SearchCulture.gr | Νομός Θεσπρωτίας (Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Ηπείρου )

Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Ηπείρου
Νομός Θεσπρωτίας

Thesprotia

Ανακαλύψτε 4.953 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

Περισσότερα κριτήρια αναζήτησης

1 - 30 από 4.953 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Όχι αυγό μόν' αυγοζούμι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το πάθημα γίνεται μάθημα

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Απ' όξω: η υστερική κατάσταση ως ες πάσα νόσος μ' εγκεφαλικήν εξέργεσιν, ως νομίζουσι επαρχείας του απ' όξω από δω (διαβόλου_ προερχόμενη εκάστοτε. Τούτο λέγεται και ντέμα κ΄αγερικό.

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το ροΐ με το λάδι τρώει και τα ρακόφυλλα

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ντένω= Ο έχων νευρικάς εκδηλώσεις λ.χ. όταν παραληρή. Αποδίδουν δε την αιτίαν του ντέματος εις ενέργειας υπερφυσικών όντων: από ξωτικά, από μάγια.

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Και έν Θεσπρωτία ως και εις άλλα μέρη της Ηπείρου, πιστεύουσιν οι πολλοί τους βρυκόλακας. Ου δόλως δε περίεργον τούτο, αφού και άλλα έθνη πλέον ανεπτυγμένα και μεμορφωμένα έχουσι και διατηρούσι τας περί αυτών προλήψεις. Τε εις αυτούς πίστις είναι μια εκ του πεποιθήσεων, αίτινες δεν είναι εύκολον ν’αφαιρεθώσι, διότι εινί τοιαάται δοξασίαι, αίτινες, ούτως ειπείν, γεννώνται μετ’αυτού του ανθρώπου. Εν Θεςπρωτία τους βρυκόλακας πιστεύουσι και παραδέχονται και τώρα εις τας παλαιάς εποχάς. Άθρωποι νεωστί απεθανόντες, γνωστοί δια πράξεις επιμέστους, αλλά και ανίκανοι διατελέσαντες εν τω βίω, δεν μένουσι τας νύκτας εις τους τάφους την άλλ’εξέρχονται υπό διαφόρους μορφάς, ως κύνες χοίρος, γάτες και περιφέρονται εις τας οικίας των γυγγενών και οικέιαν και φίλων με αλύσσας εις τους πόδας συρομένας και κροταύσεις και φίλων με αλύσσας εις τους πόδας συρομένας και κροταύσεις καθ’οδόν, ανοίγοντες θύρας και παράθυρα, χωρίς να φαίνωνται, ανατρέποντες πράγματα εν ταις οικίας και επιστρέφοντες περι την πρωίαν πάλιν εις τα μνήματα του. Οπόταν διαδοθή ότι εβρυκολάκιασε τις, την επαύριον μεταβαίνουν άνωθεν του μνήματος του και κανίουσι θείον (τειάφι)αρκετόν και ούτως δεν εξέρχεται πλέον. Εάν όμως άλλοτε επιμένει και πάλιν να εξέρχηται, ήνοιγον το μνήμα του, τον έσχιζον, εξήγαγαν το σπιτικών του και το έκανον με θείον μαζί και ούτω πλέον δεν εξήρχετο. (Τους εις βαρβάρους εποχάς να συνέβαινε και το βδελυρόν τούτο ανοσιούργημα)

Χρονολόγηση: 1919
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εν Παραμυθία, προκειμένου περί μακροβιότητός τινος, λέγουσι «θα ζήση ή έζησε σαν ο Φώτος – Ντές», διηγούνται δε περί αυτού τα εξής. Ο Φώτος – Ντές συναντήσας τον Χριστόν συρόμενον εις τον Γολγοθάν τον ερράπισεν, ο δε Θεάνθρωπος τον κατηράσθη να ζη εις έρημον μέρος, μέχρι ου καταβροχθέση την ράβδον, ην έρριξεν ενώπιόν του, και είτα ν’ αποθάνη. Ο Φώτος – Ντές παραλαβών την ράβδον, μεταβληθείσαν τότε αμέσως εις χείρας του εις δοκόν, απεσύρθη εις την κορυφήν βράχου τινός ερήμου εν τω μέσω της θαλάσσης, εκεί δ’ έκτοτε πειράται να σώση τρώγων την δοκκόν, ίνα αποθάνη. Και καθόσον πλησιάζει η Μεγάλη Πέμπτη εκάστου έτους, επαυξάνει βαθμηδόν και η χαρά του, καθότι βλέπει ότι πλησιάζει να σώση την δοκόν, αλλ’ όταν εξυπνά την ημέραν εκείνην, υπό αθυμίας καταλαμβάνεται πάλιν, καθότι βλέπει ότι η δοκός, ήτις το εσπέρας ήτα ελαχίστη, επηυξήθη, ως ήτο εν αρχή, και αρχίζει πάλιν μετά λύπης το ετήσιον έργον της καταβροχθίσεως. Ενίοτε ερωτά τους διερχομένους «Ζη ο Χριστός;» μετά πικρίας δ’ ακούει την απάντησίν των «Ζή και βασιλεύει».

Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εν Παραμυθία, προκειμένου περί μακροβιότητός τινος, λέγουσι «θα ζήση ή έζησε σαν ο Φώτος – Ντές», διηγούνται δε περί αυτού τα εξής. Ο Φώτος – Ντές συναντήσας τον Χριστόν συρόμενον εις τον Γολγοθάν τον ερράπισεν, ο δε Θεάνθρωπος τον κατηράσθη να ζη εις έρημον μέρος, μέχρι ου καταβροχθέση την ράβδον, ην έρριξεν ενώπιόν του, και είτα ν’ αποθάνη. Ο Φώτος – Ντές παραλαβών την ράβδον, μεταβληθείσαν τότε αμέσως εις χείρας του εις δοκόν, απεσύρθη εις την κορυφήν βράχου τινός ερήμου εν τω μέσω της θαλάσσης, εκεί δ’ έκτοτε πειράται να σώση τρώγων την δοκκόν, ίνα αποθάνη. Και καθόσον πλησιάζει η Μεγάλη Πέμπτη εκάστου έτους, επαυξάνει βαθμηδόν και η χαρά του, καθότι βλέπει ότι πλησιάζει να σώση την δοκόν, αλλ’ όταν εξυπνά την ημέραν εκείνην, υπό αθυμίας καταλαμβάνεται πάλιν, καθότι βλέπει ότι η δοκός, ήτις το εσπέρας ήτα ελαχίστη, επηυξήθη, ως ήτο εν αρχή, και αρχίζει πάλιν μετά λύπης το ετήσιον έργον της καταβροχθίσεως. Ενίοτε ερωτά τους διερχομένους «Ζη ο Χριστός;» μετά πικρίας δ’ ακούει την απάντησίν των «Ζή και βασιλεύει».

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έναν πεθαμένο πρίν να τον θάψουν τον δρασκίλια μια γάτα και αφού τον έθαψαν και πέρασαν τρείς μέρες, την νύχτα ο νεκροθάφτης που έφερε γύρα ‘ς τα μνήματα τον είδε όξω από το μνήμα του σαβανωμένον. Από τον φόβο του έφυγε και πήγε και το είπε σε πολλούς, αλλά κανένας δεν κόταε να πάη να ιδή και το άφκαν για το πιρνό. Το πορνό πήγαν όλοιθ να τον ιδούν, όμως δεν ηύραν τίποτε όξω. Έσκαψαν τότε το μνήμα και τον ηύραν μέσα τον σκέπασαν και έφυγαν λέγοντας αναμεταξύ τους, άλλους ότι δεν ήταν τίποτε και η ιδέαν έκαμε τον νεκροθάφτη να ειπή έτσι, άλλοι ότι ήταν αλήθεια, γιατί τον δρασκέλισε η γάτα και άλλοι το άφηκαν το πράμμα να ιδούν τι θα γίνη άλλη βραδυά. Την άλλη βραδιά πήγε πάλι ο νεκροθάφτης με άλλους δυό τον ηύραν όξω από το μνήμα, αλλά σκιάχτηκαν κι έφυγαν. Και το πορνό, όταν πήγαν όλοι και δεν τον ηύραν όξω, έσκαψαν και τον ηύραν πάλι μέσα. Έτσι έγινε και την Τρίτη βραδιά. Ερώτησαν τότε τον παπά τι να γένη και αυτός τους είπε ότι πρέπει να του διαβάζη κάθε μέρα από μια συγχωρετική ευκή και του την διάβασε ίσια απάνω ‘ς το μνήμα του, αλλά δεν ωφέλησε τίποτε, γιατί το βράδυ βγήκε πάλι ο πεθαμένος και δεν έκατσε εκεί, αλλ’έφερνε γύρα ‘ς το χωριό όλο με αλυσσίδες ‘ς τα ποδάρια που έκαναν χτύπο δυνατό και πήγε ‘ς τα σπίτια τα συγγενικά και τσάκιζε τζάμια και φώναζε. Τούτο γίνονταν κάθε βράδυ μια ‘βδομάδα ακέρια και όλοι ήταν φοβισμένοι ‘ς το χωριό. Μια βραδυά δεν ακούστηκε τίποτε και την ημέρα πήγαν και είδαν ‘ς το μνήμα του και τον ηύραν άδειον και δεν ήξεραν τι έγινε και που πήγε, γιατί άλλη βραδυά δεν ακούστηκε πλέον. Τούτος είχε φύγει πολύ μακρυά σε ξένον τόπο και άνοιξε εμπόριο και έγινε πλούσιος, πήρε και γυναίκα, αλλά κανένας δεν ήξερε πούθε είναι και πως τον λέν και πότε ήρθε, γιατί ξημέρωσε με το μαγαζί ανοιχτό. Ο νοικοκύρης του αραστηρίου έλεγε πως του πήγε μια νύχτα σπίτι και του νοίκιασε το αργαστήρι και ίσια την νύχτα το γιόμισε με πράμα. Από την γυναίκα του πήρε, γιατί του έδωσαν γυναίκα αφού έγινε πολύ πλούσιος και φαίνονταν και καλός, απόχτησε δυό παιδιά χωρίς κόκκαλα. Και κρέας αυτός δεν έτρωγε ποτές, αλλά μόνον τα απί μέσα του σφαχτού και κάθε Παρασκευή βράδυ ταξίδευε και γύριζε την Κυριακή το πορνό και δεν ήξερε κανένας που πήγαινε. Όταν του λεγε η γυναίκα του : -Γιατί δεν τρώς κρέας; -Για να ξεχωρίσουν οι απομέσα από τους από όξω τους έλεγε.-Γιατί ταξιδεύεις Παρασκευή; -Γιατί τότε πρέπει να γιομίση το σπίτι μου, της έλεγε. Και όταν του έλεγε : -Γιατί είναι τα παιδιά σου χωρίς κόκκλα; -Για να ξεχωρίζουν όσοι είναι από εκείνους που δεν είναι, τους έλεγε. Αλλα από αυτά δεν καταλάβαινε αυτήν. Ύστερα από κάμποσο καιρό, έτυχε να ταξιδέψη ΄ς αυτήν την πολιτεία ο αδελφός του πεθαμένου τουταννού και όταν θα έμπαινε μέσα, βήκε τούτος και τον καρτέρεσε και τον αγκάλιασε και τον φίλησε. Ο αδελφός σαν του γνώρισε τρόμαξε όμως τον ησύχασε τούτος και τοιν πήρε ‘ς το σπίτι του και τον υπεριποιούνταν πολύ και έκανε πολύν καιρόν και είδε όλα τα πράματα=ότι δεν έτρωγε κρέας, ότι δεν είχαν κόκκαλα τα παιδιά του, ότι ταξίδευε κάθε Παρασκευή, έμαθε και από την γυναίκα του πολλά και δεν του έμεινε υποψία ότι ήταν βρυκόλακας και θέλησε να φύγη, να γυρίση ‘ς τον τόπο του. Του έδωκε τότε ο αδελφός του χρήματα πολλά και του είπε να μη πή τίποτε για αυτόν που είναι εδώ και έφυγε ο αδελφός. Όταν ήρθε όμως ‘ς το χωριό τους τα μολόγησε όλα ‘ς τους χωριανούς. Πήγαν τότε και άνοιξαν την Τετράδη το μνήμα του και δεν τον ηύραν μέσα. Το άνοιξαν το Σάββατο και τον ηύραν και τοιμάζονταν να τον κάψουν, αλλά σηκώθηκε αμέσως. Του έπιακαν όμως και δεν τον άφηναν να φύγη, γαιτί του άναψαν ολογυρά του Τειάφι πολύ και έσιασαν την φωτιά. Αυτός έκλαιγε, εφώναζε, παρακαλούσε, τούτοι δεν τον άφηναν. Τότε ζήτησε να ιδή τον αδελφόν του, αλλά αυτός δεν ήθελε να έλθη να τον ιδή. ‘ς τον πάτι, επειδή τον ζητούσε ολοένα του είπαν να του δείξουν μόνον του δαχτυλό του. Τον έφεραν λοιπόν κρυμμένον εκει και του έδειξαν το δάχτυλό του και αυτός πάει να το φιλήση και τον ρούφηξε όλον μέσα του. Έγινε τότε και η φωτιά και τον έκαψαν και τελέιωσε πλιό και ησύχασαν όλοι.

