SearchCulture.gr | Αναζητήστε τεκμήρια πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης στο SearchCulture.gr

1 - 12 από 12 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Άλλον έναν κεχαγιά τον καβαλλίκευαν κλέφτες, να τις πάη σε χωριό. Κείος τις γύριζε, δεν τις πήγε σε χωριό. Ξένος είμαι. Άμα έφεξε λέει : - Συ δεν είσαι ξένος. Μονέ τόκανες επίτηδες, για να μη μας πάς σε χωριό. Πάνε και τον δέν 'νε το ζνύχι τ' ανάμεσα στα σκέλια τ' και τον βγάλαν ποπίσω 'πο τη μάντρα. Έχ' έναν νόχλο μέτρα, τον γκύλισαν απ' εκεί και κατέβκε μέσα στο ργιάκ' μέσα στις πικρουδάφνες. Έχ' και περιβολάκ'. Σκίπ' (Σκήπ;). Τρεις βραδειές κατέβαινεν αγιοφώς, για να καταλάβνε κόσμος, να πά να δγιούν. Πήγαν τον βρήκαν τον άθρωπο, λειωμένο πια. Θέλ'ς αγιασμένος ήταν αυτός ο άθρωπος, έσωσε τόσον κόσμο. Ήθελαν να χαλάσ'νε χωριά οι κλέφτ'. “Γενοβέζικα πράματα” είπε τας παλαιάς αυτάς αφηγήσεις.

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λέγανε ότι καλλικατζάρ’ έναι, και κάναν σταυρό με το κερί και κολούσαν στο πανάθυρο, στη bόρτα, για να μη bούν οι καλλικατζάρ’. Μια bλεξίδα βούρλα ζώνανε στη μέση τους όσοι βγαίναν πάρωρα, για να γώσουν τις καλλικατζάρ’. Άμα βλέπουν το βούρλο οι καλλικατζάρ’ δε bάνε κοdά. Την ημέρα που βγαίν’ ο Σταυρός, τότε οι Καλλικατζάρ’ φεύγν’ –Αdήστε να παγαίνουμε κι έρχετ’ ο τουρλούπαπας με τη μούgρα στο λαιμό και με τη Χαρχατσούκλα. Λέγαν ότι φεύγαν. Μπαίναν μες στα bουbουκάρδα και φεύγαν. Πηγαίναν στην Αίνο. Ένας Βασίλης Μπάνος έρχουdαν απ’έξ και τον έφτασαν οι Καλλικατζάρ’. Είχε το γαιδούρι του φορτωμένο ξύλα. Λέγαν οι καλλ’κατζάρ : -Τσούς, τσούς, γαιδάρες που η αγάς που σ’απαρλερά Έλεγαν ο νοικοκύρις. –Να το ένα το μιγόμ να και τάλλο τα’απιγόμ που η αγά που σ’απαρλερά. Όσο πήγαν κοντά στο χωριό και χύνεται κι’αρπά έναν και τον δεν με τα βούρλα, την bλεξίδα. Είχε μαζί του τέτοια. Το bήρε και τον έδεσε μέσα στο κατώι στο στύλο, και τον έδωσε ένα κόσκινο κουκιά να μετρά. Έλεγε : Ένα, δύο, τρία, το χάσω του, δεν ήξερε να μετρήσ’ παραπάνω. Ύστερα τον είχαν ώσπου πέρασαν τα Θεοφάνεια, ύστερα έγινεν άνθρωπος καλός. Τις λέει : -Τούτο που με κάμετε το καλό, εγώ τι θα σας κάνω; Το μέρος μου είναι στην Αίνο. Θα πάγω εκεί καθά σα στείλω ένα κιούπ’ να βάζετε το κρασί, να με θυμούστε. Και τους έστειλε ένα κιούπ’ όλο ξόμπλια. Η γυναίκα μας έδειξε τη σφίδα με ξόμπλια. Άλλ’ απάνω, στενός λαιμός. Βάζει μέσα 130 οκάδες και τις λένε δωδεκάρες =12 μέτρα κρασί =140 οκάδες). (βούρλα= Μεγάλη εβδομάδα βγάζουν τα βούρλα οι γριές και τάχουν για τις καλλικατζάρ. Φοβάται τα βουρλα και δε bάει κοντά, χαρχατσούκλα=αγιαστούρα)

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Δεξιά από το σφιdύλ' είναι κάτι πέτρες στρογγυλές και τα τυριά της γριάς. Ήταν μια γριά κι είχε πολλά πρόβατα. Τότε το νησί ήταν ως τη Σαμοθράκη και τς τα έκαψε ο Μάρτς τα πρόβατα. [σφιdύλ' = βλ. Περιπαίγματα 1160 Δ, σελ. 29]

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήταν ο Θός τότε κάπως χαbλά. Ήταν όλα σαν εύκολα. Τώρα ψήλωσεν ο Θός.

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Πρώτα υπήρχαν ανεράϊδες. Πάντα θελανάχνε φωτιά απ΄όξω. Έναν κεχαγιά τον κυνηγούσαν ανεράϊδες κι είχε το μουλάρ’ φορτωμένο δυο σακκιά – Σαν κατάλαβε τις ανεράϊδες έπεσε κι αυτός κατασάμαρα, και κείνες σαν τον φτάσαν, λέγαν: - Να και τόνα το σακκί να και τ΄άλλο το σακκί να και το πανωγόμ’ πούναι κείνος που το παρλά το γω; Σαν έφτασε στο σπίτι, φωνάζει: - Γυναίκα, δαυλό βγάνε έξω. Και ξορκίστηκαν τα δαιμόνια, οι ανεράϊδες. Βάν’ με σταυρό στην πόρτα. Ο σταυρός τα πήα όλα. [παρλά= ακολουθεί]

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άρτζβούρτς, λένε την εβδομάδα του Ασώτου. Κάποιος αρχηγός των Αρμενίων Αρτσιβούρτσιος είχε βγάλει τη συνήθεια ν'αποκρεύουν απο του Ασώτου και όχι απο της κρεατινής.

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λέγεται ότι ήτο ναύαρχος Βυζαντινός, Κάσπακας. Υπήρχε και Μονή του Κάσπακος, εκλιπούσα, εν αγίω όρει. Από το όνομα του κτίτορος ωνομάσθη και το χωριό.

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήdαν ένα κεχαγιάς και πήγε τα’αφεντικό. Ανελούσαν το βούτυρο. Τ’ αφεντικό έβγαλε τη bνακίδα την πάστρεψε με το χέρ’ να μην αγγίσ’ μαχαίρ’ απάν’, την είδεν, φωνάζ’. –Κεχαγιά, τραβάτε τα’άλογο, μας πιάσαν κλέφτες. Τρέχνε, φέρνε τα’ άλογο, καβαλλικεύει τα’αφεντικό, έφγεν. Λέει κι ο Κεχαγιάς –Άdε, φωνάτε τα ζά, να έρθνε κοντά στις μάντρες. Φευγάτε, κρυφθήτε σεις, ύστερα, λέει, κι εγώ, σαν έρθ ε. Πάνε 8 άσπιρ’ κι ένας Αράπης εννιά – Πήγαν. Αυτός ο Κεχαγιάς τα’ έβαλε βούτυρο, τυριά και τρώγαν. Αυτός που ανακατευε το βούτυρο, καθώς τα’ανακάτευε με τον κράτνο, γεμώζ τον κράτνο βούτυρο, καθώς κάdαν γύρω- γύρω, τις φέρν’ ένα γύρο, τις γεματεί, πετάθκεν, ο κεχαγιάς κι έφγεν. Ο Αράπ’ς νόμζεν ότ’ ήταν μες στ’μάντρα. Πετιέται ο Αράπ’ς να πιάσ’ τον κεχαγιά- φεύγ’ ως 5 χιλιόμετρα, πήγαν ως κοντά στις Σάρδες. Ο Αράπ’ς φωνάζ’ καταπόδ. –Βρε Ρωμηέ, πάdηξε να γίνουμ’ αδέρφια. Λέει : - Δε bορώ, κι είσαι ωπλισμένος. Λέει Γδύνεσαι λέει, όπως σε γέννησεν η μάνα σ’; Γδύθκεν Αράπ’ς όλα τα’τα ρούχα κι είπε : -Τεσλίμ είμαι, κεχαγιά. Πάdηξεν ο Κεχαγιάς, αγκαλιαστήκαν, φιληθήκαν, μονιάσαν- Γυρίζουν, διαβήκαν στη μάντρα. Σαν bήγαν στη μάντρα, πήραν ότ, θέλαν απ’τα’ μάντρα και πήγαν στο καίκι. Γίναν αδέρφια. Στα εξ χρόνια έρχεται το καίκ’ πίσω στο φίλο τα’ τον κεχαγιά αυτός ο ίδγιος ο Αράπς. Ύστερα πάει ο Αράπ’ς πεσκέσια στον κεχαγιά, δλωκε πάλε ο Κεχαγιάς πράματα, τα πήγε στο καίκ’ ο κεχαγιάς για να τον κάν’ ικράμ’ που γίναν αδέλφια. Τον δίν’ και μια φοράδα να καβαλλικέψ’. –Καλά, ρωτά Αράπ’ς, ποιος θα την φέρ’ πάλ’ εδώ; -Εμείς θα κρατήσουμε το πουλάρ εδώ και ξεφόρτω, φιλάν, και θα νέρτ’ εδώ. Ο αράπς τι κάν! Πάει κάτ’ στο Δέμα που ήταν το καράβ αραμένο. Τη φοράδα τη δέσαν μες στο Λαιμό, στο Πέραμα και κάdαν και φυλάγαν να πάη ο κεχαγιάς να την bάρ’, να τον σκοτώσκει. Παdεχ’ μια μέρα, παδέχ’ δυό, δεν την αφίν’νε τη φοράδα να φύγ. - ΄Εστελνε τις τσοπανοί τα’, τις παραγιοί τα’, φοβούdαν, δεν πήγανναν. Αποφασίζ’κειός. Θα πάω ‘γώ. –Πήγε κατεκεί, τον σκοτώσαν. Πήρε το άρωμα τα’ κι έφγε. Κι από τότε πολιτεύεται η κουβέντα. (bνακίδα= ωμοπλάτη, κράτνο= κρατούνα, πάdηξε= περίμενε, τεσλίμ= παραδίδομαι, ικράμ= να τον περιποιηθή)

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Γενοβέζικα πράγματα, ωριμάζει η Νίκη κόρες ετών 83 τας παλαιάς αφηγήσεις, αι τινές κατεγράφησαν εις τας Ευτραπ. Πηγή σελ 60 – 64.

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τον πήραν οι μυρμήγκ'

Χρονολόγηση: 1938
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Μέγας, Γ. Α.
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Λήμνος (Κάσπακας), 1995: Παραδοσιακός χορός σε εκδήλωση

Χρονολόγηση: 1995
Τύπος τεκμηρίου: Μαγνητοσκόπηση
Δημιουργός: Αρχείο Ηλία Κότσαλη - Ράδιο Άλφα
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Λήμνος (Κάσπακας), δεκαετία 1950: Μουσικοί σε πανηγύρι

Χρονολόγηση: 1955
Τύπος τεκμηρίου: Φωτογραφία
Δημιουργός: Μαρινάκης Δημήτρης
Τόπος: Κάσπακας
Φορέας: Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Ήταν ο Θός τότε κάπως χαbλά. Ήταν όλα σαν εύκολα. Τώρα ψήλωσεν ο Θός.

Λέγεται ότι ήτο ναύαρχος Βυζαντινός, Κάσπακας. Υπήρχε και Μονή του Κάσπακος, εκλιπούσα, εν αγίω όρει. Από το όνομα του κτίτορος ωνομάσθη και το χωριό.

Γενοβέζικα πράγματα, ωριμάζει η Νίκη κόρες ετών 83 τας παλαιάς αφηγήσεις, αι τινές κατεγράφησαν εις τας Ευτραπ. Πηγή σελ 60 – 64.

Τον πήραν οι μυρμήγκ'

Λήμνος (Κάσπακας), 1995: Παραδοσιακός χορός σε εκδήλωση

Λήμνος (Κάσπακας), δεκαετία 1950: Μουσικοί σε πανηγύρι