SearchCulture.gr | Ζιζάνι (Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Πελοποννήσου ▶ Νομός Μεσσηνίας )

Ευρώπη ▶ Ελλάδα ▶ Περιφέρεια Πελοποννήσου ▶ Νομός Μεσσηνίας
Ζιζάνι

Zizáni | Ζιζάνιον | Ζιζάνι, Νομός Μεσσηνίας | Ζιζάνι Μεσσηνίας | Zizáni, Messenia

Ανακαλύψτε 35 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

1 - 30 από 35 τεκμήρια

Χάρτης Πλέγμα

Ταξινόμηση

Στο μύλο κάτω στη γέφυρα βαστάει. Εκεί έχουνε ιδωμένον έναν σαβανωμένον, μέσα στην κάσσα του, με τα κεριά αναμμένα γύρω, γύρω που φωτολόγαγε ο τόπος. Ο μπάρμπα Χρίστος ο Γαλανόπουλος είχε πάρει κάποτε μαζί του το γουρούνι του και σαν έφτασε εκεί βλέπει ένα γοτρούνι κι έτρωγε ελιές. Πάει το γουρούνι εκείνο και παίρνει από πίσω το γουρούνι του μπάρμπα Χρήστου. Πάνε στο χωριό, τόνε ρωτάνε :Που τόχεις το γουρούνι ; Τηράει, τίποτε. Το τόχε παρμένο το γουρούνι του κείνο το ξωτερικό. Τον Τζαβελονικολό από το ίδιο μέρος τον πήρε κοντά ένα λαγωνικό, άλλοτε μπροστά κι άλλοτε πίσω. Σα φτάσαν εδώ πάρα πέρα, μπήκε σ’ένα ρεμματάκι, χάθκε.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο γέρο Τζαβελέας μας λέει πως εδώ πάρα πέρα στα λιόφτα ακούει κάτι γυναίκες κάρ-κάρ-κάρ! Γελοκοπάνε, μα δε γλέπει τίποτα. Εκεί κάτω στη γέφυρα, κάθε που περνάει ακούει πρά-πρά τη γύφτικη βαρειά.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ πάνω στη Μηλίτσα ήταν ένας κυνηγός. Φύλαε σε μια γκορτσά για λακό και παρησιάστηκε τη νύχτα ένα ξωτερικό, φτιάστηκε σαν άνθρωπος και του λέει : Tι κάνεις εδώ ; -Φυλάω για λαγό. Τoυ λέει : Είσαι καλός κυνηγός ; -Άριστος. Του λέει : -Το περνάς το δαχτυλίδι του, έρριξε, το πέρασε. Βάρεσε μια με το πόδι του, έκαμε μια γούβα, του λέει : -Μπές μέσα στη γούβα. Εγώ, του λέει, τώρα θα έρθη ένα άλλο στοιχειό να παλέψουμε, αυτό είναι δυνατώτερο από μένα και θα με κάνη καλά. Εκείνο θα είναι κόκκινο και μπάλιο κι εγώ θα είμαι μαύρο μπάλιο. Να βαρέσης το κόκκινο ανάμεσα στο κούτελο. Καμμιά φορά έρχεται και το άλλο στοιχειό και πιάσαν και τσακωθήκαν. Σκόπευε εκείνος, δυσκολευόταν να πιτύχη το σημάδι. Τι φυλάς, του λέει, τώρα ρίχτου. ‘’Σηκώνει εκείνος το ντουφέκι, το βαράει. Σηκώθηκε μια λαμπάδα και διάηκε στον ουρανό. Παίρνει εκείνος το ντουφέκι του και κατεβαίνει πιλαλιτός στο χωριό. Τους λέει : Σκότωσα το στοιχειό, πάμε να το βρούμε. Πήραν το αίμα-το αίμα, το βρήκαν μέσα στο κεφαλόβρυσο σε μια τρούπα. Κι είχε εφτά γλώσσες κι ένα ασπράδι στο κούτελο.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας θειός μου ο Μιχάλης, είχε χάσει τ'άλογά του. Πάει στην ετιά, εκεί έχι νερό, να ιδή μην πήγανε εκεί, δεν τα βρίσκει. Πάει στην Ξερόβρυση, τότε είχε νερό η Ξερόβρυση- τηράει έναν άνθρωπο κόκκινον. Όσο νάρθη παραπάνω, λίγο παραπανίτσα, βλέπει έναν παπά, τον ίδιο τον εδικόνε μας. Ήρθε εδώ κι αρρώστησε. Του λέει η νοικοκυρά του : Να φέρουμε τον παπά να σε σταυρώση ; Της λέει : Eγώ τον άφκα στην Ξερόβρυση !

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Απο το γεφύρι της Άρτας λένε πως πέφτουνε τρείς ανθρώποι το χρόνο απο την κατάρα της γυναίκας του αρχιμάστορα. (Βλ. Και σχετικόν άσμα σελ. 119)

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τα Δωδεκάημερα τα φυλάνε να μη πηγαίνουν νύχτα στο μύλο γιατί τον παίρνουνε κανήνε τα καλικαντζόνια. Μια φορά, έχουνε να ειπούνε, πως επήγε ένας στο μύλο ν’αλέση γέννημα και τόνε κυνηγήσαν τα καλικαντζόνια. Εκείνος πρόκαμε να φορτώση το γέννημα κι έκατσε επάνω στο σαμάρι σαν πανωγκόμι και σκεπάστηκε κιόλα μ’ένα σακκί. Τόνε προκάμανε καμμιά φορά τα καλικατζόνια, τηράγανε μπρός, πίσω, λέγανε Έ τόνα πλευρό, έ και τα’άλλο, έ και το πανωγόμι. Πίσω θα είναι ο κερατάς, στη χούρχουλη του μύλου. Τρέχανε πιλάλα να τόνε βρούνε στο μύλο, δεν τονε βρίσκανε, τρέχανε πίσω, προκάνανε, τ’άλογο. Έ, τόνα πλευρό, έ και τ’άλλο, έ και το πανωγόμι. Πίσω θα είναι ο κερατάς, στη χούρχουλη του μύλου. Τρέχανε πάλι στο μύλο και τούτο γενότανε ώσπου ξημέρωσε και την εγλύτωσε ο άνθρωπος.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τα Δωδεκάημερα τα φυλάνε να μη βγούνε νύχτα έξω γιατί τους παίρνουνε τα καλοκαντζόνια. Κάποια γριά βγήκε μια βολά έξω και απάντησε σ’ένα τρίστρατο τα καλικαντζόνια και χορεύανε. Της λένε : Έλα, θειά, να χορέψης μαζί μας. Τι να κάνη εκείνη για να γλυτώση απ’τα χέρια τους ; Έπιασε και γδύθηκε τσίτσιπλη, όπως την έκανε η μάννα της, και μπήκε στο χορό. Αρχίνησαν τα καλικαντζόνια να τραγουδάνε Θεριά ‘μαστε, θεριά ‘δαμε, τέτοιο θεριό δεν είδαμε, νάχη αρχίδια στο λαιμό, τραγόμαλλα στον αφαλό. Έτσι την γλύτωσε η γριά γιατί τρομάξανε τα ίδια τα καλικαντζόνια που την είδανε.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Δεν ύπαρχε ρολόϊ και σηκωθήκαμε να πάμε για ελιές στου Κόμπους. Είμαστε τρεις γυναίκες, είχαμε και προβατίνες κοντά, είχαμε κι ένα σκυλί γερό. Από μακρυά βλέπομε δυο γυναίκες ίσαμε το Θεό ψηλές και είπαμε που ξημέρωσε και πάνε οι νοικοκυρές στην εκκλησά. Μόλις τις είδε το σκυλί, να γυρίζη γύρω τριγύρω σε μας, την ουρά στα σκέλια. Να σηκωθή ένας αέρας που μας στράβωσε. Εκείνες επέσανε σ’ ένα αμπέλι και ούτε τις είδαν πια τα μάτια μας. Πήγαμε στις ελιές, κοιμηθήκαμε, ξυπνήσαμε, κι ακόμα που να φέξη. Ήταν που είχαμε ψωμάκι μαζί μας κι ήταν κι η σκύλα αγέννητη, καθαρή, ειτέ αλλοιώς δε γλυτώναμε.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Στου Σαρατσά εκεί λέγαν ήταν ένα στοιχειό κια τους έτρωγε τους ανθρώπους κι από το πολύ του φαΐ σηκωθήκανε και φύγανε κι έμεινε μια γριά. Είπε, θα μείνω κι ας με φάη. Κάποιος ορμήνεψε τη γριά και της είπε το βραδύ που θα πέση να κοιμηθή να βάλη τ' αγγειά της ούλα τ' ανάσκελα. Αλησμόνηκε ένα χουλιαράκι κολοβούλι. Ήρθε το στοιχειό τη νύχτα. Λέει : Άνοιξε κανάτα, άνοιξε μπιτόνα, άνοιξε κολοβό χουλιαράκι. Καθώς κίνησε εκείνο κρίκ, κρίκ ν' ανοίξη τ' απιστόμισε η γριά κι εκείνο. Της λέει απ' έξω : θα ειπούμε παραμύθια κι όποιος σε dόβρη dο φάη ο άλλος. Ναι, του λέει η γριά. Άρχισε το στοιχειό, λέει : - Ένας λόγος τι είναι; “Ένας Θεός κι ένα τ' αηδονάκι και το χελιδονάκι ούλον τον Μάη λαλεί στης Χαιδεμένης την αυλή. - Δυό λόγια τι είναι; “Δίκερο το βώδι, Τρίποδη σιδεροστιά, καβαλλάει τη φωτιά, Τέσσερα βυζιά η γελάδα, Πέντε δάχτυλα η χέρα, Έξη αστράκια σούρνει η Πούλια, Εφταπάρθενος χορός, Οχταπόδι του θαλάσσι, Εννιάμηνοι κοπέλλι, Δέκα βυζά 'χει 'σκρόφα. Ελάλησε ο κόκκορας πιά. “Κόκκορας λάλησε γριά! - Μαύρος κόκκορας λαλεί, μαύρη ώρα και καλή”. Λάκκισε το στοιχειό, έφυγε. Με τη φευγάλα που έφευγε φώναξε η γριά : - Καρτέρα Αγία Βαρβάρα, Καρτερα Άγιο Σάββα, καρτέρα Άγιο Νικόλα. ( Ήταν τρία εκκλησιδάκια εκεί στη χάρη τους) Αγιά Βαρβάρα μίλησε κι 'Άης Σάββας απλοήθκε, κι Άγιο Νικόλας έσωσε με το σπαθί στα χέρια. Και ρόκοψε το στοιχείο στα τρία κομμάτια και φαίνονται που είναι λιθωμένα στη Βρωμίστρα.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας τσοπάνης πήγαινε στην παναγία τη Χρυσοκελλαριά να λειρτουηθή και να μεταλάβη και τον εύρηκε το στοιχειό εκείνο του Σαρατσά και τον έφαγε και μείνανε οι τσαντήλες και λιθώσανε. Είναι τες ακόμη τώρα και φαίνουνται.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Δημήτρης αό Μπίρος ερχόταν ένα βράδυ από την Πύλο και στο δρόμο γλέπει δυο γυναίκες. – Που πάτε, τις αρωτάει. – Στου Γρίζι, του λένε. – Έ, πάμε μαζί, τον ίδιο δρόμο θα τραβήξουμε. Τραβήξανε μαζί, εκείνος μπροστά, αυτός από πίσω με τ’ άλογο. Σαν έφτασε επάνω από κείνα τα καϋμένα τα λιόφτα κι έκανε να γυρίση, τουλένε, από δω, από δω. Κάνει εκείνος να πάη πίσω τους, τηράει και γλέπει το βράχο μπροστά του. Ένα βήμα ακόμη νάκανε, θάπεφτε μες στο γκρεμό. Εκείνες χαθήκανε, γενήκαν αέρας. Πήγε στο Καπλάνι, του κάνανε σταυρώματα, ευχές, είδανε και πάθανε να τόνε συνεφέρουνε τον άνθρωπο.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Άλλη μια φορά ήτονε η Τζαβελολιού στο χωράφι μαζί με τη θειά της και είχε το παιδί της βαλμένο στ’ απόσκια κι εκείνες καθόντασε και τρώγανε. Είχανε πάει να βοτανίσουνε. Εκεί ξάφνω ακούει το παιδί και κάνη ά! Σηκώνεται να πάρη το παιδί, «Μην πάς, μην πάς!» της φωνάζει η θειά της. Την κράτησε λίγη ώρα κι ύστερα την άφσε και πήγε και το πήρε και το βρήκε ματατοπισμένο. Τόχανε σηκώσει οι ξωτερικές και το παίζανε. Άχε το πάρη τότε φώναξε το Ά!, θέλε μουγκαθή το παιδί.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Από πενήντα χρόνια πήραν μια ξαδέρφη μου την Πέτρου τη Βασίλω και τη σηκώσαν (οι ανεμοξούρες) και την πετάξανε εδώ και ένα τέταρτο δρόμο. Τη βρήκαν κι είχε γκριλωμένα τα μάτια της και η γλώσσα της κολλημένη στον καταπίτη της. Από τότες απόμεινε έτσι, νεραϊδοπαρμένη.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήτονε ένας Ψαλλίδας από τη Μοθώνη και τον είχαν πάρει οι ανεράϊδες τώρα και δεκαπέντε χρόνια και χάθηκε. Τώρα και λίγα χρόνια, πριν της Αγιά Σωτήρας, ο θειός μου ο Μιχάλης πήγε κι έβανε κουντέλια (τσίτες). Έδενε τ’ άλογό του κι ούλο ελυώταν. Τόδενε τόβρισκε αμόκα. Τρεις φορές γένηκε τούτο. Μετά παρησιάστηκε ο ψαλλίδας που ήτονε χαμένος δέκα έτη. Φοβήθηκε αυτός. Του λέει: Δε με γνωρίζεις; Είμαι ο Ψαλλίδας. Κι αμέσως εφανερώθηκε ένας ανεμοστρόβιλος, τόνε ξαναπήρε και φανερώθηκε στο Μελισσόκαμπο, εκεί τυλίξανε ένα τσοπανόπουλο με το σκοινί που κράταγε τη γελάδα και το σκοτώσανε, κι απ’ εκεί κατέβηκε ο Ψαλλίδας στου Λαχάνου κι εκεί βρήκε το γέρο Κούκκο απ’ το Χαροκοπιό, που τον είχαν κι εκείνον συνοπαρμένον τα ξωτερικά και τον ξαναφέρανε. Του λέε ο Κούκκος,: Δεν μπορείς να φύγης κι εσύ απ’ αυτές που χορύουνε; Του λέει: Δεν μπορώ γιατί μ΄έχει η Μεγάλη Κυρά κοπέλλι. Κι εκεί που χορεύανε οι ξωτερικές, το λέει ο Κούκκος: Ποια είναι αυτή; Να, του λέει, αυτή που θα εμπή μπρος, αυτή είναι η κυρά μου, και τώρα θα σηκωθούμε να φύγουμε. Και που θα πάτε; Τόνε ρωτάει ο Κούκος. Θα πάμε στην Πρέβεζα, του λέει ο Ψαλλίδας εκεί είναι αστραπόβολα πολλά και μπορεί να γλυτώσουμε. Εκεί που τα έλεγε αυτά, του κάνει νόημα η Μεγάλη η Κυρά και έφυγε και χίνηκε πάλι ένας ανεμοστρόβιλος και χαθήκανε από μπροστά του. [Σ.τ.Σ. Τον Κούκκον αυτόν εγνώρισα προσωπικώς προ ετών, τσίτες= διχάλες]

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Εδώ στο Καπλάνι είναι ένας που τόνε παίρνουνε οι ξωτερικές και χορεύουνε και πάλι τον αφήνουνε. Χάνεται δυο μέρες, τρείς και γυρίζει πίσω ξεσκισμένος, ακουρνιάχτιγος και δε μιλάει κανενού. Χάνεται από τον Κάσσαρη και βρίσκεται πέρα στου Γρίζι, τον παίρνουν οι κυράδες και τον σηκώνουν στον αέρα και τον πάνε κει πέρα. Τον χορεύουν, ποιος ξέρει τι τόνε κάνουνε και τον απιθώνουν. Όποτε τις θέλει ναρθούνε κάθεται και βαρεί το καλάμι του. Μια φορά τον είχανε παρμένον ένα χρόνο και φάνηκε μετά, που λέγαμε πως είχε πεθάνει. Σ.τ.Σ. Κατά την κάθοδόν μου εκ του χωρίου ο αγωγιάτηςμ μου έδειξε ένα ρακένδυτον ποιμένα και μου είπε «Να ευτούνος είναι που τον παίρνουνε οι ξωτερικές.»

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ήμουνα μικρός, τώρα και 50 έτη κι ήμασνε σε μια απιδιά ανεβασμένοι. Είπαμε να κάνουμε σαν ψευτοπόλεμο κι εκεί που το λέγαμε, ακούμε τούμπανα, καραμούζες. Ανθρώπους δε βλέπαμε. Πιλαλίσαμε στις μανάδες μας.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ένας άνθρωπος από τις Πανιάρες αρρώστησε πέρσυ έπεσε με το κεφάλι κάτω. Τον πήγανε στην Καλαμάτα τόνε τηράξανε ούλοι οι γιατροί, του κάνανε κάθε λογής πράματα, τίποτις. Στο τέλος, που ήτονε στα τελευταία του ο άνθρωπος, είπε κάπιος μήπως του έχουνε καμωμένα τίποτε απ’ έξω (=μάγια) του ανθρώπου και να φέρουνε μια μάντισσα από την Ταβέρανα που είναι καλή και τα γιατρεύει αυτά τα πράματα. Η γυναίκα του στην αρχή δεν ήθελε ναν τ΄ακούση, εγώ, έλεγε, παγαίνω με του Θεού τη στράτα δεν τα θέλω αυτά τα δαιμονικά πράματα. Στο τέλος πια τους έδωκε ένα σκουτί του και τον παν της μάντισσας και να τους πη αν είναι ανάγκη να την φέρουνε. Μόλις το είδε εκείνη, είπε που ο άρρωστος είναι βαρειά, είχε πατήσει δίχως ναν το ξέρη το τραπέζι των ξωτερικώνε, εκεί στο δρόμο που περπάταε. Ώσπου να τήνε φέρουνε στις Πανιάρες, πέθανε ο άνθρωπος. Άμα έχουνε στημένο τραπέζι τα ξωτερικά και το πατήσης δεν έχεις γλυτωμό, πεθαίνεις. Άμ’ που να το ξέρει κανείς και να μην το πατήση, που δεν το βλέπει;

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο Κωσταντής ο Βλάσης ερχόταν με τη φοράδα από το ποτάμι και είχανε τραπέζι στημένο τα ξωτερικά και φωτομάναε ο τόπος, ασκέρι μεγάλο. Η φοράδα στάθηκε και δεν πέρναγε κι ήρθε μια γυναίκα και την έπιασε τη φοράδα απ’ τη χαβιά και την τράβαγε. Τρόμαξε να γλυτώση ο άνθρωπος.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η έδρα των ξωτερικών είναι στην Πρέβεζα έτσι λένε.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Όταν περνάνε οι ανεμοξουρές, πρέπει κανείς να πέφτη χάμω και να λέη: «Μέλι – ζάχαρη στράτα σας!». Κάποια φορά ένας αλώνιζε και περνάγανε πάρακάτω και τις χούγιαξε και ήρθανε κατά πάνω του και σηκώσανε ακόμα και τις δάφνες.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά ο γέρο - Κατσούλης είχε τα πρόβατα του και τα είχε σταλισμένα κάτω από ένα δέντρο και ο ίδιος ήταν γυρμένος κάτω από το δέντρο και λαγοκοιμότανε. Ε - ίχε κι’ ένα σκυλάκι κοντά του κιέκεί που κοιμότανε τα’ακούει κι’αλυχτάει, μα τι να σου πώ, χάλαγε τον κόσμο. Ανοίγει τα μάτια του και γλέπει ένα φίδι μεγάλο σαν άνθρωπος. Το μάτι του ήταν τόσο, σαν ένα μεγάλο καρύδι. Έκαμε σα πέρα και χάθηκε. Τήραξε από δώ ο Κατσόουλης, να βρή την τρούπα του, τήραξε από κεί, τίποτε. Ο ίδιος ο Κατσούλης μια άλλη φορά κοιμόταν σε μια ρεμματιά. Ακούει τα’αγκάθια, τα κλαριά τρίζανε. Τηράει και γλέπει ένα θεριό, ούτε φίδι, ούτε άνθρωπος. Ήτανε ούλο γαιτάνια : πράσινα, κόκκινα, γαλάζα και στο κούτελό του είχε δυό πράματα σαν βωδότσεπα και λάμπανε. Παίρνει πέτρες για να το βαρέση και τι πέτρες κάτι τόσες, εκατό δράμια, μιδή οκά! Εκείνες πηδάγανε γύρω του και δεν το βαρήγανε. Μα δεν εσάλευε και εκείνο μπίτι! Εθάρρεψε ο Κατσούλης και το ζύγωσε και πήγε κοντά του, έκανε το σταυρό του κι’είπε : ‘’Παναγία μου !’’. Εκείνο στάθηκε ξερό κι’απ’εκεί που ήταν γυρισμένο κατά πάνω το έστριψρ και μπήκε μέσα σε μια τρούπα. Χώνεται αυτόν από πίσω του, ήταν μεγάλη που χωρούσε άνθρωπος- και σα μπήκε λιγουλάκι πάρα μέσα, τηράει και τι να ιδή ; κάρκαρο, βάθος που χανόταν το μάτι σου. Γύρισε πίσω τρεμουλιασμένος.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά παιδοκόμαε μια γυναίκα κι ήταν ένας διακονιάρης σπίτι τους και πήγαν οι Μοίρες να μοιράνουνε το παιδί. Αυτός έκανε που κοιμότανε μα τις άκουγε τι λέγανε. Λέει λοιπόν η μια: Τούτο το παιδί, όταν θα έρθη η ώρα να στεφανωθή, θα πέση μές στο πηγάδι να πεθάνη.» Σηκώνεται το πρωί ο διακονιάρηςς, λέει του πατέρα του παιδιού: «Το καλό που σας θένω να σφαλίσουτε το πηγάδι σας για να μην πάθη τίποτε το παιδί σας, γιατί το και το άκουσα.» Πιάσαν εκείνοι, σφαλίσαν το πηγάδι. Μεγάλωνε το παιδί, ήρθε γίνηκε παλληκάρι, το παντρέψανε με μια καλή κοπέλλα, πήγαν το στεφανώσανε. Σα φέραν την νύφη, σταματήσανε το άλογο του γαμπρού πάνω από εκείνο το πηγάδι που είχανε σφαλισμένο. Μόλις έκανε το παιδί να ξεκαβαλλίκη, και πάτησε απάνω στην πλάκα, ξεράθηκε την ίδια ώρα. Τα γραμμένα δεν ξεγράφονται.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Οι σατανάδες άλλοτες ήσαν αγγέλοι και αυτοί θελήσανε να ξεπεράσουνε το θεό και τους καταράστηκε ο θεός και τους έρριξε στη γής και τους σκρόπισε σε ούλα τα βασίλεια, άλλους στις στεριές κι άλλους στις θάλασσες. Αυτοί είναι που σηκώνουν τον ανεμοστρίφουλα που ξεκολώνει τις ελιές, αυτοί σηκώνουνε τη τρόμπα της θάλασσας που βουλιάζει τα καράβια.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τον παλιό καιρό γυρίζανε οι Τούρκοι και μαζεύανε τα σερνικά. Κάθε χωριό ορίζανε και πόσα παιδιά θα πάρουνε. Είπανε για του Χρυσοβίτσι πως θα πάρουνε εννέα παιδιά. Μια χήρα λοιπόν είχε εννιά παιδιά, και τα εννιά σερνικά. Είπαν οι γερόντοι: «Εκεί που θα κλαίνε εννιά μαννάδες, ας κλαίη μια». Όταν ήρθε λοιπόν ο Τάρταρης, του δείξανε το σπίτι της χήρας να πάρη τα δικά της τα παιδιά. Σαν πήγε εκείνος να της τα πάρη άρχισε αυτή να τον περιχαλάη: «Άφσε με, αφέντη Τάρταρη, αφσέ με ένα παιδί, θέλεις το Γιάννη δος μου, θέλεις το Gωσταντή πούναι γραμματισμένοι, ξέρουν γράμματα, να γράφουνε στην Πόλη, στ’ άλλα τα παιδιά». Αυτός δεν στάθη τρόπος να της αφήση κανένα παιδί κι’ εκείνη από το σικλέτι της έσκασε, πέθανε και πριν πεθάνη καταράθηκε το χωριό να μην προκόψη. Το λέει και το τραγούδι: Χρυσοβίτσι παινεμένο και στον κόσμο ξακουσμένο, εδώ χωριό δε γίνεται κι’ αν γίνη θα χαλάση. Από της γριάς την κατάρα, γιατί την προδώσανε οι γερόντοι. Είναι κι’ άλλο τραγούδι γι’ αυτό: Άσπρε σταυραετε και μπίρμπιλε πετρίτη, τ’ είδες , τ’ άκουσες στον κόσμο που γυρίζεις: - Είδα θάλασσες, καράβια αρματωμένα, σέρνει ο Τάρταρης εννιά ‘δέρφια δεμένα, σ’ έναν άλυσσο.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Η κουκουβάγια είναι γυναίκα.Αυτή ήτανε μια μάννα κι είχε εννιά υγιούς και μια κόρη και μια μέρα της ήρθε προξενειό από πολύ μακρυά τα ξένα,’’να δώσουνε την Αρετή,την ξακουσμένη κόρη.Ακολουθεί το άσμα του Νεκρού αδελφού καταταχθει και καταλήγει ούτω : - Ο Κώστας,Αρετούλα μου, ‘χτώ χρόνια πεθαμμένος,’’ Ετότες αγκαλιαστήκανε και οι δυό και ώχ!΄ώχ! καθώς εκάμανε, γενήκανε κουκουβάγιες.Παρακαλεστήκαν στον Θεό να τις κάνη κουκουβάγιες,να κλαίνε μέρα νύχτα. (κατετάχθη και είς τα άρματα)

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Σμεράκια είναι τα μούλικα, που τα πνίγουν οι μαννάδες τους. Πηδάνε, βγάζουνε φωτιές και κατεβαίνουν απο τη ράχη δα κάτω και κάνουν ουά-ουά!.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Κειά σα πέρα στο ρέμμα είναι ένα σμερδάκι και κάνει ουά0ουά, σα μικρό παιδί. Εμείς το έχουμε ακουμένο, μα δεν το έχουμε ιδωμένο. Ο Μιχοπαναγιώτης το είδε που ερχόταν απο το Καπλάνι μαζί με το γαμπρό μου και πέταε φωτιές απο το στόμα του. Αυτά τα σμερδάκια πάνε στις προβατίνες και τις βυζαίνουμε και ψοφάνε.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Τα καλικαντζόνια είναι ίδια σφαρδάκλια, ούλο κοιλιές και κάτι χεράκια και ποδαράκια τοσουλάκια, ίδια σπίρτα.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ο πατέρας μου τώρα και δώδεκα χρόνια πήγαινε στην Πύλο, ήταν αγροφύλακας και νύχτωσε. Πέρασε στου Χότζογλη πάνω από την Μοθώνη. Είπε να μείνη σε κανένα χωριό, δε μπόρεσε. Εκεί που πέρασε στο Μεμερίζι τα μεσάνυχτα είδε δυο ανθρώπους και πηγαίνανε μπροστά και κουβεντιάζανε τους λέει: Σταματάτε να πάμε μαζί. Από πού είσαστε; - Από το δήμο της Κορώνης. – Κι εγώ από κει είμαι. Του λένε: - Έλα κοντά και κουβεντιάζανε μεταξύ τους κάτι αλλοιώτικες κουβέντες. Τραβάγανε μπροστά κι έρχεται και πέφτουνε κοντά στο βράχο σ’ ένα βύθουλα και χαθήκανε. Ο πατέρας μου έκανε το σταυρό του. Δυο βήματα νάκανε ακόμα θα γκρεμιζόταν.

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Μια φορά είμαστε στο βουνό και είδαμε από μακρυά ένα αλώνι και είπαμε: Για τήρα οι σκατογαϊδούρες που χορεύουνε. Ώσπου να το ειπούμε ήρθε επάνω μας εκείνος ο ανεμοστρίφουλας και μας έσκισε τα ρούχα μας, μας ξεμάλλιασε. Ούλο σκαμπίλια και μο μας εδίνανε που γίνηκε το κεφάλι μας τόσο!

Χρονολόγηση: 1939
Τύπος τεκμηρίου: Λαϊκή Παράδοση
Δημιουργός: Ταρσούλη, Γεωργία
Τόπος: Ζιζάνι
Φορέας: Ακαδημία Αθηνών

Ζιζάνι

Ανακαλύψτε 35 τεκμήρια που σχετίζονται με αυτήν την τοποθεσία

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Φίλτρα αποτελεσμάτων

Απο το γεφύρι της Άρτας λένε πως πέφτουνε τρείς ανθρώποι το χρόνο απο την κατάρα της γυναίκας του αρχιμάστορα. (Βλ. Και σχετικόν άσμα σελ. 119)

Η έδρα των ξωτερικών είναι στην Πρέβεζα έτσι λένε.

Σμεράκια είναι τα μούλικα, που τα πνίγουν οι μαννάδες τους. Πηδάνε, βγάζουνε φωτιές και κατεβαίνουν απο τη ράχη δα κάτω και κάνουν ουά-ουά!.

Τα καλικαντζόνια είναι ίδια σφαρδάκλια, ούλο κοιλιές και κάτι χεράκια και ποδαράκια τοσουλάκια, ίδια σπίρτα.