Toggle navigation
Home page
Search items
Browse
Persons
Types
Subjects
Historical periods
Places
Map
Institutions
Collections
Thematic exhibitions
Portraits
Interoperability
About
The project
Publications
News Bulletin
Help
For institutions
Join
Publication requirements
Expression of Interest
Data delivery to Europeana
Contact
ΕΛ
•
ΕΝ
Home page
Places
Europe ▶ Greece ▶ Crete District ▶ Chania
Topolia
Discover
142 items
related to this place
Search
More search options
Filters
Filters
Clear
Subject
Culture
(130)
Cultural policy and planning
(130)
Intangible cultural heritage
(130)
Folklore
(130)
Oral tradition
(130)
Europe
(12)
Greece
(12)
Crete
(12)
Type
2D Graphics
(12)
Photo
(12)
Photonegative
(12)
Intangible cultural heritage
(130)
Folk Legend
(14)
Proverb
(116)
Place
Europe
(142)
Ευρώπη
Balkan Peninsula
(142)
Βαλκανική χερσόνησος | Βαλκάνια
Europe
Greece
(142)
Ελλάδα | Ελλάς | Hellenic Republic
Mediterranean Sea ▶ Eastern Mediterranean
Aegean Sea
(142)
Αιγαίο Πέλαγος
Mediterranean Sea ▶ Eastern Mediterranean ▶ Aegean Sea ▶ Aegean Islands
Crete
(142)
Κρήτη
Europe ▶ Greece
Crete District
(142)
Περιφέρεια Κρήτης | Crete
Europe ▶ Greece ▶ Crete District
Chania
(142)
Νομός Χανίων | Νομός Χανιάς
Europe ▶ Greece ▶ Crete District ▶ Chania
Topolia
(142)
Τοπόλια | Τοπόλια Χανίων | Topolia, Chania | Τοπόλια, Νομός Χανίων
Mediterranean Sea
(142)
Μεσόγειος
Person
creators or related persons
creators
related persons
Papadimos Dimitri, 1918-1994
(12)
Chronology
1950 - 1999
(12)
1900 - 1949
(125)
Historical period
Modern Greece
(137)
Interwar period
(125)
Postwar Greece
(12)
Institution / collection
Academy of Athens
(130)
Archives of Proverbs and Popular Legends of the Hellenic Folklore Research Centre, Academy of Athens
(130)
Hellenic Literary and Historical Archive - Cultural Foundation of the National Bank Of Greece
(12)
Digital Collections of the Hellenic Literary and Historical Archive (ELIA)
(12)
Europeana type
Image
(12)
Text
(130)
Thumbnail or file license
CC BY 4.0
(12)
CC BY-NC-ND 4.0 GR
(130)
Language
Greek
(130)
1 - 30 from 142 items
Map
Grid
Sort by
Relevance
Ascending date
Descending date
Οντάν εκοιμήθηκε η Θεοτόκος επήγανε τα σύννεφα σ’ όλη την οικουμένη που ήσανε οι Αποστόλοι και τσι φέρανε για να τήνε κηδέψουνε. Το Θωμά δεν τον εφέρανε με την ώρα κι οντόν ήρθε την είχανε τρεις μέρες κηδεμένη. Λέει στους άλλους Αποστόλους: - «Μα τόσονά άτυχος είμαι εγώ, να μην τύχω μουδέ στση Θεοτόκος την κηδεία»! Παίρνουν τονε οι Αποστόλοι και πάνε στον τάφο να την προσκυνήση, σα δεν την πρόφτασε να τη δη. Πάνε θωρούνε τον τάφο άδειο. Ε! τότεσά ο Θωμάς δεν εβάσταξε πια κι εσήκωσε τα χέρια ντου στον ουρανό κι είπε: - «Ω θε μου τόσονά αμαρτωλός είμαι εγώ και μήτε στην Ανάσταση έτυχα, μήτε την Κυρία είδα» Κείνη την ώρα την είδε μέσα στα σύννεφα από πάνω ντου και του έρριξε τη ζώνη της.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Από τσι λυμπίνους πήγεν ο χριστός στην ορά τσ’αίγας.Η-γι-αίγα σήκωσε την ορά τζη και δεν εμπόρεσε να χωστή και τους καταρίστηκε,να είναι πάντα απάνω ορθή η ορά τζης.Από κεί πήγε στα πρόβατα και χώστηκε στα μαλλιά ντων κι ο Χριστός τα βλόησε κι,όπου τα δένουνε κι ακόμη και σε ξερό χώρο να βρίσκη να χορταίνη.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Οντόν ήτονε ο Χριστός μικρός έπαιζε με τα’άλλα παιδιά κι εκάνανε πουλάκια με πηλό.Ο χριστός είχενε κάμει πολύ όμορφα τα πουλάκια ντου πιο όμορφα παρά τα άλλα παιδάκια. Επέρνανε ένας Οβραίος κι ήθελε με τον πόδα ντου να χαλάση τα πουλάκια του χριστού.Ο χριστός τότε τα φύσηξεν εχτύπησε τα χέρια ντου και πουλάκια πετάξανε. Η κοιλιά ντου έμενεν άσπρη για να φαίνεται πως εγενήκανε από πηλό. Έτσι έγιναν τα χελιδονάκια.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Είναι πολλοί άνθρωποι που τσι πλακώνει βραχνάς. Για να πάψη να του πλακώνη πρέπει ότινα πάνε να κατουρήσουνε να βαστούν κάτι κι να το τρώνε.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Με τα λαϊνα το ρίχνει
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Στα Τοπόλια, στο σπήλιο της αγιάς Σοφιάς πιο βαθειά από το σταλαχτίτη του «κουτσοκεφαλισμένον δεσπότη», είναι άλλοι δύο, ένας σταλαχτίτης κι ένας σταλαγμίτης και λένε πως άμα σμίξουνε αυτοί οι δυο θα χαλάση ο κόσμος. [Βλ. παραδόσεις ΙΔ ο κουτσοκεφαλισμένον δεσπότης].
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Μια φορά στην Αμερική ανοίγανε λαύριο κι εχάλασε το χώμα και τσι πέτρωσεν όλους. Ήτανε μέσα στσι πετρωμένους κι ένας θεοφοβούμενους. Η γυναίκα ντου ήτονε θεοφοβούμενη κι αυτή κι άμα έμαθε πως πετρώθηκεν ο άντρας τσης του ’καμε ένα σαραντάρι για να συχωρεθή η ψυχή ντου. Κάθε πρωί πήγαινε στην εκκλησία το πρόσφορο, το κερί και το νάμα κι ελειτρούγανε ο παπάς. Μιαν ημέρα μόνο τση πάντηξεν ο εχθρός στο δρόμο μεταμορφωμένος σε άνθρωπο και τση λέει: «- Πού πας κουμπάρισσα; - Πάω το πρόσφορο να λειτρουήση ο παπάς - Και δεν κατέεις πως ο παπάς είναι αρρωστάρης;» Κάνει τη γυναίκα και γαέρνει οπίσω. Ωστόσο εξεπετρώνανε στο Λαύριο να βγάλουν τσι πετρωμένους και βρίσκουνε τον άντρα τζης ζωντανό. Ρωτούν τονε ύστερα πως έζησε και τους λέει: - «Κάθε πρωί μου φέρνανε έναν ψωμάκι, έναν κερί κι ένα μπουκαλάκι κρασί, μόνο μια μέρα δε μου το φέρανε». Κι ήτανε η μέρα που γύρισεν ο εχθρός οπίσω τη γυναίκα και δεν επήγε στην εκκλησία. [λαύριο = ορυχείο, σαραντάρι = σαράντα λειτουργιές].
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Οντόν επήρανε οι Τούρκοι την Πόλη έφυγε μια εικόνα από την αγιά Σοφιά και ήλθε σ’ ένα απόκρημνο μέρος σε σπήλαιο της αγιάς Σοφιάς Τοπόλια – Κατσοματάδων. Μια νύχτα ένας βοσκός είδε φως στο μέρος εκείνο από μακριά και την άλλη μέρα επήγε να ιδή τι ήτανε αυτό το φως, μα δεν είδε τίποτε. Το βράδυ ξαναείδε το φως, ξαναπήγε την ημέρα και πάλι δεν είδε τίποτε. Την τρίτη βραδειά ξαναείδε το φως κι εσηκώθηκεν αμέσως κι επήγε χωρίς να φοβηθή την κακοτοπιά κι εύρηκε μέσα σε μια κουφάλα την εικόνα της αγίας Τριάδος. Ο βοσκός την πήρε και την έφερε στα Τοπόλια στην εκκλησία. Μα την άλλη μέρα η εικόνα έλειπε και πήγαν στο σπήλιο και την ξαναβρήκαν εκεί. Και πολλές άλλες φορές την ξανάφεραν στο χωριό μα η εικόνα έφευγε. Γι’ αυτό οι χωριανοί την εβδομάδα τω Βαγιώ χτίσανε πρόχειρα μίαν εκκλησία και τη λειτούργησαν πρώτη φορά την Τρίτη της Δικαινησίμου και από τότε ως και σήμερα εορτάζεται αυτή την ημέρα. Από πάνω από την είσοδο του σπήλιου είναι μια συκιά φυτρωμένη άνω κάτω. Οι παλαιότεροι όταν πήγαιναν στον άγιον τάφο τους ερωτούσαν οι αγιοταφίτες μοναχοί: «Επήγετε στην Κρήτη στην αγιά Σοφιά στην ανωκατιστή συκιά;» Αν έλεγαν όχι τους έλεγαν: «τι ήρθατε λοιπόν να κάμετε εδώ;»
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Τον καιρό των Γιαννιτσάρων στα Τοπόλια ήσανε πολλοί Τούρκοι και τούρκικος στρατός, αλλά δεν είχανε τζαμί. Μια φορά κάθοντανε στο καφενείο και είπανε: «Δεν είναι ντροπή τόσοι Τούρκοι που είμαστε εδώ να μην έχωμε ένα τζαμί; Να πάμε να πάρωμε την Παναγιά να τήνε κάμωμε τζαμί». Ο πρώτος τωνε αγάς ο Αγναντίν των είπε : «Τότε την Πέμπτη το βράδυ να ’ρθητε στο σπίτι μου να διασκεδάσωμε και την Παρασκευή το πρωί θα πάμε να πάρωμε την Παναγιά να την κάμωμε τζαμί. Την Πέμπτη κιόλας πήγαν στο απίτι ρου Αγναντινι, κάλεσαν τις όμορφες χριστιανές κι ωργίαζαν. Τη νύχτα βγαίνει ο Αγναντίνι να πα κάμη νερό ντου. Άμα κατέβηκε κάτω θωρεί μιαν καλογρά κι εκατέβαινεν από τα σύννεφα και του παίζει μια και πέφτει κάτω. Περιμένουνε οι άλλοι να μπη μέσα ο Αγναντίνι, περιμένουνε, τίποτας. Βγαίνουνε και τόνε βρίσκουνε πεσμένο και αναίσθητο και μόνο που μπόρεσε και είπε: «Μιαν καλογρά κατέβηκεν από τον ουρανό και μου ’δωκε μια κι έπεσα κάτω». Την άλλη μέρα, την ώρα που θα πήγαιναν να πάρουν την Παναγία να την κάμουν τζαμί απέθανεν ο αγάς.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Και στο Κακοδίκη του Σελύνου ήτανε ένας καταχανάς ο Λούγγαρης και αυτός έκανε κι ο Γιωργίτους και μ'αυτόν ακόμη και σήμερο φοβερίζουν τα παιδιά και λένε : Ο γαλανός ο Λούγγαρης απο το Κακοδίκη θα σε φάη.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Μια φορά ήτονε ένας καταχανάς ο Γεωργίτους. Αυτός έβγαινε από τον τάφο κάθε βράδυ κι επήγαινε στα σπίθια και τους εσπούσε πιθάρια, βαρέλια, πιάτα, έχυνε το λάδι κι έπειτα έφευγε. Πήγαιναν κάθε μέρα και τον εύρισκαν στον τάφο και του χαλούσαν τα μουστάκια και του έπαιρναν το τσιμπούκι. Την άλλη μέρα πήγαιναν και ξανάβρισκαν τα μουστάκια στριμμένα και το τσιπούκι στο στόμα. Αυτό γινότανε μέχρις ότου τον εστομοδέσανε οι παπάδες και δεν είχε δικαίωμα να πειράζη. Κατόπιν τα εξέθαψαν του έβγαλαν την καρδιά του, την έκαψαν και έτσι διελύθη.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Στου Στροβλές (1) παρά πάνω είναι μια λίμνη. Εκειά, ‘τονε πρωτύτερα σπίτι, που κάθουντονε μιαν κοπελιά. Μια φορά αγίου Σπυρίδωνον ύφαινε και περνούνε και της λένε: «Σήμερο τ’ αγίου Σπυριδώνου να φαίνης; - Σφυρίζει κι εμένα τ’ αργαστήρι μου». Κι ωπό να το πη ώ του θαύματος! αμέσως εβούλησεν ο τόπος εκείνος μαζί με τ’ αργαστήρι τζης κι εγίνηκεν η λίμνη. Και το εδά όποιος πάει εκειά την ημέρα η αγίου Σπυριδώνου ακούει τσι πεταλιές. [Στροβλές= χωριό της Κισσάμου]
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Ο καταχανάς Πισσάς όταν ζούσε ήτανε πολύ σκληρός σύζυγος και πατέρας και στο τέλος έσφαξε και τη γυναίκα ντου και τα παιδιά ντου και τυχτύνησε κι αυτός. Τη γυναίκα ντου και τα παιδιά ντου, τα θάψανε στην εκκλησία κι αυτό τον εθάψανε σ'ένα χωράφι κι η τοποθεσία ακόμη και σήμερον λέγεται στου Πισσά. Ο Πισσάς εκαταχάνιασε κι επήγαινε στα σπίθια κι έκανε όσα έκανε και ο Γιωργίτσης.(Κατ'άλλους οι φόνοι έγιναν απο Γιαννιπάρης και τους απέδωσαν στο Πισσά.)
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Ο Μουχαμέτης όταν διάβασε πως ο Μωυσής εχτύπησε με τη βέργα του κι έβγαλε νερό είπε κι αυτός: Κι εγώ θα βγάλω νερό. Πάει και γεμίζει ένα ασκί νερό και το βάνει στη γή μέσα κι επήγε να καλέση τσι Τούρκους να κάμη το θαύμα. Την ώρα που 'λειπεν πήγε ένα γουρούνι κι ετρύπησε το τουλούμι για να κυλιστή κι έτσι δε μπόρεσε να κάμη το θαύμα του ο Μουχαμέτης. Γι αυτό έδωκε κατάρα να μη φάνε οι οπαδοί του χοίρο απο τη μεριά που κυλίστηκε το γουρούνι. Μα επειδή δεν ξέρουνε απο ποια μεριά κυλίστηκε δεν τρώνε καθόλου χοιρινό κρέας.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Όντε πάνω στην Τήνο είναι αδύνατο παεμό και γυρισμό να μην κάμη φουρτούνα. Οι δαίμονες ταράσσουν τη θάλασσα για να μετανιώνουνε οι ανθρώποι.
Date
1938
Item type
Folk Legend
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Άθρωπο θωρείς, καρδιά δεν ξέρεις
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Κάθε πράμα στον καιρό ντου και ο ρίγος τον Άγουστο
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Καιρός για φίλου σπίτι καί να κοιλιοπονά κι η γυναίκα ντου, και να μην έχη και ψωμί και να στάσση και το σπίτι ντου
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Α δεν κάτσης και καλά και δεν κάτσης και κακά τον κόσμο δεν τον ικατίχεις ίντα 'ναι
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Κι άνευ καλοβόσκω, χουμά πίνω κι άνευ κακοβόσκω χουμά πίνω
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Εγώ κακό 'χυρόπουλο κι εσύ κακό δεμάτι
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Με τον καλλιά σου κάθιζε και νηστικός προπάθειε
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Σά θωρείς κανένα και πνίγεται παίξε του μιά να πάη παρά κάτω
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Ήλιος και βροχή παντρεύουντ΄οι φτωχοί
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Σέρνει ο Γιάννης τον Γιάννη κι η Γιάννενα το Γιάννη
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Απου 'μαθε ξυπόλυτος ντρέπεται καλικωμένος
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Σαν οι πέτρες λυούνε οι βώλοι 'ντα θα πουνε;
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Είχα το παιδί κι είχα τη χαρά κι έψηνα του πέντ' αυγά κι έτρωγα τα τέσσερα και το μισό κι απου το μισό τ' άλλο μισό πόσο 'τρωε το παιδίν;
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Σαββάτο μην περαματάς και Τρίτη μην ξυφαίνης
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
Είν' έναν προζύμι!
Date
1938
Item type
Proverb
Creator
Λιουδάκη, Μαρία
Place
Topolia
Institution
Academy of Athens
×
×
