SearchCulture.gr | Τσικαλαριό (Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ▶ Νομός Κυκλάδων ▶ Νήσος Νάξος )

Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ▶ Νομός Κυκλάδων ▶ Νήσος Νάξος
Τσικαλαριό

Tsikalario | Τσικαλαριό Κυκλάδων | Τσικαλαριόν | Τσικαλαριό, Νάξος | Tsikalario, Naxos Island | Tsikalarion | Τσικαλαριό, Νομός Κυκλάδων | Τσικαλαριό, Νήσος Νάξος | Tsikalario, Nomós Kykládon

Ανακαλύψτε 13 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

1 - 13 από 13 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Η Αγία Βαρβάρα, ήτανε, λέει, πολύ όμορφη. Ο μπαμπάς της ήτανε ένας ειδωλολάτρης και ήθελενε να την κάμη γυναίκα του ο ίδιος. Αυτή όμως ήτανε τίμια και δεν ήθελενε και διέταξε λοιπόν να την κουτσοκεφαλίσουνε. Αυτή το κατάλαβε κ’ έφυγε. Εγύριζε τα βουνά και τα λαγκάδια κ’ επαρακάλεσενε το Θεό να της ρίξη ευλογιά για να γίνη άσκημη να την συχαθή ο πατέρας της. Κι όσο εγύριζενε ,μες τα βουνά έλεγε : Πάρτε όρη τα κάλλη μου και δάση τα μαλλιά μου κ’ εσείς αγριοπικροφυλλάδα πάρτε την ομορφιά μου. Γι’ αυτό η πικροδάφνη ‘πήρε την ομορφιά της και βγάζει τα λουλούδια. Κουτσοκεφαλίζω = κόπω την κεφαλήν, αποτέμνω τήνει

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Άγιος Παχώμιος ήτανε ηγούμενος και γιατρός, κ' επειδή εγιάτρευε τον κόσμον τον εφυλάκισενε ο βασιλιάς και ύστερα εδιέταξε να τον ρίξουνε σ' ένα πηγάδι να τόνε σκοτώσουμε με πέτρες. Ο κόσμος τον ελιθοβόλισενε μες το πηγάδι κ' είπαν του βασιλιά, η διαταγή σου εξετελέσθη. Επήεν ο ίδος να δή στο πηγάδι και του είδενε τον Άγιο Παχώμιο από 'πάνω απότο πηγάδι. Από τότε πια πηγαίνουν πολλοί στη μνημη του και σωτηρεύονται, γιατί είναι γιατρός και πολλοί έχουν σωτηρευτή.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Νυφιώτισσα (βουνό). Υπάρχει και η εκκλησία Αγία Νυφιώτισσα. Αυτή ορι πολλά χρόνια έγινε κάποιος πόλεμος κ' ήτανε μια καλή γυναίκα τριώ 'μερώ νύφη κ' επήραν τον άdρα της κ' εσκοτώθηκενε. Εγύριζεν τα βουνά κ' ευρήκε αυτό το σπήλαιο, που 'ναι απάνω στο βουνό κ' επέθανε εκεί. Άγιασεν αυτή και γιορτάζει τα Χριστούγεννα. Από 'πάνω από το βράχος τρέχει άγιασμα και πέφτει μέσ' στην εκκλησία και παίρνουνε για διάφορες αρρώστιες και πιο πολύ για τα μάθια.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έκλεισαν την εκκλησία καμμιά φορα κ' εΰρεψενε καένα και του 'πε : Ανοίξετε μου την εκκλησία μα 'γω είμαι γιατρός και να μ' αφήσετε σα πού 'μαι. Άμα ένα παιδί είναι κλαμένο, γρινιάρικο, είναι μέσα στο ιερό ένα τρίγωνο και το πάνε εκεί (και όταν είναι αρρωστημένο) και λένε : εδώ αφίνω την αρρώστια dου, εδώ αφήνω τη γρίνια dου. Όποιος ήταν άρρωστος του βγάζανες τα ρούχα και του 'βάνανε άλλα για ν' αφίσουν εκεί την αρρώστια.( εΰρεψενε = εγύρεψε, εζήτησε).

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κάποιος επήγαινενε το μεσημέρι να φέρη κλαδιά κ’ εκεί που ‘πήγαινενε βλέπει μέσ’ στα Λιβαδερά (τπνμ) ένα αράπη κ’ είχεν ένα πεύκι φλουριά και τα ‘ φύλαγενε. Αυτός δε του ‘ζήτησενε να του δώση φλουριά μόνον έπιασε τις τέσσερις γωνίες και τα ‘σήκωνενε να τα πάρη. Εκεί που πάει να τα σηκώση του δώνει ο αράπης ένα σκαμπίλι κ ‘ εγύρισενε το στόμα dου από την άλλη μεριά. Μ’ αυτό επέθανε. Ήπρεπε, σου λέει, να του ζητήση να του δώση. Πεύκι=Χαλί, τάπης

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο λαφιάτης ήτανε τα παλιά χρόνια βοσκός κ'είπε ότι έχει την δύναμι να περάση απο το καλάμι και να φτάση το θεό,Ο θεός τότε του καταράστηκενε του καλαμιού να κάμη κόμποι να μη περνά ο λαφιάτης και ο λαφιάτης να σύρνεται με τη gοιλιά και να του μείνη η λαχτάρα του γαλάτου και το σφύριγμα του βοσκού.Γι'αυτό ο λαφιάτης αγαπά πολύ το γάλα και άμα είναι πυρωμένος σφυρίζει και γι'αυτό άμα του λαφιάτη του 'γγίξη καλάμι ψοφά.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έβοσκεν ο μπαμπάς μου και τον πήρε ο ύπνος κοντά στου Μπολιμπά το φάραγκα. Εκεί βλέπει μια γυναίκα μαύρη με μεγάλα δόδια κ’ επήγε να τον πιάση αλλ’ αυτός είχε μέσ’ στη ζώνη dου λίγο ψωμί. Εξύπνησεν άρρωστος και τον πήρανε και είπε πια τα καθέκαστα. Πιάνει και κάνει μια προσφορά που ‘πέρασε το αλεύρι από την τριχιά εφτά φορές (έκαμεν εφτάζυμο), παίρνει ένα πιάτο μέλι, ένα μπουκέτο λουλούδια σ’ ένα ποτήρι, ένα μαχαίρι και μια πετσέτα όλα αλάτρευτα. Πήγαινε και τον παπά του χωριού ‘ς τις δώδεκα η ώρα την νύχτα κ’ εκάμανε αγιασμό. Είπανε ότι αν τα πειράξουνε θα γίνη καλά αυτός που ‘χε αρρωστήσει και δεν θα πεθάνη. Την άλλη μέρα ‘βρήκανε τα λουλούδια από πάνω από το ποτήρι, ήτανε απάνω στη πετσέτα και είχανε ‘γγίξει και στο μέλι. Είχανε βάλει και προσφορά αλλά δεν τση ‘γγίξανε. Μ’ αυτό έγινε καλά. [αλάτρευτα = Αμεταχείριστα]

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά ‘πήγαιν’ ένας Απεραθίτης σε δουλειά και τον ήπιασεν η βροχή στον Άη- Παντελεήμονα. Μέσα στην εκκλησία ήρθανε τρεις καλές τσουράδες κ’ εμπήκανε μέσα κ’ επιάσανε το χορό. Αυτός από το φόβο dου εμπήκε μέσα στο ιερό. Εκεί που ‘χορεύανε είπανε να πάνε να φέρουνε του τάδε το παιδί από τις Τρίποδες (χωρ.) και το έπαιζαν τόπι με τα χέρια dωνε. Έκραξεν ο πρώτος πετεινός κ’ είπαν ότι είναι κόκκινος. Έκραξεν ο άλλος κ’ ήτανε άσπρος. Λέει δεν είναι ώρα ακόμα. Ύστερα ήκραξεν ο μαύρος κ’ είπανε να σκίση η μαύρη γη να μάςε καταπιή. Την άλλη μέρα αυτός πήγε στις Τρίποδες και αρώτησε για το παιδί κ’ είχε πεθάνει.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Έφευγαν οι άθρωποι να πάνε να κρυφτούνε πρός την Κόρωνο (χωριόν) που τους κυνηγούσανε, ν΄αποφύγουνε από τον εχθρό. Πίσω πίσω ήτανε μια γυναίκα μ' ένα παιδάκι.Βαστούσε το παιδάκι από το χέρι κι αφού την πλησίασεν ο εχθρός αναγκάστηκενε και βάζει το παιδί σε μία σπηλιά στην άκρια του δρόμου. Μόλις την 'πλησιάσενε ο εχθρός αποκαλύφτηκενε στο Θεό να τη μαρμαρώση για να μη την παιδέψουνε οι εχθροί και τώρα υπάρχει εκεί μια πέτρα που λένε πως είναι το αγαλμά της. Το παιδάκι όμως ήτανε τυχερό. Ευρέθηκε καένας καλός αξιωματικός στο εχθρικό στράτευμα κ' ελυπήθηκενε το παιδάκι και δεν άφησενε να το χαλάσουνε και του 'δώσενε φαγιά κ' επέρασενε δέκα μέχρι δέκα τρείς μέρες κι όdεν ήρτανε οι Ενετοί το προφθάσανε ζωντανό κ΄εγλύτωσε το παιδί και τα διηγηθήκενε και από τότε το όνομαζουνε το μέρος εκείνο “του παιδιού η σπηλιά”.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά ‘πέρασεν ο Χριστός σ’ ένα μέρος κ’ ευρήκε ένα βοσκό και του λέει. Που έχει εδώ κοντά νερό να πιώ; Ευτός ‘βαρέθηκενε να σηκωθή απάνω και του δείχνει με το ποδάρι dου τη βρύσι να πιη νερό. Και ο Χριστός του λέει: Πάντα να ‘σαι ντεμπέλης. Γι’ αυτό οι βοσκοί είναι όλοι ντεμπέληδες.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά επέθανε ένας Απεραθίτης στο βουνό και δεν ήταν εκεί αθρώποι να τόνε ληνυχτίσουνε, να τόνε φυλάουνε. Εβρικολάκιασενε κ’ήφυε κ’επήενε στη Σμύρνη βρικολακιασμένος. Επαντρεύτηκενε κ’ήχτισενε σπίθια κ’ήτανε καένας Απεραθίτης εκεί ταχυδρόμος και τον εγνώρισενε κ’εστράφηκενε και το ‘πε στον παπά. Ο παπάς είπενε για ρώτησε τη γυναίκα dου όλη την εβδομάδα είναι στο χωριό; Όχι λέει, κάθε Παρασκευή φεύγει κ’έρχεται το Σάββατο το πρωί. Και πάει ο παπάς την Παρασκευή το βράδυ που έρχεται και μπαίνει μέσ’στο μνήμα, γιατί οι βρικόλακες συνήθως δίνουν το παρόν στο μνήμα κάθε Παρασκευή. Ήρχουdανε κ’έδωνε το παρώ κ’ήπαιρνε από μια σηκωταριά από τα’αποθαμένοι και τη πήγαινε σπίτι dου κ’ετρώγανε. Επήγαν οι δικοί dου Παρασκευή βράδυ κ’εβάλανε τη πεντάλφα απάνω από το μνήμα σαν σφαγίδα και τον εδιάβασαν κι αμέσως εβουλήσανε στα σπίθια που είχε χτίσει στη Σμύρνη.

Χρονολόγηση: 1959
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ήμελλος, Στέφανος Δ.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Α σου παντήξη ο γάδαρος θα σε φάη

Χρονολόγηση: 1924
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Σιγάλας, Α.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Α λάχη κανένας γάδαρος θα σε φάη;

Χρονολόγηση: 1924
Τύπος τεκμηρίου: Παροιμία
Δημιουργός: Σιγάλας, Α.
Τόπος: Τσικαλαριό
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών