπούν και το μαντήλ', ως τότι είναι Τούρκικο, μόλις σαπίσ' το μαντήλ' έρθ' το 'λληνικό

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν αποκεφάλισαν οι Τούρκ' τον πάτερ Κοσμά ο Αλής έσφαξε για εκδίκηση δεκαεφτά Μπέηδες στο Τεπελένι

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Πάτερ Κοσμάς ήρθ' εδώ στο Σούλ' πρώτα στη Κιάφα. ... Από κεί έπειτα ήρθε στο Τσαγγάρι (χωριόν) Εκεί που κούμπησ' και κάθουνταν και δίδασκε τα λόγια τα καλά ο τόπος αυτός γίνηκε βακούφ'κος, ως τα σήμερα. (δηλαδή τόπος που νέμεται η εκκλησία)

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Πάτερ Κοσμάς ήρθ' εδώ στο Σούλ' πρώτα στην Κιάφα, από κεί έπειτα ήρθε στο Τσαγγάρι κια από κεί πάει στην Λιβίτιστα (Ζωτικόν). Εκεί κάθονταν απού κάτ' από μια λεύκα μεγάλη κοντά στην εκκλησία του χωριού και τους είπε αν δήτε τη λεύκ' αυτή καμμιά φορά να στεγνώσ' απού πάνω χαράς τ' εσάς, αν στεγνώσ' απού κάτω αλιά σε σας. Και η λεύκα εξεράθ' απού την κορφή. Είναι σήμερ' ακόμα από τη μέσ' και κάτω χλώρη και από τη μέσ' και πάνω ξεράθ'κε

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Πάτερ Κοσμάς ήρθ' εδώ στο Σούλ' πρώτα στη Κιάφα και τους είπε, όταν ιδήτε τα χιλιάρμενα στη Σπλάντζα μέχρι την Κέρκυρα, τότε θα ελευθερωθή ο τόπος, θα ζήσ' ο λύκος με τ' αρνί. Το χιλιαρμένο ακόμα δεν έχει φανή. Έπειτα τους έβαλε κ' έκοψαν πενήντα βέργες μικρές και τις αντάμωσε και τς είπε σπάστε τς και δεν μπόρεσαν να τις σπάσουν. Κ' ύστερα τς έκαμε μία μία και τότενες εσπάστ΄καν. Τότε τς είπε αν θέλετε να ζήσετε καλά θα πρέπει να είστ' ενωμένοι. Την ίδια μέρα είχε σκοτωθή ένα παιδάκι στο Σούλι. Σε δύο χιλιάδες μέτρα μακριά ο Κοσμάς λέει : - Α το καημένο το παιδί, λέει, το σκότωσαν. Και πόσο μακρια ήταν αυτός το είδε

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Πάτερ Κοσμάς πάει στον Αλή πασά. Εσύ του είπε θα γένης μεγάλος άνθρωπος, του είπε, αλλά να μου φυλάξ'ς και μένα τα πρόβατα του είπε. Και τότες ο Αλής τον ερώτ'σε αν θα πάω στην Πόλ'. Και του είπε : - Θα πάς με κόκκινα γένεια και θα μείνης

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ στον τόπο μας, στον ποταμό, είναι δυο τοποθεσίες, μια είναι αμμουδιά (Σπλάντζα) παραλία στο Ιόνιο. Εκεί θέλουν να πούν πως υπήρχε βάρκα, πλήρωναν οι ψυχές και περνούσαν στην απέραντη όχθη. Άλλοι λέν πως κοντά στη σκάλα της Τζαβέλαινας είναι μια σπηλιά. Από κεί βγαίνει πάρα πολύ νερό και ότι ο Άγιος Δονάτος σκότωσε το θηρίο που κρατούσε το νερό. Το νερό το ‘χε φαρμακωμένο το θηριό, κι όταν σκότωσε το θηριό ο Άγιος Δονάτος το νερό έγινε γλυκό . Έπιε και είδε ότι ήταν γλυκό. Και ειδοποίησε τον κόσμο. Για αυτό πήρε το όνομα Γλυκύ το μέρος μας. (Ποταμό = Ετσι λέγουν τον Αχέρονα)

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Απόστολος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εγώ θα σας πώ την ιστορία του Φαναρίου που την άκουσα από τη γιαγιά μου Κωσταντώ Παπά, που έζησε 110 χρόνια κι απέθαεν πρόπερσυ στα 1956. Εκει στην τρύπα του στοιχείου αντίκρυ στη Σκάλα της Τζαβέλαινας υπήρχε το θεριό. Ο Βασιλιάς ο Πύρρον έστελνε ένα καθημερινώς να τον φάη το θεριό για ν’ απολύση το νερό τρείς ώρες την ημέρα για να πίνη ο κόσμος εδώ στα γύρω χωριά. Αυτό γενόντανε, έπεφτε ι ΄κλήρος σε κάθε σπίτι με τη σειρά. Αφού πέρασε η σειρά σ’ όλους ήρθε κ’ η σειρά του Βασιλιά, να στείλη κι αυτός ένα παιδί. Κ’ έστειλε μια κοπέλλα τσούπρα. Τη στιγμή που έφτασε η τσούπρα στην τρύπα του στοιχειού επέρασε κι ο άγιος Δονάτος. Κι ερώτησε ο Άγιος Δονάτος την τσούπρα για ποιο σκοπό βρισκόταν εκεί. Η τσούπρα του είπε : Ήρθα για να με φάη το στοιχειό. Κι ο άγιος Δονάτος της είπε να μη φοβηθη και κάθισε κάτω από έναν ήσκιο, κάτω από ένα πλατάνι και είπε της τσούπρας να τον ψειρίση στο κεφάλι. Κι όταν δή το στοιχειό να βγαίνη, να τον σηκώση. Ο Άγιος Δονάτος αποκοιμήθηκε : Εβγήκε το στοιχειό και η τσούπρα από το φόβο της δεν εμίλησε. Εδάκρυσε και τα δάκρυα πέσανε απάνω στο πρόσωπο του αγίου Δονάτου. Ξύπνησε ο άγιο - Δονάτος και είπε τση τσούπρας. Μη φοβάσαι λέει. Και παίρνει την τσούπρα, τη βάνει πίσω στα καπούλια. Ανέβηκε ο Άγιο Δονάτος απάνω στο άλογο. Τη στιγμή που άνοιξε το στοιχειό το στόμα του για ν’ αρπάξη το άλογο, ο άγιος Δονάτος με το σπαθί του ετρύπησε το στοιχειό ακριβώς μέσ’ το στόμα που άνοιξε και το σκότωσε. Ο Άγιος Δονάτος κατέβηκε εδώ στο χωριό και είπε στον κόσμο να πιούν νερό, ενώ ο κόσμος δεν πίστιβι για να πιή νερό. Και έπιε ο Άγιο Δονάτος πρώτος με το χέρι τρείς φορές νερό λέγοντας. Τι γλυκό νερό είναι; Και γι’ αυτό το χωριό μας πήρε τ’ όνομα Γλυκύ. Τη στιγμή που σκότωσε το θεριό ο άγιο Δονάτος κατέβηκε κι έκοψε τη μισή γλώσσα του θεριού κ’ η τσούπρα έφυγε κ’ επήγε στον πατέρα της κ’ εδιηγήθηκε στο βασιλιά όλη την ιστορίαν που είδε. Κι ο βασιλιάς εκάλεσε όλον τον κόσμον να δή ποιος σκότωσε το θεριό. Τη στιγμή που έφυγε ο άγιο Δονάτος από την τρύπα του στοιχειού, πέρασε κάποιος άλλος κ’ έκοψε κι αυτός την υπόλοιπην μισή τη γλώσσα. Κ’ επαρουσιάστηκαν στο βασιλιά όλοι. Ο δεύτερος που έκοψε τη μισή τη γλώσσα, την έδειξε στο βασιλιά, γιατί θα ‘παιρνε την κόρη του γυναίκα. Ενώ η τσούπρα τον εγνώριζε ότι δεν ήταν αυτός. Και η τσούπρα ήφερε γύρα τον κόσμο, που ήταν μαζεμένοι κι εγνώρισε τον Άγιο Δονάτο. Κι ο βασιλιάς τον εκάλεσε μέσα στο παλάτι και του είπε τι χάρη, να του κάμη επειδής που γλύτωσε τη τσούπρα του και τον κόσμο που έπιναν νερό. Κι ο άγιο Δονάτος δε ζήτησε τίποτε μόνο να φκειάση ένα εκκλησάκι απάνω στο Κούγκι. Κι όταν ανέβηκε ο άγιος Δονάτος απάνω στο Κούγκι εβγήκε νύχτα έξω από το εκκλησάκι και είδε ένα καράβι να περνάη στη Σπλάντζα. Είδε το φώς και είπε μέχρι εκεί που ‘ναι το φανάρι αναμμένο να γίνη ξερά, και το πρωί φύγανε όλα τα γερά και κατεβήκανε στη θάλασσα και πήρε την ονομασία Φανάρι