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μεταβαίνιν εκ Παραμυθίας εις το χωρίον Μανίνα συναντά τις κατά την είσοδον τούτον κτίριόν τι περίεργον, όπερ αποτελείται εκ τεσσάρων γωνιών μόνον εις ύψος 2 μέτρων περίπου, εφ’αν στηρίζεται λίθινος θόλος. Τούτο παλαιόν έστι και θεωρείται ως το μέρος ένθα ετάφη μετά κυνός ο την γέφυραν της Μενίνας κατασρέψας. Πότε κατεστράφη η γέφυρα αύτη η μεγάλη και διατί, αγνοείται. Η παράδοσις διέσωσε μόνον ότι ο καταστρέψας αυτήν ήν εν του συνωνύμου τούτον χωρίου και ελέγετο Ντούρο- Μπάλιος και ότι ότε απίθανε, ετάφη ενταύθα, αλλά την επαύριον ευρέθη επί της γής εκτός του τάφου, διότι και η γή δεν τον εδίχθη εκ τους κόλπους της δια το κακόν όπερ εκαμεν. Έκπληκτοι είδον το θαύμα τούτο οι συγχωριανοί του και πάλιν τον ενεταφίασαν, αλλά και πάλιν την άλλην ημέραν ευρέθη εκτός του τάφου. Ομοίως συνέβη και την τρίτην ημέραν, οπότε ήλθον οι Μενινιώται εις Παραμυθίαν και αφηγήθησαν το γεγονός ζητούντες οδηγίας περί του πρακτέου. Εις καλός της εποχής εκείνης Παραμυθιώτης τους εξήγησε την αιτίαν λέγων ότι τούτο είναι θεία τιμωρία και τους συμβούλευσε να τον θάψουν πάλιν, αλλά μαζί με ένα μαύρον σκύλον τον οποίον να σφάξουν εκεί εις τον τάφον του. Ούτω και εγένετο και έκτοτε η γή τον εδώθχη ήσυχος ως σκύλον και αυτόν και ανηγέρθη είτα κι το περίεργον κτίριον, δια να ερωτώσι μετά περιεργείας οι διαβάται τι σημαίνει και να ακούσι την ιστορίαν του καταστρέψαντος την γέφυραν της Μενίνας τοιαύτην.

Χρονολόγηση: 1919
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το καλό με κακό πληρώνεται

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο ένας κακό χερόβολο και ο άλλος κακό δεμάτι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όποιος κόβει κάκια τρώεει τα μπακάκια

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μόχει κάψει την κάππα

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όλα έρχονται με τον καιρόν ΄ς τον τόπο τους

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Καιρός φέρνει τα λάχανα ακρίβεια τ' αγοράζει

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Γυναίκα από σόϊ και σκυλί από κοπάδι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Του είπ' ο διάβολος ώρα καλή

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κάλλια λάχανα και ρήνια πάρα ζάχαρη και γκρίνια

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Γαμπρός παιδί δεν γίνεται και νύφη θυγατέρα

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Είπε και το γουρούνι να μη ματαχώση την μ΄΄υτη του 'ς τη λάσπη μα δεν τ' απόσωσε κι έπεσε μέσα.

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν θέλη κάνει γάμο, όταν θέλη πανηγύρι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το παπί και το χηνάρι του διαβόλου το ζευγάρι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η πρώτη γυναίκα είναι σκλάβα ς΄τον άντρα της η δεύτερη κυρά του κ΄ η τρίτη του παίρνει τα μυαλά

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τόδωσε τα κλειδιά

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στου διαβόλου τον κώλο

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Γύφτος παπάς βλάχος οτζιάκι και Ζαγορήσιος καπετάνιος ποτέ δεν γίνονται

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ανάθεμα το Γρίμποβο με τον ανήφορο του περσσότερο είν' ο κόπος του παρά το διάφορο του

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ζήσε καλοπόρεψε και τον Μάη ν' αλλάξης

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ζήσε Μάη να φας τριφύλλι και τον Αυγούστο σταφύλι

Χρονολόγηση: 1902
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Παναγιωτίδης, Δ. Α.
Τόπος: Νομός Θεσπρωτίας
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών