SearchCulture.gr | Αναζητήστε τεκμήρια πολιτισμού, ιστορίας και τέχνης στο SearchCulture.gr

1 - 30 από 80 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Στην Αστροπαλιά δεν έχει φίδια γιατί είναι ο Άις Άνθιμος εκεί και ένα καΐκι μια φορά έφερε ξύλα από ένα άλλο μέρος και κάτω από ένα ξύλο είχε ένα φίδι και μόλις βγάλαν όξω το ξύλο έπεσε κάτω ψόφιο

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά ούλοι οι άγιοι εμαεύτησαν και κάμαν μπαράπονο στο Θεό, γιάντα ν' αγαπά ο Θεός τον Άϊ Νικόλα πιο καλά από εκείνους κι ο Θεός τότες τους είπε περιμένετε, έστειλε τον άγγελό του (ν)α φωνάξη τον Άϊ Νικόλα που ήρτε (αμέσως) ίσα ίσα. Εσταμάτηξε στη μέσην των μουσκεμένος α'ό πάνω μέχρι κάτω. Άμα τον ηρώτηξε ο Θεός που 'το, του ΄πε πως εκιντύνευγε ένα καράβι κ' έπεσε στη θάλασσα με τα ρούχα για να το σώση. Τότες λοιπόν οι άλλοι αγιοί παραδέχτησαν πως σωστά έκαμνε ο Θεός και 'γαπά τον Άϊ Νικόλα

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Άϊος Κασσιανός είναι τιμωρημένος απ’ το Θεό και γιορτάζει κάθε τέσσερα χρόνια, γιατί έκαμε παράπονα στο Θεό χωρίς (ν)α ΄χη δίκαιο. Μια βολά εκεί που εκάθετο ο Κασσιανός θωρεί και πααίναν οι άθρωποι πολλά λά’ια και κεριά στον Άϊ Νικόλα ‘υρίζει την κεφαλήν του κι απ’ τ’ άλλα μέρη ‘ύρω, ‘ύρω και θωρεί πως και στους άλλους ά(γ)ιους επάαινε ο κόσμος λαϊα κι άλλα μα ξαναϋρίζει και θωρεί τ’ Άϊ Νικόλα κι όλα του τα κελλιά ήτο ‘έματα από κεριά, λάϊα και λιβάνια. Ο Κασσιανός ζήλεψε και λέει (θ)α πάω στο Θεό (ν)α κάμω παράπονα (ν)α τιμωρήση τους αθρώπους που ‘έν με τιμούν και (ν)α πάρη και τα καλά απ’ τ’ άϊο Νικόλα (θ)α πώ γι’ αυτό είπε με το νουν του γιατί αυτός έχει τα περισσότερα. Έχει βέβαια τα περισσότερα γιατί εμείς όλο αυτόν φωνάζουμε και μας βοηθάει και τον τιμούμε. Πάει μια και δυό στο Θεό : Θεέ μου λέει οι άθρωποι πρέπει ‘α τιμωρηθούν γιατί τιμούν μόνο τον Άί Νικόλα και έχει ένα σωρό πράματα και ‘εν ξεύρει που ‘α τα βάλη. Καλά λέη ο Θεός ‘α φωνάξωμε όλους τους Α(γ)ϊους ‘α φωνάξωμε και τον Άί Νικόλα ‘α δούμε γιάντα αυτός έχει τόσα και γιάντα τον τιμούν οι άθρωποι. Φωνάζει όλους τους Αΐους φωνάζει και τον Άί Νικόλα, μα ο άγγελος που έστειλε ‘α τον φωνάξη ‘’υρισε και είπε στο Θεό : ‘Γώ ‘εν τον βρίσκω. – Να πά’ (ν)α ψάξης παντού και ‘α τον βρής του λέει ο Θεός. Πάει ο άγγελος έψαχνε έψαχνε και τον βρίσκει κ’ έσωζε μέσα στη θάλασσα ένα καΐκι. - Έ του λέει ο Θεός σε θέλει, - Καλά έρχομαι σε λίο τελειώνω. Μετά από λίο πάει ο Άϊ Νικόλας μουσκεμένος με τις αλμύρες - Που ήσουν Νικόλαε λέει ο Θεός – Θεέ μου ήμουν στη θάλασσα έσωνα ένα καΐκι που πάαινε στο μπάτο. Τότε ο Θεός ‘υρίζει και λέει στον Κασσιανό είντα ‘κανες εσύ σήμερα; - Τίποτα Θέε μου. Άλλες μέρες έκαμες τίποτα στους ανθρώπους; - Όχι Θεέ μου ήμουν στον παράδεισο. – Τότε πώς μιλάς έτσι κ’ έχεις και παράπονο, τώρα (θ)α σε τιμωρήσω για να γίνης παράδειγμα, (Θ)α γιορτάζεις κάθε τέσσερα χρόνια μια βολά. Κι από τότε είντα (ν)α πή ο καημένος ο Κασσιανός που ‘εν είχε δίκιο ‘εν μίλησε και από τότε γιορτάζει κάθε τέσσερα χρόνια μια βολά

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Άις Ελιάς ήτο αναβαησμένος και γιαυτό βαρέθηκε τη θάλασσα και είπε (ν)α μη ξαναπά' στη θάλασσα και πήρε τα κουπιά στον νώμον του και επάαινε και ερώτα τι 'ναι αυτό κουπί ανέβαινε ανέβαινε το βουνό έφτασε πολύ ψηλα και ρώτησε και του 'παν ξύλο και 'κεί στάθηκε κ' έμεινε γιαυτό και 'μεις χτίζομε το μοναστηράκι του πάντα στο ύψωμα

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Την 'Αιά Καλή την καταράστηκε η Παναγιά, γιατί την εκατηγόρησε πως τάχα έτρωε μετά τη θλίψι που σταύρωσαν το Χριστό, γιατί εί'ε την Παναϊά που μιλούσε μέσα στο σπίτιν της μ' άλλες γεναίκες κ(αι) εκείνη την ώρα η Παναγιά κάτι της δώσαν κ' έτρωε και περνούσε η Αιά Καλή και της είπε : Μάννα είσαι κ' εσύ ο γυιός σου να 'ναι στο σταυρό κ' εσύ στο φαΐ. Τότε η Παναγιά θύμωσε πολύ και της λέει : Αγιά Καλή ως μ' έκαψες πάντα καμένη να 'σαι να μη σου κάνουν εκκλησιά να μη σε λειτουργάνε.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τα μαλλιά της Παναγίας είναι λουλούι το λέμε έτσι γιατί όταν η Παναγία ερχόταν απ' το Χριστό που τον είχαν πιάει απ' τον καημό της ετράβα τα μαλλιά της και τα δίχτε πάνω στους κλάδους κ' ε' ίνηκε αυτό το φυτό.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άμα ένας αδικοσκοτωθή λέουμε ότι φωνάζει και ακούομε τον αντίλαλό του. Ένα παιί το 'στειλε η μάννα του 'ά πά' α φέρη θάλασσα για (ν)α ζυμώση γιατί δεν είχε αλάτσι για να ζυμώση. Το παιί πήε στα Αρφανά (νοτίως) γιατί εκεί είχε μάντρα κ'ήθελε 'α πάρη γάλα (ν)α πιή. Άμα ήπιε το γάλα πήε (ν)α κατέβη απο τον εγκρεμνό και έτσι που εκρατούσε τα μπουκάλια έπεσε απο τον εγκρεμνό κάτω και σκοτώθηκε κι απο τότε ακούομε τον αντίλαλο του. Λέουμε ότι σκοτώθηκε γιατί άμα τον έστελε η μάνα του δεν ήθελε 'ά πά' και τον καταράστηκε (ν)α πά' και (ν)α μη γυρίση και δεν γύρισε.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια γεναίκα μια βολά πήε κ’άνοιξε την κρυφτήν της ( εκεί που βάζομε το κρασί) για να πάρη κρασί κ’ εκεί μόλις άνοιξε θωρεί αλυσίδι με φλουριά και χυνόταν στα πόια της συνέχεια, το κυμέρι (πολύ χρήμα) άλλο πράμα, μάεψε όσα εμπόρε και τα ‘[βαλε στη πούγκα της (τσέπη της) κ(αί) επήε στο σπίτι της. Εκεί όμως όταν πήε άρχισε (ν)α τα λέη και τότε πήε ‘α τα βγάλη κ’ λεγιναν κάρβουνα, έπρεπε ‘ά μη μιλήση τίποτα, γιατί άμα μιλάς και τα μολοήσης το βιός (γ)ίνεται κάρβουνο

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η Καλακάνα πέτρωσε και στέκει εδουά μέχρι τώρα αυτή την πέτρωσε ο Άις Γιάννης ο Θεολόγος και μαζί μ' αυτή για να την τιμωρήσ' πολύ πέτρωσε και τα τρία παι(δ)ιά, την πέτρωσε γιατί ενώ ερχόταν ο Άις Θεολόγος 'α κύρηξ' στο χωριό μας του έρριξε σκουπίδια και εκείνος θύμωσε και την πέτρωσε κι αυτή και τα τρία παιϊά το 'να είναι πλάι της κ' είνια πετρωμένο (ε)κεί, τ' άλλο στον Πύργο (βορ.) και τ' άλλο το 'χε στείλει 'ά πάρη ξύλα και πέτρωσε εκεί που τό 'στείλε στο Διαβάτι (βορ.).

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η Καλαμάνα (βορ. Του χωρίου) είναι μια γεναίακ πετρωμένη, έτσι έλεαν οι παλιοί μας. Ελέαν οτι όταν έπερνα ο Άις Γιάννης ο Θεολόγος αυτή του 'ρίξε φρόκαλα και Άις Γιάννης θύμωσε και την πέτρωσε.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια γεναίκα εξώμενε στα Λιαδιά (ανατ.) και το βράυ άκουσε απάνω στο ‘ώμα που εμαντιναϊζαν αυτές οι καλομοίρες και η γεναίκα στεναχωριόταν κ’ έλεε μέσα της γιατί ‘εν κάμνει, ‘α μιλάς σου κάμνουν κακό και μέσα απ’ το σπηλάδι της, αφού αυτές μαντιναϊζουν α’ό πάνω αύριο ‘α βρω τα σύκα μου λειωμένα. Σηκώνεται το πρωϊ η γεναίκα και τρέχει επάνω στο ‘ώμα για να ‘δη είντα ‘ινήκασι τα σύκα της. Πααίνει πα’ στο ‘ώμα και ένα σύκο ‘εν είχαν χαλάσει. Αυτές είναι αέρας, και ‘εν τα λειώσαν είναι ελαφριές πολύ και φορούν ωραία ρούχα κ’ είναι πολύ όμορφες και ξελογιάστρες.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Οι καλομοίρες εφορούσαν πουκαμίσες άσπρες κ’ ήτο όμορφες, εφεύγαν στις λαγκαδιές εκεί ‘πομέναν.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στα Λιάδια (ανατολ.) εμαντιναΐζαν οι καλομοίρες ‘κει κοντά σ’ ένα σπηλάδι (= εκεί που μένουν στις εξοχές οι αθρώποι αυτά είναι χαμηλά) μέσα στο σπηλάδι όπως εκοιμώντο οι αθρώποι ακούσαν θόρυβο, εχορεύγαν οι καλομοίρες. Η γεναίκα εφοάτο πολύ ο άντρας λέει: γεναίκα εγώ θ’ ανοίξω την πόρτα ‘α ‘δω είνται γίνεται όξω, είντα ‘ναι αυτά που ‘κούονται. Έ, που σανταλαχίστη η πόρτα αυτές (οι καλομοίρες) εφοήθησαν και φύαν. Μια απ’ όλες τις καλομοίρες είχε και το παιΐν της κρεμασμένο σ’ ένα gλάο (κλάδο), ήτο κρεμασμένο από τον gλάο γιατί ήτο μέσα στο ανέμα (σαν ταγάρι) κι ήτο κρεμασμένο από τα κρούτσια (χέρια) κι αυτή α’ό το φόον της έφυε και το ‘φησε. Ο άντρας το ‘πιασε το παΐ και το ‘βάλε στο ντουφέκι του, το κρέμασε και ύστερα από κάμποση ώρα έρκετο στο χωριό ‘α φέρη το παιΐ της καλομοίρας. Μόλις ανέβη και ήρτε στο χωριό πάνω που ξημέρωνε εμπαίναν κι οι καλομοίρες στο χωριό και τότε αυτός κατάλαβε ένα φύσημα, κ’ εχάθη το παιΐ, ήτο η καλομοίρα που ‘ρτε κ(αι) επήρε το παιΐν της.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια βολά μια καλομοίρα ήθελε (ν)α γεννήση κ’ ήρταν οι άλλες οι καλομοίρες ‘α πάρουν τη μαμμή το βράυ ά την παν’για (ν)α την ξεγεννήση. Οι καλομοίρες που πήαν ήτο σαν τις άλλες γεναίκες και χτυπούν την πόρταν της και της φώναξαν. Άνοιξε η μαμμή και της λέουν: Έλα ‘α ΄ρτης μαζί μας ‘α πα να ξεγεννήσης την αερφή μας. Εκίνησε η μαμμή και πάαινε μαζί των, αλλά ‘εν τις είχε γνωρίσει στο δρόμο της λέουν: Αλλοίμονό σου κι αν είναι κόρη, παλληκάρι το θέλομε. Η μαμμή τότε κατάλαβε πως ήτο καλομοίρες γιατί οι καλομοίρες θέλουν παλληκάρια κ(αι) εφοήθη μα είντα ‘α κάμη πάαινε, την πααίνουν σε μια λαγκάδα κ’ εκειά ήτο πάνω σ’ ωραία παπλώματα η καλομοίρα κ’ είδε μάλιστα η μαμμή κ’ ήτο τα ΄να το μεταξωτό το πάπλωμα ίδιο με της κόρης της ‘ειτόνισσας που ‘το το προικιόν της και είπε με τον νουν της αυτό είναι το ίδιο πάπλωμα της ‘ειτόνισσας εγώ ‘α το σημαδέψω με τα αιματένα μου χέρια’α δω. Ήρτε η ώρα και ξεγέννησε την καλομοίρα κ’ ήτο το μωρό κόρη είντα ‘α κάμη η μαμμή κολλά του κερένα πραματάκια το φασκιώνει μάνι μάνι κ(αι) επήε ‘α φύη άμα πήε ‘α φύη την φορτώσαν μέσα στην πούγκα της κρομμυδόφυλλα της στοιβάσαν την πούγκα της κ’ η μαμμή έφυε τρεχτή και μόλις ανέβηκε τη λαγκαδιά επέταξε τα κρομμυδόφυλλα κ’ επόμεινε ένα στην άκρη άκρη της πούγκας. Μπαίνει μέσα στο σπίτι κλειδώνει καλά και κάετο τρομαγμένη αλλά ασφαλισμένη. Σε λίο (α)κούστη μεάλος θόρυβος ήτο οι καλομοίρες και φώναζαν: Κυρά μαμμή, κυρά μαμμή κέρενκι ήταν η ψωλή. Αλλά ‘εν ημπορούν ‘α της κάμουν τίποτε γιατί ήτο κλειδωμένη η μαμμή και ‘εν εμίλα τίποτε. Το πρωΐ σηκώνεται και πάει στην ‘ειτόνισσα και ζητά το πάπλωμα ‘α το δη και το θωρεί με τα αίματα κ’ ύστερα ηύρε και στην πούγκαν της ένα φλουρί, γιατί εκείνα που της εστοίβασαν ήτο φλουριά ‘εν ήτο κρομμυδόφυλλα αλλά εφαίνοντο έτσι. Αυτές οι καλομοίρες παίρνουν τα ρούχα απ’ τα μπαούλα άμα τα ‘νοίεις το βράυ γιαυτό (δ)εν κάνει ‘α ‘νοίεις το σεντούκι σου βράυ.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Κάης κι ο Άβελ ήτο αέρφια κι ο Κάης σκότωσε τον Άβελ κι ο Θέος τον τιμώρήσε και τον έχει και 'υρίζει μέσα στο φεγγάρι τον θεωρούμε κι όλα που 'υρίζει συνέχεια φαίνεται η μύτη του, το στόμα του, τα μάτια του.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Κάης κι ο Άβελ ήτο αδέρφια μα εμαλώναν, ο Κάης ήτο κακός και μισούσε και εζήλευγε τον αερφόν τον Άβελ και μια μέρα τον σκότωσε ο Κάης τον Άβελ και ο Θέος τον τιμώρήσε για τον κακό που έκαμε και τον έρριψε μέσ' στη φωτιά και καίεται γι' αυτό έχει λάμψι το φεγγάρι, ο Κάης καίεται κια φωνάζει μα καένας δεν τον ακούει να τον βοηθήση γιατί ήτο κακός κ' εμείς λέμε : σαν το Κάη του Φεγγαριού.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας ‘ικός μας επαντρεύτη μια καλομοίρα, αυτός κατάφερε και της πήρε την τσίπα της που την είχε αφήσει κ’ έπαιζε τα παιχνίδια, άμα επήρε την τσίπα της (δ)εν εμπόρε η καλομοίρα ΄ά φύη και τον ακολούθησε κ(αι) επήε στον σπίτιν του και την επαντρεύτη. Την τσίπα την είχε κρυμμένη. Όταν επαντρεύτη μετά από κάμποσο καιρό έκαμε παιΐ, το παιΐ της καλομοίρας εμεγάλωνε. Μια μέρα ο πατέρας έλειπε στο μετόχι (εκεί πόχουμε τα χτήματά μας). Λέει τότε η καλομοίρα στο παιΐ της. – Παιΐ μου αν ξεύρης που έβαλε την τσίπα μου ο πατέρας σου ‘ά μου την φανερώσης για (ν)α φύωμε (ν)α πάμε σ’ όμορφο μέρος. Ο άντρας την παράκατσε και την άκουσε που τα ‘λεε μα (δ)εν επρόλαβε το παιΐ και το παιΐ λέει: Μάννα στο τάδε μέρος είναι. Και το βάλε ‘ά πά’ (ν)α της την φέρη. Α πας παιΐ μου ‘ά μου την φέρης εδούα (=εδώ). Πάει το παιΐ την φέρνει της την δίνει και αμέσως μόλις την επήρε στα χέρια της επέτασσε στον αέρα μαζί με το παιΐν της κ’ έμεινε ο άντρας της Καλομοίρας μόνος. Αυτές άμα έχουν αφήση το παιΐν των τότε ‘υρίζουν και φτειάχνουν το σπίτι και φεύγουν, είδ’ άλλως ποτέ (δ)εν ‘υρίζουν στον άντρα των. Άμα την τσίπα την έχει φυλαμένη ο άντρας αυτές ‘εν μπορούν ‘ά φύουν και κάθονται στο σπίτι κ’ είναι καλές γεναίκες, πολύ καλές στον άντρα τους.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια βραδιά ενέβαινε ένας άθρωπος απ’το μετόχι του κ’επήε κ’έκατσε στου Κρητικού την ελιά(νοτι-αντατ.)για να ξεκουραστή. Όπως ήκατσε στην ελιά έρχεται ένας άθρωπος και καθίζει κοντά του. Ήτο ο σύντεκνος του και ήτο ποθαμένος, μα ο άθρωπος κουρασμένος ως ήτο ‘έν εθυμήθη ότι ο σύντεκνος ήτο ‘ποθαμένος. Είντα ‘ναι σύντεκνε κ’έκατσε (ο ποθαμένος σύντεκνος)-Κάτω ήμουν σύντεκνε κ’έκατσα λί’ο ‘ά ξεκουραστώ. –Θέλεις τσιάρο –Ναι τότε του δίχτει γαδούρια (κόπρανα του γαδάρου) μόλις έκαμε έτσι γυρίζει και τον θωρεί και βλέπει πως ήτο ο ποθαμένος σύντεκνος σ’ένα τέταρτο άκουσε ένα βοητό ένα κακό α ‘ό πέταλα α ‘ό ζάλα πολλά. Ο σύντεκνος ο ποθαμένος γύρισε στο σπίτι και ρώτησε και μέσα σε δέκα πέντε μέρες ‘πόθανε.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στον Μέσα Κάστρο ελέαν πως ήτο Κύκλωπες κι αυτοί το φτειάξασι και εκάθοντο.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το σχέδιο της Αιάς Σοφιάς το βρήκαν και το πήραν και το φτειάσαν εκείνοι που φτειάσαν απ’ τη μέλισσα, ήτο θέλημα του Θεού έτσι, η μέλισσα το ‘φτειασε μέσα σ’ ένα κουβάνι. Μια βολά εκεί που ο πατριάρχης έδινε στο κόσμο το αντίερο μια μέλισσα σήκωσε ένα αντίε’ρο κ’ έφυε, τότε ο Πατριάρχης διέταξε να κυνηήσουν τη μέλισσα και (ν)α πάρουν το αντίερο γιατί αυτό ήτο μεάλο κακό (ν)α πάρη το ιερό πράμα, εκεί που ετσαρκέραν’ α το ‘βρουν και κυνήουσαν (ν)α βρουν τη μέλισσα και το κουβάνιν της ηύραν το σχέδιο της Αιάς Σοφιάς και φτειάξαν την Αγιά Σοφιά και μέσα στην Α(γ)ιά Τράπεζα ήβραν και το αντίερο

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άλλοι πάλι ελέαν ότι οι καλόεροι είχαν μάθει ότι πήραν οι Τούρκοι την Πόλι κ(αι) ελέαν ο Θεός είναι μεάλος και η Παναγιά μας αγαπάει και (θ)α μας την δώση πάλι και (θ)α γίνη πάλι ελληνική. Τότε πετάχτηκε ένας όχι καλόερος ένας άλλος και λέει όσο μπορούν τα τηανισμένα αυτά ψάρια ‘α πετάσουν μέσα στο νερό και να καλουμπούν, άλλο τόσο (θ)α ‘ίνη και η Πόλι Ελληνική και αμέσως τα ψάρια πήδησαν κ(αι) επήαν μέσα στο νερό και είναι μέχρι σήμερα.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στη Ζωοδόχο Πηγή, την εκκλησά, στη Πόλι έχομε ‘κούσει αφ’ τους παλιούς μας ότι είναι τρία ψάρια τηανισμένα και κολυμπούν γιατί λέουν ότι όταν πήραν οι Τούρκοι την Πόλι εκεί ήτο οι καλόεροι και τηάνιζαν άμα τους το ‘πανε είπανε αυτό είναι ψέμα, όχι τους λέει εκείνος που τους το ‘πε είναι αλήθεια, τότε λέει ένας άμα μπορούν αυτά τα ψάρια που ‘ναι τηγανισμένα (ν)α πηδήσουν και ‘α μπουν μέσα σ’ αυτή τη λίμνη (ν)α κουλουμπήσουν τότε θα μπορούν κι αυτά τα λόϊα που μας είπες (ν)α ‘ναι αλήθεια. Κι αμέσως ένα ένα τα ψάρια άρχισαν και πηδούσαν απ’ το τηάνι στο νερό και τότε όλοι το πίστεψαν κ(αι) επήαν μεσ’ στην εκκλησά και παρακαλούσαν το Θεό.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η Νίσυρος πρώτα (δ)εν ήτο, ε’ίνηκε ά’ ο τότε που ο Ποσειδώνας άρπαξε μια πέτρα μεάλη, ένα ρούτσουνο πολύ μεάλο, ένα κομμάτι απ’ την Κω και το ‘ριξε στον Πολυβότη κι μ’ αυτό πλάκωσε τον Πολυβώτη κι ο Πολυβώτης είναι από κάτω τώρα κι άμα ανστενάζει, εδούα είναι το ηφαίστειο, κάνει σεισμούς, οπότε αναστενάζει ταράζεται ο κόσμος γιατί εδούα στο ηφαίστειο είναι το κεφάλιν του.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδούα είναι το ηφαίστειο, το ηφαίστειο βράζει και κάνει σεισμό άμα αναστενάζει ο Πολυβώτης, εκεί μέσα στο ηφαίστειο είναι ο Πολυβώτης πλακωμένος. Ο Ποσειδών μάλωσε με τον Πολυβώτη και νίκησε ο Ποσειδών τον Πολυβώτη και τον έρριψε κάτω αφού του έρριψε μια μεάλη πέτρα κι όποτε ο Πολυβώτης κουραστή απ’ το βάρος κι αναστενάξει τότε κάνει σεισμό, το στόμα του Πολυβώτη είναι αυτό εδούα το ηφαίστειο.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η αλεφαντού (ή καλαφαντάρης) είναι ευλοημένος απ’ το Θεό γιατί έκρυψε το Χριστό τον καιρό που τον εκυνηούσαν. Όταν τον κυνηούσαν το Χριστό πήε κ’ εκρύφτη μέσα σ’ ένα παλιόσπιτο και καθόταν εκεί απ’ όξω περνούσαν οι Εβραίοι ψάχναν και ‘υρεύγαν τον και θωρούσαν παντού φτάσαν κι σ’ αυτό το παλιόσπιτο, όμως η αλεφαντού αγαπούσε το Χριστό πολύ κ’ έτρεξε κ’ έκαμε κάγια (ιστό) στην πόρτα κ’ οι Οβραίοι μόλις είδαν την κάγια μπροστά φύαν κ’ έτσι ο Χριστός εγλύτωσε.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Δεν κάνει ‘α δίχτωμε όξω από το σπίτι νερό στο δρόμο είναι κακό γιατί κάποτε έδιξαν νερό από σπίτι στο δρόμο κι όταν εκυνηούσαν οι Εβραίοι το Χριστό κ’ έτρεχε εγλυστρησε και τον πιάσαν.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Το πρόβατο είναι βλογημένο και το κατσίκι είναι καταραμένο γιατί άμα οι Οβραίοι εκυνηούσαν το Χριστό έτρεχε (ν)α κρυφτή και μπήκε σε μια μάντρα απ’ αρνιά και κατσίκια κ(αι) επήε αμέσως σπουτασμένος (βιαστικός) ‘α κρυφτή πίσω αφ’ τη κατσίκα, η κατσίκα μόλις τον είδε που πήε πίσω του εσήκωσε την νουράν της και πρόδωκεν τον κι ο Χριστός την καταράστηκε κ(αι) επήε κ’ εκρύφτη πίσω αφ’ το πρόβατο που τον καλοδέχτη και πήρε απ’ το Θεό την ευλογία του.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Οι κατσίβελοι (γύφτοι) είναι καταραμένοι απ’ το Χριστό γιατί αυτοί φτειάξαν τα καρφιά που σταυρώσαν το Χριστό και γιαυτό ‘εν έχουν που (ν)α σταθούν όλο ‘υρίζουν χωρίς ‘α μπορούν ‘α φτειάξουν πουθενά χαΐρι και προκοπή.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Χριστός άμα τον κυνηούσαν οι Οβραίοι έτρεχε στα λουμπούνια και αυτά ενώ έτρεχε ο Χριστός μέσα για να κρυφτή και να μη τον πιάουν χτυπούσαν δυνατά κ’ άκουσαν οι Οβραίοι τότε κ’ ήρταν και τον πιάσαν γιαυτό τα καταράστηκε ο Χριστός να ‘ναι πικρά και να μη μπορούν πια οι αθρώποι να τα τρώουν. Τον Χριστό όμως τον άκουσε ο άθρωπος που ‘χε το χωράφι και τον παρεκάλεσε πολύ (ν)α συχωρέση γιατί αυτός πως θα ζούσε και τότε ο Χριστός τον ελυπήθη και είπε ‘α τα βράζης και ‘α τα πααίνης στη θάλασσα και ‘α τα βουτάς και ‘α μπορούν πάλι οι αθρώποι ‘α τα τρώουν.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άμα σταύρωσαν το Χριστό η Παναγιά όταν ‘ύρισε στο σπίτι της έβαλε και εμαέρεψε σύκα κ’ ήπιε το ζωμό, εκεί που έπινε το ζωμό περνούσε η Αγιά Καλή και της λέει: Μωρέ μάννα ‘εν ηντρέπεσαι εσύ (ν)α τρως και να κάμης έτσι κι ο γυιός σου μόλις να ‘ναι σταυρωμένος τότε η Παναγία θύμωσε με την Αγιά Καλή που της είπε έτσι και της είπε (ν)α φύη κι να μην είναι πια Αγιά.

Χρονολόγηση: 1964
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Παπαμιχαήλ, Άννα Ι.
Τόπος: Νικιά
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Οι καλομοίρες εφορούσαν πουκαμίσες άσπρες κ’ ήτο όμορφες, εφεύγαν στις λαγκαδιές εκεί ‘πομέναν.

Στον Μέσα Κάστρο ελέαν πως ήτο Κύκλωπες κι αυτοί το φτειάξασι και εκάθοντο.