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Απόστολος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τον καιρό που χτίζανε την Παναγία “Γλυκής” είχε διακόσιους μαστόρους και τα μάρμαρα τα βγάζανε με το καΐκι στη Χόϊκα κι απ' εκεί τα μεταφέρνανε γυναίκες – γερός κόσμος θα ήτανε. Όταν τελείωσε το μοναστήρι, οι μάστοροι δεν μπορούσαν να τα βάλουν το εν' πάνω στ' άλλο. Ένα μεσημέρι τρώγαν έξω κεί, έστειλαν ένα μικρό παιδί, για να πάρη το βαρέλι με το νερό, που 'ταν μέσ' στην εκκλησία. Τη στιγμή που πήγε ο μικρός βρήκε την Παναγία μέσα να σηκώνη τα μάρμαρα και βαστήξε το μικρό μέσα να τη βοηθήση. Ο μικρός δεν μπορούσε βέβαια να βοηθήση, αλλα η Παναγία τον εβάστηξε μέσα για να μη μάθουνε οι μαστόροι πως εκείνη τ' ανέβαζε μόνη της. Δεν θα 'θελε, φαίνεται, να φανερωθή στους μαστόρους. Μόλις τελείωσαν οι κολώνες ο ικρός πήρε το βαρέλι το νερό κ' έφυγε έξω. Ο αρχιμάστορος επειδής κι άργησεν ο μικρός του 'δωσε ένα μπάτσο και το χέρι του μόλις τον εχτύπησε το μικρό του έγινε πληγή. Διηγήθηκεν ο μικρός τι είδε μέσα στην εκκλησία και πήγανε όλοι οι μάστοροι μέσα στην εκκλησία και προσκύνησαν (είναι θαματουργή πολύ η Παναγία στην εκκλησία μας). Μόλις προσκύνησε ο αρχιμάστορας, που 'δωσε το μπάτσο στο μικρό, το χέρι του γέρεψε αμέσως. (Διηγείται ο Χαρίλαος Παπάς, ετων 27, της δ' δημοτ. Ο Χ. Παπάς ασκεί το επάγγελμα του γεωργού. Λέγει : “την άκουσα από τη γιαγιά μου που πέθανε το 1956, σε ηλικία 110 χρονών”

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στη ράχη απέναντι από το Κούγκι, που το λένε Παραβούνι δίπλα στο Γκορίλα είναι μια σπηλιά φκειαγμένη εκκλησία. Την εκκλησία την έφκειαξι ο άγιος Αρσένιος δίχως να τον βλέπη ανθρώπου μάτι. Ο Άγιος δούλευε μόνος του. Εκεί ασκήτευι, εκεί αγίασε. Ήτανε τζομπάνος. Γι' αυτό εκεί μέσα έχει φκειάξει από λιθάρι καρδάρια, καζάνια, τσαντήλες σαν νά 'ναι γεμάτες τυρί και στάζουνε νερό όπως στάζει το τυρί από την τσαντήλα. Έπειτα από καιρό άλλος τζομπάνος πέρασι από 'κει και βρήκι μέσα την εικόνα του Αγίου Αρσενίου και όλα τα σύνεργα της τζομομπανικής. Μέσα εκεί στη σπηλιά ήτανε μια μικρή στέρα (= στέρνα) που μάζευε νερό με τις σταλαματιές και όσοι άρρωστοι επλύνουνταν απ' αυτό το νερό γερεύανε. Ύστερ' από κάμποσο διάστημα μια Τουρκάλα που δεν μπορούσι να γιατρευτή πουθενά έμαθι για το νερό αυτό και ελούστ'κι και αμέσως έμεινε ξερή η στέρα. Από τότες μολεύτηκε το νερό κ' η στέρα εχάλασε.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Δεν ξέρω πια εποχή πέσανε οι Τούρκοι και θέλησε ο αγάς ιδώ να χαλάσ' το μαναστήρ' να φκεάξη ένα κάστρο. Πολεμούσε Σουλιώτις. Καλάει τον πρόεδρο του χωριού και του είπε να χαλάσουν το μαναστήρ' είδε εαν δεν το χαλάσουν θα ΄σφαζε όλους τους άντρες του χωριού. Μαζεύτηκαν όλοι οι χωριανοί, το βράδυ σ' ένα σπίτι, κρυφά βέβαια απ' τς τούρκ' και το αποφασίσανε οτι δεν το χαλάν το μαναστήρ' κι ας τους σφάξουνε. Και τη νύχτα το μαναστήρ' γκρεμίστ'κε μόνο του. Σ'κώνετ' ο αγάς το πρωί και το 'δε γκρεμισμένο. Είχε μια καμπάνα, λέγανε κ' ήταν ολόχρυση, ήταν απαγορευμένη να τη χτυπήσουν, γιατί όσες γυναίκες ήτανε στο μήνα τους αποβάλλανε. Κ' η καμπάνα το πρωί δεν ευρέθ' κι πού πήε, καθόλου δεν ξέρει κανένας βέβαια. (Την άκουσα από τη γιαγιά μου που πέθανε το 1956 σε ηλικία 110 χρόνων.).

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στην παλιά εκκλησία της “Γλυκής” (που μόνο τα ερείπια της σώζονται) στον τοίχο προς τα δυτικά κάτω υπάρχει κάναλη από κεραμίδι. Λένε πως οι βοσκοί από το απέναντι βουνό άρμεγαν και με σωλήνα στέρναν το γάλα στους μαστόρους που χτίζαν την εκκλησία. (Σημ. Η απόστασις πόλυ μεγάλη και αποκλείεται τοιαύτη εκδοχή.)

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν οι Τούρκ' πήραν το Σούλι, κατάστρεψαν όλα τα σπίτια, τις εκκλησίες, και μια εκκλησία τον Άγιο Νικόλαο τον έκαμαν τζαμί. Προχώρεσαν και πήγανε στον Άγιο Δονάτο στο εκκλησάκι για να το καταστρέψουνε κι αυτό. Δεν μπόρεσαν όμως να το πειράξουν κ' είπαν να το κάνουν τότες να βρούν άλλο τρόπο να το γκρεμίσουν. Ξεκίν'σαν να κατιβούν για να βρούν τρόπο να το γκρεμίσουν και στο δρόμο που πήγιναν περνώντας στον Ποταμό (Αχέρωντα) έμπαιναν για να βγούν απέναντι. Δεν είχε γέφυρα και μπάιναν, μέσα στο νερό. Εκεί επνίγουνταν. Το μέρος αυτό του ποταμού πήρι τ' όνομα βίρα του Αγίου Δονάτου ή σιγάλα τ' Αγίου Δονάτου, γιατί εκεί το νερό είναι ακίνητο.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τον καιρό που χτίστηκε η εκκλησία στην “Γλυκή” η Παναγία, τις μαρμάρινες κολώνες, που σώζουνται σήμερ' ακόμη, τις φέρανε από την Κωνσταντινόπολη. Έδω ήτανε θάλασσα, ήτανε λίμνη, λίμνη που επικοινωνούσε με τη θάλασσα. Τις φέρανε με καΐκια, έτσι έχουν να πούν. (Γλυκή = Η κοινότης γράφεται “Κοινότης Γλύκής”).

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στο δρόμο προς το Γαρδίκι στη Σαμπάνιλα είναι δυό μεγάλες πέτρες, τετράγωνες, που δέκα νοματαίοι δεν μπορούν να σηκώσουν τη μία. Λένε οτι μια γυναίκα ετότε είχε το μικρό της άρρωστο και για να γιάνη το μικρό της θέλησε να προσφέρη κι αυτή δυό πέτρες όταν εγινότανε το μοναστήρι της Παναγίας “Γλυκής”. Και πήρε μια πέτρα από τη μία αμασκάλη και μια από την άλλη και προχώρησε να 'ρθη προς την εκκλησία και κεί έμαθε πως τελείωσεν η εκκλησία και τις αφ'σε στον τόπο, όπου είναι σήμερα. Η γυναίκα αυτή είχε το μικρό ζαλωμένο πίσω στον πλάτη. Κ' έρριξε το μαστό της πίσω για να θηλάση το μικρό που 'χε ζαλωμένο και πήρε τις πέτρες στις αμασκάλες. [ Σημειώσις Δ. Β. Οικονομίδου, Η ανωτέρω παράδοσις αποτελεί παραλλαγήν της προηγούμενης παράδοσεως. Ο Στάυρος Παπάς που μου υπαγόρευσε την προηγούμενην παράδοσιν κατάγεται από την Χόϊκα Σουλίου (χωρίον κειμένον πλησίον της “Γλυκής και του Γαρδικίου), ο δε Χρίστος Χρήστου κατάγεται από την “Γλυκή” Μαργαριτίου.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στο δημόσιο δρόμο μεταξύ Γαρδικίου και Χόϊκας ακριβώς στο σύνορο, στο μέρος Λακκιά Μώχαμετ, υπάρχουν δυό πέτρες, που ζυγίζουν άνω από χίλιες οκάδες η κάθεμία. Επάνω στην πέτρα, όπως λέν οι παλιοί εκείνος που την σήκωνε, φαίνονται ακόμη τα δάχτυλα. Είναι η πέτρα ακόμη εκεί. Φαίνιυνται τα δάχτυλα. Αυτές έχουν μεταφερθή εκεί από άνθρωπο. Οι παλιοί λέν πως αυτός που πήε τις πέτρες κεί πέρα ήταν γυναίακ και τς είχε απού κάτ' απού τις αμασκάλες της μιά από δώ μιά απ' εκεί. Όταν τις άφ'σε κάτω τότις έβαλε το χέρι τς πέτρις εκεί είχε και το παιδί της στη σαρμανίτσα φορτωμένο. Και το μαστάρι τς το πέταγε πίσω στους ώμους της και βύζαινε το μικρό.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κοντά εκεί σ' ένα μέρος που λέγεται μαναστήρι Μπούντας είναι επάνω σε μια πέτρα τα χέρια της Αγίας Παρασκευής (οι παλάμες) (αποτυπώμενα). Είναι μαναστήρι μεγάλο της Αγίας Παρασκευής. Στην εορτή της γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Μαζεύονται πάνω από 5000 άνθρωποί.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ κοντά στο Καστρί στο Φανάρι κάτ' από την Ποταμιά εκεί είδα με τα μάτια μου (λέγει ο Φίλης Μαργαρίτης ετών 81) επάνω σε μια πέτρα ομπλή από άλογο. Λένε οτι είναι η ομπλή του αλόγου του αγίου Γεωργίου ή του αγίου Δημητρίου.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Απάνω στον ούρανο ειναί ο πάπας κ' η παπαδιά, το ζευγάρι, οι κλέφτες, ο νουνός με το βαφτιστήρι, όλα ότι είν' εδώ είν' απάνω, αλλά ποιός τα ξέρει;

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ στον τόπο μας, στον ποταμό, είναι δυο τοποθεσίες, μια είναι αμμουδιά (Σπλάντζα)παράλια το Ιόνιο. Εκεί θέλουν να πούν πως υπήρχε βάρκα, πλήρωναν οι ψυχές και περνούσαν στην απέναντι όχθη. (Ποταμό= έτσι λέγουν τον Αχέροντα)

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έχουν να πουν πώς υπήρχε στη Σπλάντζα (παράλιο χωριό στο Ιόνιο, κοντά στην Πάργα) ένα φανάρι για να περνούν τα πλοία. Όλος ο κάμπος έπειτα με τα γύρω χωριά πήρε το όνομα Φανάρι.

Χρονολόγηση: 1958
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Οικονομίδης, Δημήτριος Β.
Τόπος: Σούλι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών